راهکار برگزاری انتخابات سالم؛ نه به سرپرستی
در چند روز اخیر که بحث انتخاب سرپرست برای فدراسیونها پس از پایان دوره چهارساله رئیس فدراسیون توسط وزیر ورزش و جوانان به سرخط رسانههای ورزشی تبدیل شده است، برخی افراد بدون درک عمیق از معنای واژه حکمرانی و بدون توجه به مقصود اصلی آن، از این مفهوم صرفا برای زینتدادن و تأییدکردن مطالب خود بهره میگیرند.
مصطفی محمدی رئوف: در چند روز اخیر که بحث انتخاب سرپرست برای فدراسیونها پس از پایان دوره چهارساله رئیس فدراسیون توسط وزیر ورزش و جوانان به سرخط رسانههای ورزشی تبدیل شده است، برخی افراد بدون درک عمیق از معنای واژه حکمرانی و بدون توجه به مقصود اصلی آن، از این مفهوم صرفا برای زینتدادن و تأییدکردن مطالب خود بهره میگیرند. درحالیکه حکمرانی، بنیانی برای توزیع عادلانه قدرت میان ذینفعان و تقویت شفافیت در تصمیمگیریهاست. طبق نظر حامیان طرح انتخاب سرپرست توسط وزیر، یکی از مشکلات اساسی در انتخابات رؤسای فدراسیونها، تأثیر احتمالی رئیس فعلی بر نتیجه انتخابات است؛ این گروه معتقدند که حضور رئیس فعلی و سوءاستفاده احتمالی از قدرت میتواند نتایج را تغییر دهد. بنابراین پیشنهاد آنها این است که پس از پایان دوره مسئولیت، بهجای برگزاری سریع انتخابات، سرپرستی موقت برای فدراسیون منصوب و او مجری برگزاری انتخابات شود. معتقدم این تصمیم خلاف اصول حکمرانی مطلوب است که به ناکارآمدی فرایند مدیریتی فدراسیونها و عقیمشدن فرایند تصمیمگیری در بازه زمانی سرپرستی فدراسیونها منجر میشود. ضمن اینکه با ایجاد خلأ مدیریتی، سیر حرکت فدراسیونها را کند میکند. تجربه نشان داده است که در دوران سرپرستی انگیزهای برای کار وجود ندارد و فرایند توسعه فدراسیونها با چالشهای جدی روبهرو می شود. لذا راهکار برگزاری انتخابات سالم نه تعیین سرپرست است، بلکه ایجاد شرایطی است که در ذیل اشاره خواهم کرد:
۱. شفافیت و عدم دخالت دولت در فرایند انتخابات
برای برگزاری انتخابات سالم و رقابتی، ایجاد شفافیت در تمامی مراحل انتخابات ضروری است. این شامل اطلاعرسانی دقیق به عموم مردم در مورد فرایند ثبتنام نامزدهای انتخاباتی، فرایند تأیید صلاحیت و مراحل مختلف انتخابات میشود. عدم دخالت دولت و بهویژه وزارت ورزش و جوانان در فرایند انتخابات نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. هرگونه مداخله از سوی نهادهای دولتی میتواند به ایجاد سوءظن و کاهش اعتماد عمومی منجر شود. حتی اگر بهترین فرد با مداخله انتخاب شود، همیشه این اعتماد و مشارکت آزادانه است که موجب توسعه میشود.
۲. پیشنهاد ایجاد هیئت نظارتی مستقل
برای جلوگیری از هرگونه دخالت غیرضروری و حفظ شفافیت در فرایند انتخابات، پیشنهاد میشود یک هیئت نظارتی مستقل از وزارت ورزش و جوانان تشکیل شود. این هیئت که شامل نمایندگانی از تمامی ذینفعان باشد، میتواند مسئولیت نظارت بر تمامی مراحل انتخابات را بر عهده بگیرد و از اجرای منصفانه و عادلانه فرایند اطمینان حاصل کند. چنین هیئتی میتواند اعتماد عمومی را به فرایند انتخابات بازگرداند و باعث تقویت حس مشارکت میان افراد شود.
۳. مبارزه با رانت و فساد از طریق توزیع امتیازات
از دیگر مشکلاتی که باعث افزایش رقابت ناسالم برای تصدی سمتهای مدیریتی میشود، وجود رانت اطلاعاتی، قدرت و امتیازات خاص در دست رئیس فدراسیون است. اگر این امتیازات میان تمامی ذینفعان به صورت عادلانه توزیع شود، انگیزههای فاسد و تلاشهای غیرقانونی برای به دست آوردن این مناصب کاهش مییابد. شفافیت در توزیع امتیازات و اطلاعرسانی عمومی درباره آنها میتواند یکی از راهحلهای اساسی برای مبارزه با فساد و ترویج رقابت سالم باشد.
نتیجهگیری: حکمرانی شفاف، ضرورت توسعه پایدار
برای آنکه انتخابات رؤسای فدراسیونهای ورزشی به شیوهای مطلوب و کارآمد برگزار شود، لازم است که مفهوم حکمرانی بهدرستی درک و اجرا شود، نه اینکه به بهانه گناه تأثیرگذاری رئیس فدراسیون بر انتخابات، گناه بزرگتری به نام مداخله وزارت ورزش و جوانان در فرایند انتخابات مرتکب شود. انتخاب رؤسای فدراسیونها باید براساس اصول شفافیت، عدالت و عدم دخالت نهادهای دولتی باشد. ایجاد هیئت نظارتی مستقل، توزیع عادلانه امتیازات و شفافسازی فرایند انتخابات، نهتنها به برگزاری انتخاباتی سالم کمک میکند، بلکه باعث ایجاد اعتماد عمومی و مشارکت آزادانه در عرصه مدیریت ورزش خواهد شد.