آیا مشکل سامانه رفاه برای بیمه کارگران ساختمانی حل شد؟

ایلنا: ماجرای سامانه رفاه بیمه کارگران و اختلال‌ها و نبود دسترسی‌ها به آن موضوعی است که نگرانی‌هایی را برای جامعه کارگری به وجود آورده است؛ به‌ویژه اینکه با اختلال‌های ایجاد‌شده اطلاعات قبلی این سامانه هم در دسترس نیست و نگرانی‌هایی بابت از بین رفتن سوابق وجود دارد. سیدرضا هاشمی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان، یکی از چهره‌های صنفی است که در چند وقت اخیر تلاش‌های زیادی برای حل این مشکل انجام داده است. او چندی پیش در واکنش به این رویداد گفته بود: «ما به‌عنوان انجمن‌های صنفی اتفاقا موافقِ بازرسی تأمین اجتماعی و حذفِ افرادی هستیم که به‌ناحق از بیمه کارگران ساختمانی استفاده می‌کنند». رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان همچنین می‌گوید: مشکل سامانه رفاه هنوز رفع نشده و این سامانه با اختلال مواجه است. اطلاعات قبلی اصلا برای تشکل‌های صنفی بالا نمی‌آید؛ اما قبلا این‌گونه نبود. سیدرضا هاشمی، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان، با انتقاد از بازرسی‌های حذف‌کننده تأمین اجتماعی گفت: ما به‌عنوان انجمن‌های صنفی اتفاقا موافقِ بازرسی تأمین اجتماعی و حذفِ افرادی هستیم که به‌ناحق از بیمه کارگران ساختمانی استفاده می‌کنند. بیمه کارگران ساختمانی باید به کارگرِ ساختمانی تعلق بگیرد و نه هیچ کس دیگر، اما باید دید این بازرسی‌ها چگونه اتفاق می‌افتد؛ آیا این بازرسی‌ها طبق قانون انجام می‌شود یا با سهل‌انگاری و با هدف حذف بیمه کارگران ساختمانی انجام می‌شود؟ او ادامه داد: به طور مثال، ممکن است در بازرسی‌ها، کارگزاری‌ها به بیمه‌شده تلفن بزنند و اگر کارگر شاغل نباشد، بیمه او را قطع کنند؛ در‌حالی‌که ممکن است فردی که بیمه‌اش قطع شده، استادکار باشد و بین مردمِ محلِ زندگی‌اش به آن شغل شهرت داشته باشد. ممکن است کارگر ساختمانی برای مدت کوتاهی و تا رفتن سرِ پروژه‌ای دیگر، بی‌کار شود و در همین مدت هم بازرسی کنند و بیمه او را قطع کنند. گاهی براساس ظاهر یک استادکار نظر می‌دهند، گاهی کارگر تلفنش را جواب نمی‌دهد، بیمه را معلق می‌کنند و... . به طور کل، این دست بازرسی‌ها درست نیست و با هدفِ توزیعِ عادلانه سهمیه بیمه کارگران ساختمانی انجام نمی‌شود. هاشمی تأکید کرد: برخوردهایی از این دست وجود دارد که ما بارها بابت آن انتقاد کرده‌ایم. یکی دیگر از مشکلاتِ شایع کارگران ساختمانی در قطع بیمه، تغییر محل سکونت کارگر است. سازمان تأمین اجتماعی اگر پیگیر مشکل کارگر ساختمانی است، باید به این مسائل رسیدگی کند. این فعال ساختمانی به سامانه مخصوص ثبت‌نام بیمه کارگران ساختمانی اشاره کرد و گفت: این سامانه فعلا کمکی به کارگران ساختمانی برای دریافت سهمیه بیمه اجتماعی نکرده است. حتی نتوانسته مشکل مربوط به جابه‌جایی محل سکونت کارگران ساختمانی را حل کند. مثلا کارگر در خوزستان بیمه شده اما ساکن تهران است. این کارگر باید به خورستان برود و آدرس محل کارش در تهران را بدهد و بعد منتظر بماند که شعبه تأمین اجتماعی تهران برای بازرسی به محل کار او برود. ضمن اینکه اصلا معلوم نیست بازرسی انجام بشود یا نه! هاشمی گفت: مشکل سامانه رفاه هنوز رفع نشده و این سامانه با اختلال مواجه است. اطلاعات قبلی اصلا برای تشکل‌های صنفی بالا نمی‌آید؛ قبلا این‌گونه نبود. این سامانه در سال ۹۴ به طور پایلوت راه‌اندازی شد و انجمن صنفی خوزستان یکی از چهار انجمن شرکت‌کننده در این طرح بود. در سال ۹۵ سامانه ملی شد. اطلاعات همه کارگران ثبت‌نام‌شده خوزستان از سال ۹۴ در سامانه موجود است. او ادامه داد: اطلاعات این سامانه به گونه‌ای بود که اگر کارگری که سهمیه بیمه‌اش برای خوزستان بود، به شهری دیگر می‌رفت، تشکل‌های صنفی می‌توانستند تغییر وضعیت جغرافیایی بدهند، اما الان هیچ اطلاعاتی از شماره تماس کاربرها در سامانه بالا نمی‌آید که تشکل‌ها بتوانند کاری انجام دهند. مثلا طرف سال ۹۵ ثبت‌نام کرده و چند سال بعد خانه‌اش را از خرمشهر به اهواز برده، انجمن‌ها برای این کارگر در‌حال‌حاضر نمی‌توانند کاری انجام دهند. اطلاعات برای این کارگر در شعبه تأمین اجتماعی اهواز بالا نمی‌آید و چون در خرمشهر هم ساکن نیست، سهمیه دریافت نمی‌کند و به او می‌گویند باید از شعبه محل سکونت سهمیه دریافت کند. این کارگر سردرگم می‌ماند و این وضعیتِ بسیاری از کارگران است. رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان درباره تخصیص ۱۰ هزار سهمیه بیمه کارگران ساختمانی به مناسبت روز کارگر گفت: درحالی‌که به هر‌کدام از شعب، درصدی از سهم بیمه تخصیص داده شده بود، اواخر هفته گذشته اعلام کردند که از سازمان تأمین اجتماعی تهران خبر رسیده که فعلا بیمه کارگران ساختمانی را انجام ندهید، چون در سهمیه‌بندی اشتباه شده است! هاشمی درباره ادعای تأمین اجتماعی مبنی بر جایگزینی کارگران ساختمانی جدید به جای کارگرانی که سهمیه بیمه آنها در جریان بازرسی‌ها قطع شده، گفت: مشکل این است که به جای کارگرانی که سهمیه بیمه آنها حذف شده، کارگران جدیدی بیمه نمی‌شوند. مثلا به کارگران استان خوزستان که از مهم‌ترین قطب‌های کارگرنشین کشور است، از سال ۸۶ تاکنون نزدیک به ۵۵ تا ۶۰ هزار سهمیه اختصاص داده شده، اما الان تنها نزدیک به ۳۵ هزار کارگر بیمه‌شده در این استان وجود دارد. این نشان می‌دهد که ادعای سازمان تأمین اجتماعی درباره جایگزینی صحت ندارد. اگر این جایگزینی اتفاق افتاده، چرا خودِ کارگران خوزستان نباید از سهمیه مربوط به استان‌شان بهره‌مند شوند؟ این فعال کارگری گفت: خروجی بازرسی‌های سازمان برای کارگران ساختمانی چیست؟ برخی فکر می‌کنند در این بازرسی‌ها سوءمدیریت می‌شود، اما من فکر می‌کنم اتفاقا مدیریت می‌شود تا سهم کمتری برای بیمه کارگران ساختمانی تخصیص یابد. مثلا بیمه صد نفر در جریان بازرسی قطع می‌شود، ۵۰ نفر شکایت می‌کنند و بیمه آن ۵۰ نفر را برمی‌گردانند و اسم این را می‌گذارند تخصیص بیمه به کارگران ساختمانی! در‌حالی‌که باید به ازای هر کارگری که بیمه‌اش قطع می‌شود، کارگری که در فهرست سهمیه قرار دارد، بیمه شود. هاشمی همچنین درباره ادعای بیمه ۷۰ هزار کارگر ساختمانی از سال ۹۹ گفت: باید مشخص شود که تأمین اجتماعی چه کارگرانی را بیمه کرده است؛ آیا این کارگران همان کارگرانی بودند که تأمین اجتماعی به اشتباه بیمه آنها را قطع کرده یا واقعا در فهرست سهمیه بیمه بوده‌‎اند؟ اگر آنها همان کارگران قبلا بیمه‌شده بودند، در واقع دردی از کارگران دوا نکرده و کاری برای بیمه کارگران ساختمانی انجام نداده است.