تأکید مسئولان بر اخراج اتباع
به‌تازگی مدیرکل اتباع استانداری کرمان از بازگردانده شدن ۸۵ هزار افغانستانی بدون مجوز اقامت به کشورشان خبر داده است. او گفته است از ابتدای سال گذشته تاکنون هیچ‌گونه مجوز اقامت جدید برای اتباع خارجی داده نشده و گاهی مجوزهای قبلی این مهاجران تمدید شده است.
به‌تازگی مدیرکل اتباع استانداری کرمان از بازگردانده شدن ۸۵ هزار افغانستانی بدون مجوز اقامت به کشورشان خبر داده است. او گفته است از ابتدای سال گذشته تاکنون هیچ‌گونه مجوز اقامت جدید برای اتباع خارجی داده نشده و گاهی مجوزهای قبلی این مهاجران تمدید شده است. همچنین در این مدت تعداد قابل‌توجهی از مهاجران افغانستانی فاقد مجوز اقامت نیز به کشورشان بازگردانده شده‌اند. آن‌طور که او گفته است، امسال بازگرداندن افغانستانی‌های غیرمجاز با جدیت ادامه دارد و در نتیجه استان کرمان برای حضور اتباع فاقد مجوز، غیرمجاز و ناامن شده است.
سیروس دهقان‌شیری، مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری البرز هم گفته است که ۲۷هزار‌و ۵۰۰ تبعه خارجی غیرمجاز سال گذشته از این استان به کشور خود بازگردانده شدند. او به دستورالعمل‌های ابلاغی سازمان ملی مهاجرت در زمینه ممنوعیت بهکارگیری اتباع خارجی غیرمجاز هم اشاره و تأکید کرده است کارفرمایانی که اقدام به جذب اتباع خارجی غیرمجاز کرده‌اند، طبق قانون روزانه هشت‌میلیون‌و ۸۹۰ هزار ریال جریمه خواهند شد؛ «به موجب ماده ۱۸۱ قانون کار، استخدام و بهکارگیری اتباع خارجی فاقد مجوز کار در واحدهای کارگاهی ممنوع است و کارفرمایانی که اتباع خارجی غیرمجاز و فاقد پروانه کار را به کار گیرند، برابر قانون به مجازات حبس از ۹۱ تا ۱۸۰ روز محکوم می‌شوند».
نگرانی در بازار کار
یکی از نگرانی‌های حضور اتباع در ایران، بهکارگیری این نیروها در چرخه کار است و مخالفان حضور آنها معتقدند این افراد بازار کار را از دست ایرانی‌ها ربوده‌اند. به‌تازگی نماینده استان بوشهر در شورای عالی استان‌ها گفته است: «تن ایرانیان تا نیمه در سطل‌‌های زباله است، مهاجران افغانستانی مدیر رستوران و گل‌فروشی می‌شوند». او همچنین نسبت به افزایش مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور و مهاجرت افغانستانی‌ها به داخل کشور، به نمایندگان مجلس و دولتمردان هشدار داد که این مهم را جدی بگیرند.
رکنا گزارش داده است که بر اساس آمارها چهار‌میلیون‌و 500 هزار مهاجر افغانستانی در کشور حضور دارند؛ ولی آمارهای غیررسمی نشان از حضور هشت میلیون نفر دارد. در‌حالی‌که بر اساس آمارهای سازمان جهانی مهاجرت ما پیش‌تر هم سالانه به‌طور متوسط 500 هزار کارگر فصلی از افغانستان داشته‌ایم که بین ایران و افغانستان در رفت‌وآمد بوده‌اند؛ بنابراین آمار حضور افغان‌ها در ایران شناور است.
اختیار افغان‌هاست، تهدیدی برای اشتغال قشر تحصیل‌کرده نیست. افغان‌ها مشاغلی را در دست دارند که ایرانی‌ها کمتر به انجام آن تمایل دارند. سهم عمده افغانستانی‌ها در بازار کارهای کم‌مهارت است و دوم اینکه با این رقم دستمزد بسیاری از تحصیل‌کرده‌ها تمایلی به اشتغال با این میزان حقوق را ندارند.
بسیاری از تولیدکننده‌ها گلایه دارند که نیروی کار ایرانی نیست و مجبور هستند کارگران افغانستانی به کار بگیرند. افغانستانی‌ها با همین حداقل دستمزد و کمترش هم کار می‌کنند و نیروی کار ایرانی می‌روند سراغ مشاغلی مانند رانندگی در اسنپ که درآمد بیشتر داشته باشند.
خروج کودکان
از سوی دیگر موضوع خروج کودکان اتباع از تهران مطرح است؛ کودکان کار اتباع. احمدی‌‌صدر، مدیرعامل سازمان خدمات و مشارکت‌های اجتماعی شهرداری تهران، در‌این‌باره گفته است: «کودکان کار ساماندهی‌شده به دو گروه دارای خانواده ایرانی و اتباع دسته‌بندی می‌شوند. آنهایی که خانواده دارند، تحویل پدر یا مادر شده و از آنها تعهد گرفته می‌شود که در صورت فعالیت مجدد در خیابان‌ها به‌طور قانونی با آنها برخورد خواهد شد. همچنین بنا بر برنامه‌ریزی، کودکان کار اتباع با همراهی اداره مربوطه رد مرز می‌شوند».
ضمن اینکه شهرداری تهران اعلام کرده است اکثر زباله‌گردها اتباع بیگانه هستند و با دستورات قضائی اخذ‌شده آنها رد مرز شدند. مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران توضیح داده است: «فعالیت اتباع فاقد مدارک هویتی و غیرمجاز به‌عنوان پاکبان در سطح شهر جرم و تخلف در قرارداد محسوب می‌شود. بنابراین در صورت فعالیت، از سوی شهرداری و همچنین پلیس امنیت با آنها برخورد خواهد شد».
بعد از ماجرای حادثه تروریستی کرمان و البته قتل داریوش مهرجویی و همسرش حساسیت‌ها نسبت به حضور اتباعی که مدارک هویتی ندارند و به‌صورت غیرقانونی در ایران هستند، بیشتر شد. بهمن سال گذشته عبدالله مبینی، رئیس سازمان ملی مهاجرت، به ایرنا گفته بود که به‌طور جد با اتباع غیرمجاز برخورد خواهیم کرد و حتی حضور یک نفر را برنمی‌تابیم. او به حادثه شاهچراغ هم اشاره کرده بود؛ «حوادث شاهچراغ و کرمان نشان داد نباید اغماض کنیم و به سازمان‌‌های بین‌المللی هم اعلام کردیم که تمامی اتباع خارجی غیرمجاز باید از کشور خارج شوند و به‌طور قاطع با حضور این افراد برخورد خواهیم کرد».
به گفته او، متأسفانه حوادث تلخی توسط اتباع خارجی رخ داد و زخم‌‌های عمیقی از سوی این افراد به کشور وارد شد، بنابراین عزم راسخ ما بر بازگرداندن تمامی اتباع خارجی غیرمجاز است و در‌این‌باره برای هیچ گروهی تفاوت قائل نخواهیم شد.
یک‌میلیون و 200 هزار زن اتباع
او گفته بود که در آمار اتباع خارجی تغییری را شاهد نیستیم و حتی حدود نیم‌میلیون نفر نیز برای بازگشت خود را معرفی کردند که پس از ارجاع به مرزبانی به کشورهای متبوع خود منتقل شدند. ایرنا نوشته که به گفته مبینی در‌حال‌حاضر سه‌میلیون‌و ۵۰۰ هزار اتباع خارجی با ملیت‌‌های مختلف در کشور به‌صورت مجاز ساکن هستند که کارت شناسایی دارند؛ «از این تعداد حدود ۶۷۰ هزار نفر دانش‌آموز، ۱۷۰ هزار نفر دانشجو و حدود ۳۰۰ هزار نفر نیز کودک هستند».
رئیس سازمان ملی مهاجرت به جمعیت حدود یک‌میلیون‌و ۲۰۰ هزار نفری زنان نیز در میان اتباع خارجی اشاره کرده است: «آمار ذکر‌شده جمعیتی با سن ۱۲ تا ۳۵ سال هستند که جوان و در کشور مشغول فعالیت هستند». او همچنین خبر داده است که تاکنون برای دو میلیون نفر از اتباع، کارت هوشمند صادر شده است؛ «در‌حال‌حاضر ۷۵ هزار نفر از اتباع در نوبت ثبت‌نام برای دریافت کارت هوشمند هستند و به‌طور متوسط روزانه حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار نفر ثبت‌نام شده و کارت دریافت می‌کنند. این کارت دارای الزامات مختلف است و با اتصال به بانک و سامانه سیمکارتی می‌توان انواع خدمات را برای مهاجران ارائه داد که می‌تواند منشأ جلوگیری از بسیاری از تخلفات باشد».
