سرنوشت مبهم طرح صیانت

بعد از لغو مصوبه کمیسیون مشترک در رابطه با کلیات طرح صیانت، نمایندگان مجلس درخواست بازگشت طرح صیانت را به هیئت‌رئیسه مجلس تقدیم کردند تا مانع تکرار تصمیم‌سازی‌های اقلیتی تندرو برای کل کشور شوند. همان‌زمان لطف‌اله سیاهکلی، سخنگوی کمیسیون مشترک طرح درخصوص اینکه طرح پس از اظهارنظر رسمی معاونت قوانین چه خواهد شد و چه سرنوشتی خواهد داشت، گفت: ابتدا باید بررسی شود اظهارنظر ارائه‌شده درست است یا خیر؟ اگر صحیح باشد تشریفات قانونی طرح بر اساس ماده ۱۴۲ رعایت می‌شود و طرح به مرکز پژوهش‌های مجلس بازمی‌گردد. وی افزود: در‌واقع طرح به مرکز پژوهش‌های مجلس ارسال می‌شود تا مرکز نظرات خود را اعمال و تغییرات مورد نظر را ایجاد کند، پس از این هم طرح را به کمیسیون بازمی‌گرداند، پس از بازگشت طرح به کمیسیون هم رأی‌گیری خواهیم داشت. در همان حین بیش از 160 نماینده در نامه‌ای خطاب به هیئت‌رئیسه مجلس خواستار بازگشت طرح به صحن مجلس شدند و این‌گونه پیش‌بینی می‌شد که دیگر ماندن طرح در کمیسیون مشترک ملغی شود.

اینکه طرح به مرکز پژوهش‌ها رفته یا به صحن باز خواهد گشت یا به کل حذف شده و مجلس به انتظار لایحه دولت خواهد نشست، مشخص نیست. چندی پیش بود که مقام معظم رهبری در سخنانی خواستار ورود دولت به بحث ساماندهی فضای مجازی شدند که در همین راستا احمد علیرضابیگی، نماینده مردم تبریز در مجلس یازدهم، با اشاره به بیانات رهبری درباره فضای مجازی و سپردن مأموریت ساماندهی آن به دولت گفت: فرمایشات رهبر انقلاب ناظر بر این نکته است که دولت دارای بدنه کارشناسی قابل‌توجهی است. اگر مجلس بخواهد در موضوعات مختلف ورود پیدا کند، از طریق این بدنه کارشناسی و لوایح دولت باید ورود پیدا کند؛ چرا‌که جامعیت بیشتری خواهد داشت. او در پاسخ به این سؤال که ممکن است طرح از دستور کار مجلس خارج شده و دولت درباره آن لایحه بدهد، گفت: پسندیده‌ترین کاری که می‌توان انجام داد، این است که دولت لایحه بدهد. آنچه در طرح صیانت پیش‌بینی شده، ایجاد پلتفرم‌های داخلی و درنظرگرفتن منابع مالی برای دولت است. علی‌القاعده بنا بر اصل ۷۵ قانون اساسی، نمایندگان نمی‌توانند طرح‌هایی را بدهند که آن طرح‌ها دارای بار مالی برای دولت باشد؛ بنابراین از این جهت طرح صیانت با قانون اساسی در تعارض است و مورد ایراد قرار می‌گیرد. به همین دلیل بهتر است که دولت درباره آن لایحه بدهد. این نماینده مجلس در پاسخ به این سؤال که آیا موافقان طرح صیانت، لایحه دولت را می‌پذیرند یا خیر، خاطرنشان کرد: یک طرحی ارائه شده که بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی به کمیسیون ویژه ارجاع داده شده است. در‌حال‌حاضر بیش از یک‌دوم نمایندگان نیز در نامه‌ای از ریاست مجلس خواستند که طرح صیانت در صحن بررسی و اشکالات آن برطرف شود. هئیت‌رئیسه مصوبات کمیسیون ویژه را تأیید نکرده و این طرح تعارضات قابل‌توجهی با قانون اساسی و مواضع بالادستی کشور دارد.

وی گفت: طرح صیانت باید مسیر طبیعی خودش را در کمیسیون‌های تخصصی و کمیسیون‌های فرعی طی کند، سپس نظر دولت را درباره آن گرفته و با جامعیت بیشتر، به‌نحوی‌که متعرض حقوق ملت و اصل سوم قانون اساسی نشود؛ مراحل تصویب را طی کند. تا زمانی که این ایرادات برطرف نشده، نمی‌تواند پاسخ‌گوی شرایط کشور باشد. علیرضابیگی درباره نظر دولت و هئیت‌رئیسه مجلس درباره طرح صیانت گفت: وزیر ارتباطات اعلام کرد که طرح صیانت دارای ایرادات اساسی است. ما منتظر پاسخ هیئت‌رئیسه به درخواست نمایندگان مجلس برای بررسی طرح صیانت در صحن علنی هستیم. نماینده مردم تبریز، در پاسخ به این سؤال که آیا هئیت‌رئیسه تاکنون درباره طرح صیانت اظهار‌نظر نکرده است، بیان کرد: خیر. هنوز درخواست نمایندگان برای بررسی طرح در صحن علنی، در نوبت بررسی قرار نگرفته است. او درباره پیش‌بینی‌اش از سرنوشت طرح صیانت گفت: با توجه به تجربه چند‌ساله انقلاب اسلامی، هیچ‌گاه در رویارویی با فناوری، توفیقی به دست نیامده است و این طرح نیز به سرنوشت قبلی‌ها دچار می‌شود. علیرضابیگی درباره نحوه ورود دولت به طرح صیانت گفت: فضای مجازی مانند اکسیژن است. مردم برای تنفس‌کردن نیازمند اکسیژن هستند، مردم نیازمند هستند که صدایشان به گوش هم برسد. اگر اکسیژن را از آنان بگیریم، صدای مردم به گوش هم نخواهد رسید؛ یعنی امواج صوتی همراه هوا نخواهد شد تا به گوش دیگران برسند. این نماینده مجلس گفت: همان‌طورکه نمی‌توان اکسیژن را از مردم گرفت، فضای مجازی را هم نمی‌توان از مردم مضایقه کرد. در‌واقع نگاه تهدید محوری نسبت به این فضا باید برداشته شود. فضای مجازی هیچ‌گاه تهدید نیست. بسیاری از نظارت‌های اجتماعی که بر دستگاه‌ها و شخصیت‌ها صورت می‌گیرد، به‌واسطه فضای مجازی است. ممکن است مشکلاتی در فضای مجازی وجود داشته باشد اما مانند این است که کودکی بر اثر نادانی و جهل، میخی را در پریز برق فروکند. علیرضابیگی تأکید کرد: به‌واسطه همین اتفاق می‌گوییم برای جلوگیری از برق‌گرفتگی کودکان در تاریکی زندگی می‌کنیم و برق را حذف می‌کنیم. این مورد به‌هیچ‌عنوان منطقی است. اگر بخواهیم درباره فضای مجازی، ناظرهایی را مشخص کنیم، نباید به اندازه‌ای باشد که اصل موضوع را زیر سؤال ببرد‌ بلکه زمینه استفاده سودمند مردم از فضای مجازی را باید فراهم کند. همچنین فضای مجازی ارتباط مستقیمی با بسیاری از کسب‌وکارها در کشور دارد که عملا اعمال هرگونه محدودیت بر فضای مجازی، آنان را به خطر خواهد انداخت.