دولت آینده متمرکز بر پیشگیری از بیماری‌ها شود

دکتر امیر صدری: در ادامه سلسله گفت‌وگوهای «سلامت بدون سانسور» در حاشیه همایش‌های مشترک کبد و گوارش، آندوسکوپی‌های گوارشی و هپاتیت تهران با دکتر محمدرضا زالی، فوق تخصص گوارش و کبد و استادتمام دانشگاه که سابقه 40ساله فعالیت در حوزه‌های مختلف سلامت را دارد، هم‌صحبت شدیم.

 شما به‌عنوان یک استاد پیش‌کسوت حوزه سلامت چه توصیه‌هایی برای نفرات جدید دولت و به‌ویژه برای شخص اول اجرائی کشور دارید؟

دو نکته کلیدی در کشور وجود دارد که اهمیت و اولویت دارد؛ یکی امنیت و یکی سلامت؛ یعنی پابه‌پای هزینه‌هایی که برای امنیت می‌گذاریم، باید به همان اندازه برای سلامت هم هزینه کنیم. پیشنهاد اصلی‌ام این است که دولت آینده اصول طب پیشگیری را فعلا در جامعه در اولویت قرار دهد، چون هزینه کمتری می‌خواهد و مشارکت بیشتر مردم جامعه را در پی خواهد داشت چراکه مردم برای سلامت و عمرشان ارزش قائل هستند. لازم است که افراد به رعایت نکات پیشگیری تشویق شوند. معضل اصلی ما در جامعه، سه یا چهار بیماری در رأس یعنی بیماری‌های قلبی - عروقی، دیابت و کبد چرب و سرطان‌ها و... است که در رأس علل مرگ‌و‌میر و آسیب‌پذیری جامعه قرار دارند، بسیاری از مواردشان قابل پیشگیری است. پیشگیری می‌تواند مانع بیماری‌های قلب و عروق، فشار خون، دیابت، کبد چرب، چاقی و تصادفات رانندگی و بسیاری از سرطان‌ها شود.

بزرگ‌ترین کاری که یک مسئول در این زمینه انجام می‌دهد، آموزش نکات و اطلاع‌رسانی است. هیچ چیزی بهتر از این نیست که افراد خودشان درگیر سلامت خود شوند و در راستای تأمین سلامت خودشان مسئول شوند. اگر واقعا تحرک زیادی نداریم، اگر غذای زیادی مصرف می‌کنیم و اگر وزن زیاد داریم، مطمئن باشید که سکته‌های قلبی، دیابت، فشار خون و نارسایی کبد، نارسایی کلیه و سرطان‌ها پیش‌روی ما خواهد بود. بالاخره اینها معضلاتی است که منجر به از کار افتادگی، بیماری شدید و در نتیجه بستری در بیمارستان‌ها و هزینه دارو و درمان است.

اینجا دوست دارم راجع به نکته خاصی در این همایش مهم که همایش بیماری‌های کبد و گوارش هست، صحبت کنم. بحث امروز ما راجع به هپاتیت بود. معضلات خیلی زیادی در سال‌های گذشته راجع به هپاتیت B در کشور داشتیم ولی می‌بینید که با مشارکت همگانی و دولت واکسیناسیون انجام شد و هیچ چیزی نتوانست مثل این واکسیناسیون در جلوگیری از انواع و اقسام بیماری‌ها مشابه هپاتیت B، نارسایی کبد و سرطان کبد جلوگیری کند، خوب بخشی از جامعه ما این واکسن را نزده‌اند، یعنی 35 یا 40 سال به بالا نزده‌اند. اینها ممکن است دچار ویروس بشوند و این ویروس در بدن‌شان هیچ‌گونه علامتی ندارد. اما باید بدانند که ناقل هستند. انجام تست هپاتیت بسیار ارزان و راحت است، به همه مردم می‌گویم یک بار در عمرتان این تست را انجام بدهید: یا مثبت است یا منفی، اگر منفی که تا آخر عمر خیال‌تان راحت است، اگر هم مثبت هستید، امکانات درمانی خوشبختانه وجود دارد و می‌شود از عوارض بیماری جلوگیری کرد و کاملا یک فرد سالم و کبد سالم داشت. یعنی باید با آگاهی‌دادن به عموم مردم، انجام تست هپاتیت B و اگر تست هپاتیت B آنها مثبت است، با مراجعه به مراکز درمانی و با امکانات درمانی موجود می‌توانند تمام این بیماری‌ها را کنترل کنند، نگران نباشند و بخش واکسیناسیون هم تا آنجا که امکان دارد، با مشارکت مردم به نحو احسن انجام بشود که شده، و ما امروز تقریبا خیال‌مان راحت است.

 به طور معمول وقتی دولت‌ها عوض می‌شوند، نقاط ضعف مطرح شده و گفته می‌شود. در این موارد بهتر است کار شود اما حالا شما بگویید نقطه قوت نظام سلامت چیست؟

نقطه قوت نظام سلامت ما نیروهای انسانی و امکانات سیستم انسانی است، استفاده بهینه از این نیروهای انسانی و امکانات قطعا می‌تواند ما را به قله سلامت برساند؛ اما این هنر، ظرافت، تدبیر و خرد رئیس‌جمهور و وزیر جدید بهداشت است که از این امکانات به نفع تأمین سلامت جامعه استفاده کند.

 به نظر شما وزیر آینده بهداشت از کجا می‌تواند مشورت‌های مستند و منطقی دریافت کند؟

پزشکی کاملا براساس علم، براساس تجربه و مهارت است. کسانی که در این زمینه سال‌ها پیش‌کسوت هستند و تجربه دارند، می‌توانند مشاوران خوبی باشند. می‌توان از این ذخایر مهم علمی استفاده کرد و علم آنها راه‌گشایی باشد برای حفظ سلامت جامعه ولی به نظرم باید این مسئله با اسناد علمی و شواهد علمی و تجربه‌ای که در این راه وجود دارد، همراه شود یا از دیگر کشورها در جهت پیشگیری استفاده کنند. ما نیروهای انسانی خیلی خوبی داریم که باهوش و خلاق و مسئولیت‌پذیر هستند و ای کاش بشود امر مهم مشارکت آنان در تصمیم‌گیری مسائل کلان کشور در زمینه سلامت محقق شود.