دیپلماسی زیر فشار تعرفه‌ها و ایده الحاق کانادا
نشست پرتنش G7 در سایه تهدیدات تجاری ترامپ
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، این هفته در نشست G7 در کبک کانادا با متحدان خشمگین از تعرفه‌های فلزات ترامپ روبه‌رو می‌شود؛ تعرفه‌هایی که واکنش اتحادیه اروپا و کانادا را برانگیخته و تهدید جنگ تجاری با شرکای نزدیک واشنگتن را جدی کرده است.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، این هفته در حالی قدم به نشست وزرای خارجه گروه هفت (G7) در شهر خوش‌منظره لا مالبه در کبک کانادا می‌گذارد که با فضایی به‌غایت غیردوستانه از سوی متحدان سنتی آمریکا روبه‌روست. این کشورها که از سیاست‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به ستوه آمده‌اند، آماده‌اند خشم خود را به گوش او برسانند. تنها چند ساعت پس از اجرایی شدن تعرفه‌های جدید فولاد و آلومینیوم ترامپ - که واکنش فوری اتحادیه اروپا و کانادا را به دنبال داشت و زنگ خطر جنگ تجاری تمام‌عیار با شرکای نزدیک واشنگتن را به صدا درآورد- روبیو برای گفت‌وگوهای دو روزه از امروز با همتایان خود از بریتانیا، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا و ژاپن وارد این شهر در کرانه رودخانه سنت لورنس شد. همه این کشورها از رویکرد جدید رئیس‌جمهور آمریکا ناراضی هستند.
روبیو احتمالاً با انبوهی از شکایات از سوی کشورهای هم‌فکر و دوست قدیمی در G7 مواجه خواهد شد؛ به‌ویژه کانادا، میزبان این نشست، که به نظر می‌رسد بیش از همه، هدف خصومت‌های کلامی و عملی ترامپ قرار گرفته است؛ از تهدیدهای مکرر به الحاق این کشور به‌عنوان پنجاه‌ویکمین ایالت آمریکا گرفته تا تعرفه‌های جدید و توهین‌های پیاپی علیه رهبرانش.
ملانی ژولی، وزیر خارجه کانادا و میزبان رسمی که قرار است با هر یک از شرکت‌کنندگان به‌صورت جداگانه دیدار کند، اعلام کرد: «در هر دیدار، موضوع تعرفه‌ها را مطرح می‌کنم تا با اروپایی‌ها هماهنگی لازم را برای پاسخ به این اقدام انجام دهیم و فشار را بر آمریکایی‌ها افزایش دهیم.» او افزود: «تنها نکته ثابت در این جنگ تجاری غیرقابل‌توجیه، سخنان رئیس‌جمهور ترامپ درباره الحاق کشورمان از طریق فشار اقتصادی است. دیروز او مرز ما را خطی خیالی خواند و بار دیگر لفاظی توهین‌آمیز "پنجاه‌ویکمین ایالت" را تکرار کرد.»
روبیو اما این اظهارات جنجالی ترامپ را کم‌اهمیت جلوه داد و گفت که رئیس‌جمهور صرفاً ایده‌ای را که به نظرش خوب می‌آید، بیان کرده است. او تأکید کرد: «نشست G7 قرار نیست درباره چگونگی تصرف کانادا باشد.» به گفته او، تمرکز بر موضوعاتی چون اوکراین و دیگر مسائل مشترک خواهد بود.
رویارویی با متحدان
روبیو درباره تعرفه‌ها گفت که شرکای G7 باید درک کنند این تصمیم سیاستی ترامپ برای حفاظت از رقابت‌پذیری اقتصاد آمریکا بوده است. او در توقفی برای سوخت‌گیری در ایرلند، در مسیر سفر از عربستان سعودی -جایی که با مقامات اوکراینی دیدار داشت- به کانادا، به خبرنگاران گفت: «فکر می‌کنم کاملاً ممکن است که این اقدامات را انجام دهیم و همزمان با متحدان و دوستانمان در دیگر موضوعاتی که با هم همکاری داریم، به شکلی سازنده تعامل کنیم. این چیزی است که از G7 و کانادا انتظار دارم.»
وقتی از او پرسیدند آیا منتظر استقبال سردی از سوی همتایانش است، روبیو با بی‌اعتنایی پاسخ داد: «نمی‌دانم، باید باشم؟ آنها ما را دعوت کرده‌اند و ما قصد داریم برویم. بدیلش این است که نرویم، که فکر می‌کنم اوضاع را بدتر می‌کند، نه بهتر.»
نکته قابل‌توجه اینکه روبیو ماه گذشته از شرکت در نشست وزرای خارجه G20 در آفریقای جنوبی -گروه بزرگ‌تر اما کم‌نفوذتر شامل کشورهای در حال توسعه- خودداری کرد، زیرا معتقد بود موضوعات دستور کار مانند تغییرات اقلیمی و تنوع، با سیاست‌های دولت ترامپ هم‌راستا نیست. اما نشست G7 قرار است به موضوعاتی چون چین و منطقه هند- اقیانوس آرام، اوکراین و اروپا، ثبات در قاره آمریکا، خاورمیانه، امنیت دریایی، آفریقا و همچنین چین، کره شمالی، ایران و روسیه بپردازد.
رایزنی برای صلح در اوکراین
روبیو به همراه مایک والتز، مشاور امنیت ملی ترامپ، اوایل هفته در جده عربستان سعودی بودند و به موفقیت بالقوه بزرگی برای دولت دست یافتند: پیشنهاد آتش‌بسی 30 روزه برای پایان جنگ روسیه و اوکراین، موضوعی که از پیش از آغاز درگیری در سال 2022، گروهG7 را به خود مشغول کرده بود. با پذیرش این پیشنهاد از سوی اوکراین و در انتظار پاسخ روسیه، روبیو می‌تواند انتظار واکنش‌های محتاطانه اما خوش‌بینانه‌ای از سوی همتایانش داشته باشد.
با این حال، تمایل آشکار ترامپ برای بازگرداندن ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به جمع G7 و تبدیل آن به G8 دوباره، نگرانی اعضای این گروه را برانگیخته است. آنها پس از تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه 2022، متحدانه از کی‌یف حمایت کردند و با کمک‌های نظامی گسترده و تحریم‌های اقتصادی سخت علیه مسکو وارد عمل شدند. روسیه پس از الحاق کریمه از اوکراین در سال 2014 از G8 اخراج شده بود.
در میان گروه‌های بین‌المللی، G7 -که همه اعضایش به جز ژاپن، از متحدان ناتو هستند- سخت‌ترین موضع را علیه روسیه داشته است. در آخرین نشست وزرای خارجه G7 پیش از تهاجم 2022، اعضا در بیانیه‌ای مشترک در دسامبر 2021 به روسیه هشدار دادند که در صورت حمله به اوکراین با "عواقب عظیم" مواجه خواهد شد. سه ماه بعد، آنها تحریم‌های گسترده مالی، مسافرتی و دیگر محدودیت‌ها را علیه مسکو هماهنگ کردند.
اما از زمان انتخاب مجدد ترامپ، به نظر می‌رسد این رویکرد دست‌کم از سوی آمریکا در حال تغییر است. روبیو گفت هدفش تحریک روسیه در حالی که پیشنهاد آتش‌بس را بررسی می‌کند، با "بیانیه‌های تند" نیست. او یادآور شد که همه تحریم‌ها علیه روسیه پابرجاست، اما تهدیدهای جدید ممکن است تلاش برای همراه کردن پوتین با طرح صلح آمریکا را تضعیف کند. این موضوع امید به صدور بیانیه مشترک G7 برای محکومیت روسیه را کم‌رنگ کرده است.
بریتانیا و فرانسه در تلاشند تا "ائتلافی از داوطلبان" را برای تضمین آتش‌بس آتی در اوکراین، از جمله با حضور نیروهای زمینی، تشکیل دهند. کایر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، که معتقد است این طرح تنها با تضمین‌های امنیتی آمریکا عملی است، قرار است روز شنبه نشستی مجازی با حدود 24 کشور برای بررسی پیشرفت‌ها برگزار کند. اما روبیو و دیگر مقامات دولت ترامپ تاکنون از حمایت از نیروهای حافظ صلح اروپایی خودداری کرده‌اند.
آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان، تأکید کرد که اتحاد G7 برای جلوگیری از موفقیت پوتین در دستیابی به اهداف جنگی‌اش در اوکراین حیاتی بوده است. او پیش از نشست در بیانیه‌ای گفت: «راه صلح از قدرت و اتحاد می‌گذرد؛ زبانی که پوتین آن را می‌فهمد.»
