رسانه‌ها درباره گرانی دارو چه گفتند؟
گرانی دارو هر روز شرایط را برای بیماران سخت‌تر می‌کند. کافی است چند ساعتی را جلوی داروخانه‌های مهم تهران وقت بگذرانیم تا متوجه شرایط بحرانی برخی بیماران شویم که توان مالی تهیه داروی خود را ندارند. ماجرایی که هر سال هم پیچیده‌تر از سال قبل می‌شود. اما در این سال‌ها رسانه‌ها چطور این ماجرا را رسانه‌ای کردند؟
گرانی دارو هر روز شرایط را برای بیماران سخت‌تر می‌کند. کافی است چند ساعتی را جلوی داروخانه‌های مهم تهران وقت بگذرانیم تا متوجه شرایط بحرانی برخی بیماران شویم که توان مالی تهیه داروی خود را ندارند. ماجرایی که هر سال هم پیچیده‌تر از سال قبل می‌شود. اما در این سال‌ها رسانه‌ها چطور این ماجرا را رسانه‌ای کردند؟
آفتاب‌نیوز در فروردین سال قبل اعلام کرده بود: با وجود تکذیب‌های متعدد وزارت بهداشت، گلایه‌مندی مردم از کمبود انواع دارو و همچنین قیمت سرسام‌آور آن و وجود بازار سیاه و فساد در این حوزه، هر روز شدت می‌گیرد. سید‌مرتضی خاتمی، نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی، ضمن اشاره به نارضایتی عمومی در این زمینه، «کمبود دارو در سال ۱۴۰۲ را امری قطعی و اجتناب‌ناپذیر» عنوان کرد. نایب‌رئیس انجمن داروسازان ایران نیز در تشریح بحران دارو در کشور گفت: وضعیت به‌گونه‌ای است که داروهایی مانند شربت سرماخوردگی که ۶۰ سال است در کشور تولید می‌شود، در لیست واردات قرار گرفته است. پرداخت‌های بیمه‌ای از سوی دولت بسیار دیر انجام می‌گیرد و همین مسئله به گفته کارشناسان باعث شکست طرح دارویار شد. با وجود التهابات دارویی، وزارت بهداشت با افزایش قیمت داروها در سال جدید موافقت کرد. برخی از اقلام دارویی تا ۶۷ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند، به شکل طعنه‌آمیزی در سربرگ لیست جدید قیمتی داروها از عنوان «سال مهار تورم» استفاده شده است. حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس نیز دراین‌باره گفته: مسئله افزایش قیمت دارو از حدود یک تا یک‌و‌نیم سال پیش شروع شد و علت این بود که در دولت قبل منابع مورد‌نیاز دارو تأمین نشد و برای اینکه کمبودی در بازار پیش نیاید مجوز دادند که با ارز نیمایی دارو وارد کنند که یکباره قیمت برخی داروها پنج تا شش برابر شد.
ایسنا هم در شهریور سال قبل به افزایش قیمت داروها اشاره کرده بود و در همین مورد اضافه کرده بود: «یک داروساز تأخیر در بازپرداخت هزینه دارو توسط شرکت‌های بیمه و کاهش نقدینگی داروخانه‌ها، افزایش قیمت و کمبود برخی داروها را از جمله مشکلات داروخانه برشمرد».
در‌حالی‌که روزنامه شهروند در اسفند سال قبل در مطلبی عنوان کرده بود: وزارت بهداشت در پاسخ به اظهارات رئیس مجلس شورای اسلامی درباره تورم دارو با اشاره به اینکه افزایش قیمت دارو کمتر از نصف نرخ تورم سال است اعلام کرد: «تورم ۱۰۷ درصدی اقلام دارویی بههیچوجه صحت ندارد». براساس اعلام وزارت بهداشت، درحالحاضر ۹۹ درصد داروهای مورد‌نیاز در داخل کشور تولید می‌شود. طبق اعلام وزارت بهداشت، سال گذشته با اجرای طرح «دارویار» و تثبیت و کاهش پرداختی از جیب مردم در خرید دارو، حدود ۱۴ هزار قلم دارو زیر پوشش این طرح قرار گرفت تا افزایش‌نیافتن سهم پرداختی از جیب مردم تضمین شود. همچنین براساس اعلام این وزارتخانه، درحالحاضر و در نتیجه تخصیص دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی به اقلام دارویی وارداتی و نیز مواد اولیه داروهای تولید داخلی، تورم دارو نسبت به سال گذشته ۲۱ درصد و کمتر از نصف نرخ تورم سالانه کشور است؛ بنابراین تورم ۱۰۷ درصدی اقلام دارویی بههیچوجه صحت ندارد. وزارت بهداشت اعلام کرد: در صورت اختصاص‌ندادن ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی، پیش‌بینی می‌شد که قیمت دارو تا دو‌برابر افزایش یابد.
البته قبل از آن، یعنی در مرداد سال قبل هم خبرگزاری مهر اعلام کرده بود: مردم برای تهیه برخی داروها، مستقیم سراغ داروخانه می‌روند؛ داروهایی مثل قرص استامینوفن، شربت دیفن‌هیدرامین، قرص و شربت سرماخوردگی، آمپول‌های ویتامین، ایبوپروفن و...، از جمله داروهای معمولی هستند که مردم برای تهیه آنها، به مطب پزشک نمی‌روند؛ بلکه مستقیم از داروخانه تهیه می‌کنند. چون داروهایی نیستند که در بحث تجویز چندان جای نگرانی از بابت مصرف آنها وجود داشته باشد و تقریبا عادت کرده‌ایم که این داروها را بدون نسخه پزشک تهیه کنیم. بعد از شروع کرونا و به دنبال آن، حذف ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی، یکباره شاهد سیر صعودی قیمت داروهای معمولی بودیم؛ به‌طوری‌که شربت دیفن‌هیدرامین که در روزهای ابتدایی شروع کرونا در کشور، قیمت آن کمتر از پنج تومان بود، حالا به ۲۵ هزار تومان رسیده است. همین‌طور یک ورق قرص سرماخوردگی از هزار تومان به ۱۲ هزار تومان رسیده و به همین ترتیب، شاهد افزایش نجومی قیمت داروهای معمولی و در‌عین‌حال، پرمصرف هستیم. مهدی پیرصالحی، عضو هیئت‌مدیره سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفته بود: نه‌تنها داروهای OTC، بلکه سایر داروها نیز بعد از حذف ارز چهارهزار و ۲۰۰ تومانی، گران شده‌اند. وی با عنوان این مطلب که افزایش قیمت دارو علاوه بر ماده اولیه، وابسته به دیگر اجزای تشکیل‌دهنده دارو است که گرانی آنها، در بالارفتن قیمت دارو تأثیر مستقیم دارد، ادامه داد: برای شربت دیفن‌هیدرامین یا سرماخوردگی، با گرانی قیمت شیشه و شکر، مجبور به افزایش قیمت شده‌اند. همین‌طور استفاده از ورق‌های آلومینیومی برای تهیه قرص‌ها و... باعث افزایش قیمت دارو شده است. او با اشاره به تفاوت داروهای OTC و سایر داروها، گفت: برای تهیه داروهای بدون نسخه، بیمار باید کل قیمت دارو را از جیب بدهد، در‌حالی‌که در سایر اقلام دارویی، پوشش بیمه‌ای وجود دارد و مردم متوجه افزایش قیمت دارو نمی‌شوند. پیرصالحی در پاسخ به این سؤال که آیا شرکت‌های دارویی خودسرانه نسبت به افزایش قیمت داروهای OTC اقدام کرده‌اند، افزود: خیر. قیمت‌گذاری دارو در کمیسیون ماده ۲۰ در سازمان غذا و دارو، تصمیم‌گیری می‌شود. افزایش قیمت دارو در کمیسیون قیمت‌گذاری دارو، بر اساس ارائه مستندات صورت می‌گیرد.
در همان زمان هم روزنامه دنیای اقتصاد اعلام کرده بود: دنیای اقتصاد، سعیده نبی‌زاده: گرانی چراغ‌خاموش دارو در سال جدید آغاز شده است؛ تولیدکنندگان قیمت‌ها را افزایش داده‌‌‌اند و دولت نیز قصد و اراده و البته اعتباری برای یارانه‌دادن به این بخش ندارد؛ افزایش قیمت دارو در سال ۱۴۰۲، چیز عجیب و غیرقابل پیش‌بینی‌‌‌ای نبود؛ در زمستان سال قبل، کارشناسان بخش دارو و درمان و فعالان مدنی نسبت به «کمبود و گرانی دارو در سال ۱۴۰۲» هشدار دادند؛ و البته از اعتبار ۶۴هزار میلیارد تومانی یارانه طرح دارویار در قانون بودجه ۱۴۰۲ نیز به روشنی مشخص بود که حتی به شرط تخصیص کامل این اعتبار یارانه‌‌‌ای بازهم مشکلات دارویی کشور با شدت و حدت بیشتر ادامه خواهد داشت، هم دارو گران خواهد شد و هم به تبع آن، «پرداخت از جیب مردم» افزایش می‌‌‌یابد.
