از مهاجر تا فکور؛ ارتش در میدان فناوری

گروه سیاست: ۲۹ فروردین، روزی برای پاسداشت ارتش؛ نهادی که دهه‌هاست با صلابت، در کنار دیگر نیروهای مسلح، امنیت ملی ایران را تضمین کرده و در لحظات حساس تاریخ، همچون سدی در برابر تهاجم و تهدید ایستاده است. ارتش ایران‌ نه‌فقط نیرویی رزمی، که نهادی ملی است، ریشه‌دار در اعتماد مردم و آراسته به انضباط، تخصص و وفاداری. این روز‌ فرصتی است برای تأمل در نقش ارتش در تثبیت استقلال کشور‌ و تجلیل از نسلی که با جان خود، از مرزهای ایران دفاع کردند. صبح دیروز، مراسم رژه ارتش به مناسبت ۲۹ فروردین، با حضور دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، امیر سرلشکر سیدعبدالرحیم موسوی، فرمانده کل ارتش و جمعی از فرماندهان عالی‌رتبه نظامی و انتظامی، در حرم مطهر امام خمینی‌(ره) برگزار شد. این مراسم، جلوه‌ای از انسجام نیروهای مسلح ایران بود؛ نمایشی از توان، آمادگی و خودکفایی.

ارتش؛ دژ محکم حکومت و ملت

رئیس‌جمهور در سخنان خود، ارتش را «دژ محکم حکومت و ملت» خواند و با اشاره به نقش تاریخی ارتش در دوران دفاع مقدس، گفت: «ارتش با بیش از ۴۸ هزار شهید و ۲۰۰ هزار جانباز، در سخت‌ترین لحظات ایستاد و خواب دشمنان را آشفته کرد». او بر جایگاه ارتش در ساختار نظامی کشور تأکید کرد و حفظ سلسله‌مراتب و انضباط این نهاد را حاصل تدبیر امام خمینی(ره) در آغاز انقلاب دانست؛ زمانی که تلاش‌هایی برای انحلال ارتش انجام می‌شد.

پزشکیان همچنین با تأکید بر بومی‌سازی تجهیزات، از پیشرفت‌های چشمگیر ارتش در حوزه دفاعی یاد کرد و گفت: «امروز ارتش ما توانسته به فناوری‌های راهبردی در حوزه هوایی، زمینی، دریایی و پهپادی دست یابد». رئیس‌جمهور ضمن قدردانی از خدمات ارتش در بحران‌های طبیعی، از این نهاد به‌ عنوان «یار و یاور بی‌بدیل دولت و مردم» یاد‌ و تأکید کرد‌ دشمنان امکان نفوذ به ارتش را ندارند.

در ادامه این مراسم، یگان‌های برگزیده ارتش با رژه‌ای منظم و پرصلابت از مقابل جایگاه عبور کردند. نمایش تجهیزات بومی و پیشرفته در این مراسم، پیام روشنی برای مخاطبان داخلی و خارجی داشت: ارتش ایران نه‌تنها در برابر تهدیدات ایستاده، بلکه در عرصه فناوری نظامی نیز گام‌های مؤثری برداشته است.

در این رژه، بخش مهمی از دستاوردهای ارتش به نمایش گذاشته شد. برخی تجهیزات به نمایش درآمده در رژه روز ارتش به شرح ذیل است:

نیروی زمینی ارتش: پهپاد مهاجر ۶، پهپاد مهاجر ۲، پهپاد مهاجر ۴، پهپاد ابابیل ۴، پهپاد آرش، پهپاد یسیر، خودرو ایستگاه کنترل زمینی، نفربر پست فرماندهی ام ۱۱۳، سامانه ارتباطی، سامانه جهت‌یاب، سامانه جمر V/UHF، شیلتر مخابراتی، سامانه مجید، زوبین ۲، کیان ۸۰۰ پلاس، کیان ۷۰۰، خودرو ملی فوق‌سنگین تانک‌بر و نفر‌بر، خودرو تحقیقاتی NRBC، موشک تاو، توپ ۲۳ میلی‌متری، تانک ذوالفقار نسل ۳ ایران، تانک تیام، سلاح تک‌تیرانداز شاهر، نفر‌بر بهینه‌سازی‌شده‌ ام ۱۱۳، توپ ۵۷ میلی‌متری دولول بهمن، خودروی ضد‌گلوله روینتن، سلاح محرم، ربات نذیر، ربات کارال، آمبولانس زرهی، سامانه سیار اتاق عمل، سامانه سیار آزمایشگاه، هارتاپ سیستم‌های پزشکی، سامانه سیار رادیولوژی، سامانه سیار آی‌سی‌یو، خودرو مجهز به سلاح دوشکا، خودرو مجهز به تیربار کتلینگ، موشک فتح ۳۶۰ و موشک لبیک.

نیروی پدافند هوایی ارتش: سامانه تلفیقی دیده‌بانی و دوش پرتاب چابک، رادار جلیلوند، رادار کاشف، آنتن البرز، سامانه فرماندهی و کنترل فکور، سامانه راداری مطلع‌الفجر، سامانه مجید ۲، سامانه موشکی نواب، سامانه موشکی دزفول، رادار کاوش سامانه مرصاد تاکتیکی ۱۶، رادار هادی سامانه مرصاد تاکتیکی ۱۶، سکوی پرتاب فایر از کن مرصاد ۱۶ به همراه موشک شلمچه ۲، صیاد تک‌خودرویی، رادار سامانه موشکی ۱۵ خرداد (سوم)، سکوی پرتاب سامانه موشکی ۱۵ خرداد، رادار سامانه ۱۵ خرداد، سکوی پرتاپ سامانه ۱۵ خرداد، رادار سامانه دماوند، خودروی TM سامانه دماوند، سامانه اس-۳۰۰، خودرو ارتباطی سامانه اس-۳۰۰، سکوی دوم پرتاب سامانه باور ۳۷۳، موشک صیاد ۳ و ۴، موشک دامی سامانه اس-۲۰۰، سامانه تروپو ارتباطی، سامانه ارتباطی مفتاح، سامانه راداری مطلع الفجر، سامانه ارتباطی los سیار، سامانه CP سیار، سامانه شفق، سامانه ابر سداد، سامانه صادق ۶ تاکتیکی، DSM ۵۰۰۰ سامانه جنگ نوین، پهپاد ناصر، پهپاد ۱۰، پهپاد کیان جت، پهپاد امید، پهپاد کرار، پهپاد مهاجر و پهپاد آرش.

نیروی هوایی: پهپاد آموزشی سفیر، پهپاد آموزشی ستار، برج مراقبت سیار، پهپاد کمان ۱۲، پهپاد مهاجر ۲، پهپاد مهاجر ۴، پهپاد کمان ۲۲، پهپاد انتحاری برد بلند کمان ۹۹، پهپاد آموزشی و عملیاتی افق، موشک قادر هواپایه، بمب هوشمند قاصد، موشک هواپایه قاصد ۳، موشک ستار و قائم، پاد جنگ الکترونیک صحاب و شاهین، موشک عصر ۶۷، موشک فکور ۹۰ هواپایه، اتوبوس آمبولانس، اتاق عمل سیار، ایستگاه کنترل زمینی و سامانه رفع آلودگی‌های شیمیایی.

نیروی دریایی ارتش: شیلتر مخابراتی، سامانه پرتاب موشک برد بلند ولایت ۳، اژدر مارک ۴۶، اژدر اکسیژنی، اژدر الکتریکی + مین چسبان، محمول مین (صدف + انفطار + کوسه)، پهپاد مهاجر نوین ۲، پهپاد آرش پهپاد باور ۵، پهپاد صادق، پهپاد ابابیل ۵، توپ ۷۶ میلی‌متری فجر ۲۷، قایق رعد، شناور هجومی شهاب، السابحات ۱۵، قایق ریپ راکت‌انداز، قایق ریپ نفربر، شیلتر اخلالگر ارتباطی رعد و خودروی تاکتیکی GIS.

دیروز ارتش ایران در حالی رژه رفت که برخلاف بسیاری از کشورهای منطقه، بر‌پایه دکترین بازدارندگی مستقل و غیر‌وابسته ایستاده و بخش اعظم تجهیزات راهبردی‌اش را در داخل تولید می‌کند. از ارتشی که روزگاری وابسته‌ترین نهاد نظامی منطقه بود، حالا ساخت موشک، پهپاد، رادار و حتی سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته در سطوح تاکتیکی و راهبردی، به امری عادی بدل شده است.

بنابراین این مراسم فقط یک رژه نظامی نبود، روایت اقتداری بود که پشت آن هزاران ساعت آموزش، تحقیق، نوآوری و البته خون ایستاده است؛ اقتداری که همچنان با صلابت، بر مدار مردم، رهبری و امنیت ملی می‌چرخد.

لازم به توضیح است که ۲۹ فروردین به عنوان «روز ارتش» در ایران، بر‌پایه تصمیم مستقیم رهبر انقلاب اسلامی، امام خمینی‌(ره) در نخستین ماه‌های پس از پیروزی انقلاب تعیین شد. در آن زمان، فضای سیاسی کشور پر از تردید و حتی فشار برای انحلال ارتش بود؛ بسیاری از گروه‌های انقلابی و چپ‌گرا ارتش را میراث نظام پهلوی می‌دانستند و خواهان حذف آن بودند.

اما امام خمینی‌(ره) با درک نقش راهبردی ارتش در حفظ استقلال و انسجام ملی، طی پیامی تاریخی، صریحا اعلام کردند:

«ارتش باید حفظ شود و ۲۹ فروردین روز ارتش باشد. ارتش محترم در این روز در شهرستان‌هاى بزرگ با ساز‌ و برگ به رژه بپردازند و پشتیبانى خود را از جمهورى اسلامى و ملت بزرگ ایران و حضور خود را براى فداکارى در راه استقلال و حفظ مرزهاى کشور اعلام نمایند... ملت ایران موظفند از ارتش اسلامى استقبال کنند و احترام برادرانه از آنان نمایند. اکنون ارتش در خدمت ملت و اسلام است و ارتش اسلامى است‌ و ملت شریف لازم است آن را به این سِمت رسما بشناسند و پشتیبانى خود را از آن اعلام نمایند. اکنون مخالفت با ارتش اسلامى که حافظ استقلال و نگهبان مرزهاى آن است، جایز نیست. ما و شما و ارتش، برادرانه باید براى حفظ و امنیت کشورمان کوشش کنیم و به شرارت اشرار و اختلال مفسدین خاتمه دهیم».

این فرمان دو پیام روشن داشت: اول اینکه حمایت کامل رهبر انقلاب از ارتش و تأکید بر لزوم حفظ آن به عنوان یکی از ستون‌های اصلی امنیت کشور و دوم، بازتعریف ارتش در ساختار جمهوری اسلامی که شامل ارتشی مردمی، متعهد و در خدمت ملت بود.

از آن روز، ۲۹ فروردین نه‌فقط یک مناسبت تقویمی، بلکه بیانیه‌ای سیاسی و راهبردی است که نشان می‌دهد ارتش چگونه از انحلال گریخت، در متن نظام نوپا ماند و به‌ مرور به یکی از نهادهای کلیدی قدرت ملی و بازدارندگی دفاعی تبدیل شد.