کمر خمیده راه‌آهن زیر قیمت‌گذاری دستوری

شرق: قیمت‌گذاری دستوری کمر صنعت حمل‌ونقل ریلی را شکسته است. فعالان صنعت حمل‌ونقل ریلی می‌گویند ‌براساس گزارش بانک مرکزی، میانگین نرخ تورم عمومی در پنج سال گذشته نزدیک به 35 درصد بوده، اما در این مدت قیمت بلیت قطار تنها ۱۷‌درصد افزایش داشته‌ و در هشت سال اخیر نیز قیمت بلیت حدود ۱۳‌ درصد افزایش را تجربه کرده است. این موضوع سبب شده است ‌ناوگان فرسوده و عملکرد پایین، حمل‌ونقل ریلی را در ایران به حاشیه ببرد.

سال گذشته شهریار افندی‌زاده، معاون حمل‌ونقل وزیر راه و شهرسازی، به ایلنا گفته بود‌: «در سه سال اخیر (منتهی به سال 1402)، با وجود افزایش مجموع لوکوموتیوهای موجود از 954 به 991 دستگاه، تعداد لوکوموتیوهای آماده‌به‌کار از 583 به 513 دستگاه کاهش پیدا کرده و عملا 107 لوکوموتیو از چرخه فعالیت خارج شده است‌». همچنین تسنیم در گزارشی تأکید کرده بود در‌حال‌حاضر 40 درصد ظرفیت ناوگان ریلی کشور فرسوده و نیازمند تعمیر و جایگزینی است و مرتضی ملانژاد، مدیر‌عامل واگن‌پارس، به این خبرگزاری گفته بود با اینکه توان تعمیر انواع واگن و لوکوموتیو در داخل کشور وجود دارد، حدود 500 لوکوموتیو موجود در کشور زمین‌گیر است.

با‌این‌حال، دولت همچنان به قیمت‌گذاری دستوری برای این صنعت تأکید دارد و سیاست مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم، کنترل دستوری قیمت بلیت در انواع شقوق حمل‌ونقل بوده است. در همین زمینه، میعاد صالحی، مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی، ‌روز گذشته در یک نشست خبری به کنترل دستوری قیمت بلیت قطار تأکید کرد و در پاسخ به پرسش «شرق» مبنی بر علت اختلال سامانه پیش‌فروش بلیت قطار، گفت: در‌حال‌حاضر قیمت بلیت قطار تهران به خوزستان فقط حدود 500 هزار تومان است و این نرخ نصف بهای بلیت اتوبوس بین‌شهری است؛ آن‌هم در‌حالی‌که قطار رفاه و ایمنی بالاتری دارد. بنابراین به‌ازای هر یک صندلی قطار، 10 تقاضا وجود دارد.

گذشته از این، گزارش‌های متعدد حاکی از زیان سنگین شرکت راه‌آهن در سال‌های متمادی است. بر‌اساس گزارش همین مرجع، یعنی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی، زیان تعدیل‌شده این شرکت با پایه پولی سال 1401 در سال 1394 پنج‌هزار‌و 549 میلیارد تومان بوده ‌و این زیان‌دهی در سال‌های بعد از آن تداوم داشته است؛ به‌گونه‌ای که زیان شرکت راه‌آهن در سال 1401 به دو‌هزار‌و 75 میلیارد تومان رسیده است.