عوارض کمتر درمان سرطان با دستگاه‌های جدید رادیوتراپی
تهیه 2 دستگاه رادیوتراپی جدید، چگونه به درمان کودکان مبتلا به سرطان کمک می‌کند؟
رادیوتراپی، یکی از روش‌های اصلی درمان سرطان است. رادیوتراپی بهطور خلاصه، استفاده از اشعه ایکس یا مشابه آن برای نابودی بافت‌های سرطانی، با کمترین آسیب به بافت‌های سالم اطراف تومور سرطانی است. از این روش، به تنهایی یا در کنار دیگر روش‌های مهم درمان سرطان، شیمی‌درمانی و جراحی استفاده می‌شود.
رادیوتراپی، یکی از روش‌های اصلی درمان سرطان است. رادیوتراپی بهطور خلاصه، استفاده از اشعه ایکس یا مشابه آن برای نابودی بافت‌های سرطانی، با کمترین آسیب به بافت‌های سالم اطراف تومور سرطانی است. از این روش، به تنهایی یا در کنار دیگر روش‌های مهم درمان سرطان، شیمی‌درمانی و جراحی استفاده می‌شود. برای مثال، بعد از جراحی می‌توان سلول‌های سرطانی باقی‌مانده را با کمک رادیوتراپی از بین برد. این روش درمان سرطان با تشخیص پزشک متخصص رادیوتراپی یا رادیوانکولوژی، هم برای بزرگسالان و هم برای کودکان انجام می‌شود. دکتر میترا قالیبافیان، مسئول فنی مرکز رادیوتراپی بیمارستان فوق‌تخصصی سرطان کودکان محک، کاهش عوارض ناشی از درمان را یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فرایندهای درمانی دانست و عنوان کرد: «بر اساس اینکه بیمار چه نوع توموری دارد، ممکن است یکی از روش‌های درمانی جراحی، شیمی‌درمانی، رادیوتراپی یا ترکیبی از چند روش برای درمان آن نوع سرطان، کاربرد داشته باشد؛ چون در حقیقت، مهم این است که شما بتوانید بیمار را با کمترین عوارض درمان کنید. این مسئله، ضرورت استفاده از رادیوتراپی را در کنار دیگر روش‌های درمانی، به خوبی نشان می‌دهد». وی با بیان آنکه مرکز رادیوتراپی بیمارستان فوق‌تخصصی سرطان کودکان محک، تنها مرکز مرجع و تخصصی پرتودرمانی برای کودکان مبتلا به سرطان در سراسر کشور است و سالانه بالغ بر ۲۵۰ کودک طی هفت‌هزارو ۵۰۰ جلسه، تحت درمان رادیوتراپی قرار می‌گیرند، ادامه داد: «مدت زمان انجام پرتودرمانی در هر بیمار بسته به نوع و شدت بیماری، سن و وضعیت عمومی بیمار متفاوت است. درمان در جلسات متعدد و پشت سر هم انجام می‌شود». وی ادامه داد: «از مزایای پرتودرمانی این است که انجام آن در طول روز زمان‌بر نیست؛ هر جلسه بهطور معمول کمتر از نیم‌ساعت و گاهی حتی فقط ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. همچنین جلسات درمانی معمولا به صورت سرپایی انجام می‌شوند؛ به این معنی که نیازی به بستری‌شدن در بیمارستان نیست. این درمان حتما باید در جلسات متعدد و به صورت متوالی انجام شود تا تأثیرگذاری مناسبی داشته باشد؛ چراکه وجود وقفه در انجام آن می‌تواند بر احتمال کنترل بیماری و در نتیجه سلامت کودکان تحت درمان اثر منفی بگذارد». به گفته دکتر قالیبافیان، برای کاهش عوارض، دُز اشعه مورد نیاز برای درمان سرطان به صورت تقسیم‌شده در جلسات متعدد برای بیماران تجویز می‌شود که این کار، خود پیامدهایی دارد: «مسئله اینجاست که ما درمان رادیوتراپی را با دستگاهی با تکنولوژی بالا انجام می‌دهیم و به هر حال همیشه این خطر وجود دارد که دستگاه به دلایل گوناگون از کار بیفتد. بنابراین برای اینکه جلوی قطع موقت درمان در رادیوتراپی گرفته شود، توصیه شده است حداقل دو دستگاه همسان در یک مرکز وجود داشته باشد که اگر یک دستگاه خراب شد، دستگاه دیگر به‌عنوان پشتیبان آماده فعالیت باشد؛ در حال حاضر این مرکز دو دستگاه رادیوتراپی به قدمت ۱۷ و ۱۱ سال دارد که با توجه به قدیمی‌شدن دستگاه‌های موجود و پایان‌یافتن دوره خدمات پس از فروش دستگاه‌های فعلی و نبود قطعات مصرفی و همچنین توقف خط تولید آنها و نیز به‌روز‌شدن تکنولوژی درمانی در دستگاه‌های جدید، نیاز است تا دو دستگاه به‌روز تهیه کنیم. در صورت عدم توانایی در تهیه این دو دستگاه، درمان فرزندان مبتلا به سرطان سرزمین‌مان دچار وقفه می‌شود و بخت درمان این کودکان کاهش می‌یابد». استفاده از دستگاه‌های مجهز و با بالاترین سطح تکنولوژی، به کاهش عوارض درمان سرطان کمک می‌کند. دکتر قالیبافیان، به تفاوت‌های دستگاه‌های قدیمی موجود در محک و دستگاه‌های جدید اشاره کرده و تکنولوژی‌های جدید مانند سی‌تی‌اسکن هم‌زمان برای کنترل دقت درمان و بهره‌برداری از روش‌های جدید پرتودرمانی برای کاهش عوارض درمان را از مزیت‌های دستگاه‌های جدید دانست. قالیبافیان در پایان گفت: «تهیه این دو دستگاه، مانند تمام فعالیت‌های محک در این سه دهه، جز با همراهی نیکوکاران میسر نیست. از این‌رو، ما امیدواریم با همت بلند یاورانمان برای مشارکت در پویش تهیه دو دستگاه رادیوتراپی، قدمی بزرگ برای درمان کودکان مبتلا به سرطان سراسر ایران برداریم».
