دبیر کل ناتو: چین «حامی اصلی» جنگ روسیه در اوکراین است

دبیر کل ناتو می‌گوید چینِ کمونیست شریک اصلی روسیه در جنگ این کشور علیه اوکراین است. ینس استولتنبرگ در سخنرانی خود در اتاق فکر مرکز ویلسون گفت: «چین حامی اصلی اقدامات جنگی روسیه در اروپا و اوکراین است».

استولتنبرگ افزود که اگر روسیه بر اوکراین غلبه کند، حزب کمونیست چین این پیروزی را مجوزی برای گسترش تجاوزات خود در هند-آرام خواهد دانست و احتمالا عملیات فتح تایوان دموکراتیک را کلید خواهد زد. او گفت: «اگر از تجاوز چین به دریای چین جنوبی یا تایوان می‌ترسید، پس باید خیلی نگران اوکراین باشید».

استولتنبرگ گفت که حمایت بی‌وقفه چینِ کمونیست از جنگ روسیه با ارسال فناوری‌های حیاتی در مقیاس وسیع همراه است و به اشاعه دیدگاه تمامیت‌خواهانه رژیم برای توسعه یک نظام جهانی چندقطبی محدود نمی‌شود. او گفت: «پکن فناوری‌های پیشرفته مانند نیمه‌رساناها و اقلام دارای کاربرد دوگانه را با روسیه به اشتراک می‌گذارد. روسیه سال گذشته ۹۰ درصد از قطعات ریزالکترونیک خود را که در تولید موشک، تانک و هواپیما کاربرد دارند، از چین وارد کرد. جنگ اوکراین نشان می‌دهد که امنیت منطقه‌محور نیست و ابعاد جهانی دارد».

ینس استولتنبرگ افزود که حزب کمونیست چین سعی دارد قابلیت‌های ماهواره‌ای و خدمات تصویربرداری پیشرفته‌تری را در اختیار روسیه بگذارد که می‌تواند کارایی نظامی این کشور را در میدان‌های جنگ اوکراین ارتقا دهد. حزب کمونیست چین تنها رژیم تمامیت‌خواهی نیست که از ماشین جنگی روسیه حمایت می‌کند. کره شمالی از سپتامبر سال گذشته بیش از یک میلیون گلوله به روسیه تحویل داده و ایران نیز صدها پهپاد تهاجمی یک‌طرفه را برای حمله به اهداف اوکراینی تأمین کرده است.

استولتنبرگ افزود: «از‌این‌رو اینکه تجاوز چین و روسیه را دو پدیده مجزا بدانیم، اشتباه است. شی جین‌پینگ، رهبر حزب کمونیست چین، به این دلیل از جنگ‌افروزی روسیه حمایت می‌کند که باعث تضعیف آمریکا و متحدان آن می‌شود. به نظر من، اینکه بین تهدید اروپا از جانب روسیه و تهدید آسیا و اقیانوسیه از جانب چین تمایز قائل شویم، اشتباه است. وجود ناتو در رسیدگی به چالش چین برای آمریکا یک مزیت بزرگ است. نکته مهم همین است. به همین دلیل است که شی جین‌پینگ در برابر ناتو بسیار سرسخت است. تضعیف ناتو به سود اوست و تقویت آن به نفع آمریکا تمام می‌شود».

این اظهارات در آستانه نشست ماه آتی سران ناتو در واشنگتن به مناسبت هفتادو‌پنجمین سالگرد تشکیل این پیمان مطرح شده‌اند.

ائتلاف دفاعی ناتو دارای ۳۲ عضو است که همگی به واسطه ماده ۵ پیمان ناتو متعهد به دفاع جمعی هستند. براساس این ماده، حمله به یک کشور عضو، واکنش دیگر اعضا را به دنبال خواهد داشت. این ضمانت متقابل بیش از هفت دهه از بروز جنگ در کشورهای عضو- به جز یک مورد- جلوگیری کرده است. ماده پنج تنها یک‌ بار پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر به کار گرفته شد و متحدان آمریکا در ناتو در جنگ افغانستان به این کشور پیوستند.

متعاقب جنگ افغانستان، برخی از چهر‌ه‌های آمریکایی ازجمله دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا، که اغلب از سهم نسبتا اندک اعضای اروپایی در تأمین بودجه دفاعی ناتو گلایه می‌کرد، به انتقاد از این ائتلاف پرداختند. از سال ۲۰۱۴، اعضای ناتو توافق کردند که دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به تأمین مخارج دفاعی این پیمان اختصاص دهند. در سال ۲۰۱۴، فقط سه عضو ناتو به این تصمیم پایبند بودند.

با وجود این وضعیت کنونی در مواجهه با تجاوز روسیه در شرق اروپا در حال تغییر است. استولتنبرگ گفت تا پایان سال جاری دست‌کم ۲۰ عضو ائتلاف از حد نصاب کمک‌های مالی خود فراتر خواهند رفت. استولتنبرگ گفت: «اروپایی‌ها در حال افزایش هنگفت هزینه‌های دفاعی خود هستند. اگر در کنار یکدیگر باشیم، امنیت بیشتری خواهیم داشت... به‌ویژه در جهانی که نه‌تنها از روسیه بلکه از عواقب امنیتی چین نیز می‌ترسیم».

استولتنبرگ گفت آمریکا نیز از این قاعده مستثنا نیست. او افزود: «شاید کشورهای عضو به‌ صورت موردی کوچک‌تر از آمریکا باشند اما کلیت ائتلاف بیش از دو برابر آمریکا قدرت دارد». او گفت: «وقتی رهبری آمریکا شانس خود را در مناقشه احتمالی با چین می‌سنجد، حساب و کتاب‌ها اهمیت پیدا می‌کنند». استولتنبرگ افزود: «وجود ناتو برای امنیت اروپا مفید است اما برای امنیت آمریکا هم منافع زیادی دارد. آمریکا کشور پهناوری است اما آن‌قدرها هم بزرگ نیست. این مسئله حائز اهمیت است. اندازه اهمیت دارد».