آمریکا: همچنان به احیای برجام امید داریم
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا گفت: با هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا که پیام‌ها را انتقال می‌دهد، مستقیما در تماسیم. ما همچنان امید داریم توافق انجام شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری به سوالاتی درباره وقفه ایجاد شده در مذاکرات وین پاسخ داد و موضع فعلی آمریکا را در این باره تشریح کرد.
به گزارش وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا، ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه این کشور در یک کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که وضعیت فعلی مذاکرات وین چگونه است و چه چیزی موجب تداوم وقفه پیش آمده در روند آن شده است، گفت: ما هنوز هیچ سفری به وین را پیش‌بینی نمی‌کنیم. با هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا که پیام‌ها را انتقال می‌دهد، مستقیما در تماسیم. ما همچنان امید داریم توافق انجام شود اما تنها در صورتی می‌توان به آن دست یافت که ایران آماده نهایی کردن توافق بدون مطرح کردن به طور مثال، مسائلی باشد که خارج از چارچوب برجامند. اگر این طور باشد، ما بر این باوریم که می‌توانیم در زمانی نسبتا کوتاه به بازگشتی دوجانبه به برجام دست بیابیم و به چند دلیل، هدف ما هنوز همین است. شما امروز اظهارات وزیر امور خارجه را شنیدید. در اصل این موضوع هدف ماست چون رئیس جمهور تعهد دارد اطمینان بیابد که ایران در موقعیت دست‌یابی به یک سلاح هسته‌ای قرار نگیرد.
پرایس در ادامه گفت: واقعیت این است که وقتی برجام از اوایل ۲۰۱۶ تا مه ۲۰۱۸ به طور کامل اجرایی می‌شد، ایران به طور دائمی و قابل راستی آزمایی از دست‌یابی به یک سلاح هسته‌ای منع شده بود. وقتی برجام کاملا اجرا می‌شد، زمان گریز هسته‌ای، یعنی زمانی که ایران نیاز دارد مواد شکافت‌پذیر کافی برای یک سلاح اتمی را تولید کند، حدود ۱۲ ماه بود. اما حالا، وزیر امور خارجه گفته است زمان گریز چندماهه نیست، بلکه متاسفانه چند هفته‌ای است. این به عنوان قضیه‌ای طولانی مدت برای ما غیرقابل قبول است. به همین دلیل است که همچنان سعی داریم ببینیم آیا می‌توانیم به نتیجه‌ای برسیم یا نه. اما همان طور که قبلا گفتیم، ما به یک اندازه برای هر دو مورد آماده‌ایم، هم برای جهانی که در آن برجام داریم و هم برای جهانی که مجبوریم در آن دنبال ابزارها و شیوه‌های دیگری باشیم که در راستای تعهد رئیس جمهور باشند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه گفت: حالا چالش این است که ما هر دوی این جهان‌ها را دیده‌ایم. دیده‌ایم جهانِ با برجامی که کاملا اجرایی می‌شود چگونه است، جهانی که ایران به طور قابل راستی‌آزمایی و دائمی به واسطه زمان گریزی که طولانی‌تر شده، از دست‌یابی به یک سلاح هسته‌ای منع شده است، و جهان بدون برجام را هم دیده‌ایم. بنابراین این یک تجربه ذهنی نیست.
او با مطرح کردن ادعاهایی علیه نقش ایران در منطقه افزود: در جهانی که برجام به تعلیق درآمده است، نه تنها ما شاهد گام‌های بلند برنامه هسته‌ای ایران با نصب سانتریفیوژها، انباشت مواد هسته‌ای و پیش‌رفت‌های متعددی بوده‌ایم که ناقض تعهدات تحت برجامند، بلکه شاهد این بوده‌ایم ایران با مصونیت بیشتری عمل کرده است. شاهد ایرانی بوده‌ایم که نیروهای نیابتی‌اش را قدرت بخشیده و از گروه‌ها و بازیگران بدنهاد در منطقه حمایت کرده است. شاهد ایرانی بوده‌ایم که به برنامه هسته‌ای‌اش ادامه داده است. شاهد ایرانی بوده‌ایم که همچنان یک نیروی عمیقا ثبات‌زدا در منطقه بوده است.
پرایس در این باره اظهار کرد: ما بر این باوریم که اگر بتوانیم دوباره برنامه هسته‌ای ایران را محدود کنیم، اگر بتوانیم مانع به دست آوردن آن چیزی از ایران شویم که دربرگیرنده بزرگ‌ترین چالش ممکن پیش رویمان و بزرگ‌ترین چالش ممکن پیش رویمان در منطقه است، می‌توانیم در این صورت در موقعیت موثرتر و بهتری برای مقابله با چالش‌های دیگری قرار بگیریم که در قبال ایران با آنها مواجهیم. بنابراین، هنوز با آن نقطه فاصله داریم. مشخص نیست بتوانیم به آن‌جا برسیم یا نه اما ارزیابی‌مان این است که بازگشت دوجانبه به برجام می‌تواند تا حد زیادی به نفع ما باشد و تا زمانی که به نفعمان باشد، دنبال این بازگشت دوجانبه خواهیم بود.
او در پاسخ به این سوال که آمریکا حاضر است تا چه مدت دیگر برای رسیدن به این مقصود منتظر بماند، گفت: ما طرح بازگشت دوجانبه به برجام را تا زمانی که این کار به نفعمان باشد، ادامه خواهیم داد. واقعیت امر این است که زمان گریز ایران در حال حاضر، کوتاه‌تر از حدی است که مطابق میل ما باشد. اگر قرار باشد به برجام بازگردیم، دقیق‌تر این که اگر ایران دوباره قرار باشد تحت سخت‌ترین مقررات راستی‌آزمایی و نظارتی قرار بگیرد، این زمان گریز طولانی‌تر خواهد شد. بنابراین، مادامی که مزایایی که بازگشت دوجانبه به پایبندی به برجام در زمینه عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای ارائه می‌دهد، بهتر از چیزی باشد که در حال حاضر وجود دارد، این احتمالا نتیجه‌ای در راستای منافع ما خواهد بود. اما ممکن است نتوانیم به آن‌جا برسیم، چون مذاکره در این باره، فارغ از این که به وجود دو طرف[ایران و آمریکا] نیاز دارد، چند کشور در آن وجود دارند و مسائل پیچیده‌ای وجود دارد که برخی‌شان حل‌نشده باقی مانده‌اند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا طبق اظهارات جدید آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه این کشور مبنی بر این که وزارت امور خارجه و جامعه اطلاعاتی آمریکا اطمینان یافته‌اند تهدید ناشی از ایران علیه مایک پمپئو، وزیر امور خارجه دولت پیشین آمریکا و برایان هوک، نماینده ویژه دولت پیشین آمریکا در امور ایران هنوز وجود دارد و دولت آمریکا همچنان مبالغی را برای حفاظت از آنها می‌پردازد، آیا چنین چیزی صحت دارد، گفت: چیزهای زیادی می‌توان در این باره گفت اما ما تعهد داریم که بسیار جدی از مقامات پیشین این‌جا[ وزارت امور خارجه آمریکا] که ممکن است در معرض یک تهدید قرار داشته باشند، حفاظت کنیم. فکر می‌کنم می‌توانید درک کنید که چرا اگر کسی در معرض یک تهدید خارجی قرار داشته باشد، ما احتمالا مایل نباشیم درباره آن به طور علنی صحبت کنیم تا توجه‌ها به آن و اقداماتی معطوف نشود که ممکن است برای کاستن از شدت آن تهدید انجام دهیم.
او در بخش دیگری از این کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که اخیرا روزنامه تایمز اسراییل گزارش داده است، مقامات رژیم صهیونیستی می‌گویند مقامات آمریکا اساسا دیگر به شکست مذاکرات وین پی برده‌اند و قرار است این موضوع را به زودی اعلام کنند، آیا توضیحی در این باره برای ارائه دارد یا نه، گفت: ما به دنبال بازگشتی دوجانبه به پایبندی به برجام خواهیم بود تا زمانی که در راستای منافع ملی ما باشد.
پرایس سپس در پاسخ به این سوال که آیا از نظر او اسراییل دارد در این زمینه اغراق می‌کند، گفت: شما به نظر به گزارشی مطبوعاتی اشاره دارید که از مقامات ناشناس اسراییلی نقل قول کرده است، این اغلب موجب کسب اطلاعاتی می‌شود که ممکن است کاملا دقیق نباشند.
او درباره این که طبق اظهارات دولت آمریکا، چگونه ممکن است زمان گریز هسته‌ای ایران ماه‌ها چند هفته‌ای مانده باشد، آیا دلیل آن کاهش سرعت پیش‌رفت برنامه هسته‌ای ایران است، توضیح داد: زمان گریز یک ارزیابی است، ارزیابی مبتنی بر دانش فنی ما. این ارزیابی همچنین مبتنی بر منابع غیرعلنی است، بنابر این، مطالبی که می‌توان در این باره بیان کرد بسیار زیادند. اما فکر نمی‌کنم گفتن این که ایرانی‌ها در حال حاضر در زمینه برنامه هسته‌ای‌شان محدود هستند یا احساس می‌کنند که محدود شده‌اند، معقول نباشد. دقیقا به همین دلیل است که ما هنوز در حال آزمودن طرح بالقوه بازگشت دوجانبه به پایبندی هستیم تا آنها توسط برجام محدود شوند، محدودیت‌هایی که برجام ایجاد می‌کند، درباره سانتریفیوژها، انباشت مواد هسته‌ای، انباشت آب سنگین و در زمینه معنایی که تمام این‌ها برای زمان گریز بالقوه خواهد داشت.
اظهارات پرایس در پی این مطرح می‌شود که مذاکرات وین که از زمان روی کار آمدن دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ در راستای احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ایران از طریق بازگشت آمریکا و ایران به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای آغاز شد، در پی برخی تحولات اخیر در مناسبات سیاسی بین‌المللی در پی حمله روسیه به اوکراین، اعمال تحریم‌های متعدد واشنگتن علیه روسیه و کشمکش‌های تهران-واشنگتن بر سر برخی مسائل باقی مانده در مذاکرات، از جمله حذف نام سپاه پاسداران از این لیست که در دوران دولت دونالد ترامپ انجام شده بود، اخیرا تا اطلاع ثانوی متوقف شده است.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در کنفرانس خبری این هفته‌اش درباره احیای توافق گفت: باید پایه های فشار حداکثری که ترامپ علیه ایران کار گذاشته از بین برود. چرخه انتفاع اقتصادی ایران از برجام به صورت کامل لحاظ شود.
خطیب‌زاده با انتقاد از رویه دولت آمریکا افزود: ما تاکید بر این داریم که قوانین داخلی و سیاست داخلی آمریکا و انتخابات پیش رو در آمریکا نمی تواند تعیین کننده نتیجه گفت و گوها در وین باشد. آنها حقوق بین الملل را نادیده می‌گیرند و سعی می کنند مسائل را به مسائل داخلی کشورشان گره بزنند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی تاکید کرد: ایران مسیر فعالیت های صلح آمیز هسته ای خود را با قدرت بدون توجه به شانتاژ های سیاسی و رسانه ای و خرابکاری ها ادامه می دهد.
