شب های قرنطینه پس ازكنكور

محمد تهامی‌نژاد

بر‌اساس نظریه ریموند ویلیامز، بر مبنای تجربیات متنوع و در شرایط فرماسیون‌های نوخاسته اجتماعی، ساختار‌های مختلف احساس به وجود می‌آید. در روزگار کرونایی نویسنده‌ای به نام کیم استانلی روبینسون در نیویورکر، همین مفهوم را در شرایط کرونایی ساده‌سازی کرده بود: «برخی از مردم نمی‌توانند ایزوله باشند و در همین شرایط سر کارشان می‌روند.

اگر کارشان به اندازه کافی مهم باشد، باید خودشان را در معرض بیماری قرار دهند. پسر کوچکم در یک سوپرمارکت کار می‌کند و الان یکی از کارگران خط مقدم است که تمدن را سر پا نگه داشته‌اند. پسرم، قهرمان من است. این احساس خوبی است. من همین احساس را درباره تمام کسانی که به خاطر ما کار می‌کنند، دارم. اگر تمام ما این‌گونه فکر کنیم، ساختار جدید احساس، بهتر از آن چیزی خواهد ‌بود که در 40 سال پیش مسلط بود». (اول ماه می‌2020). به عبارت دیگر همان‌طور که پزشکان در خط مقدم جبهه علیه کرونا مبارزه می‌کنند، کارکنان دولت و بخش خدمات هم قهرمانان مبارزه در سطوح دیگر هستند؛ اما من می‌خواهم به ساختار جدیدی از احساس در جامعه ایرانی اشاره کنم. دختر من مسئول اداره‌ای است که در اتاقش یک کارمند دارد. این کارمند ناگهان دچار بیماری کرونا شد و برای ایزوله‌شدن، فرزندش را پیش شوهر گذاشت و به خانه مادر رفت. این اتفاق در خانه ما، به شکل دیگری تجربه شد. دختر من هم 14 روز سعی کرد روابطش را با ما به حد صفر برساند. در واقع او توانست به خاطر احتمال آلودگی به ویروس، ساختار جدیدی از احساس همبستگی را در خانه نسبت به دیگران تمرین کند. این روزها بحث ملی بر سر کنکور و آلوده‌شدن پدر و مادر‌های آسیب‌پذیر از سوی فرزندان جوان در میان است. بالاخره ستاد ملی مدیریت کرونا تصمیم گرفت کنکور در سر موعد برگزار شود و تمام پیش‌بینی‌های فاصله‌گذاری اجتماعی را به کار گیرد تا بچه‌ها از استرس روانی بیرون بیایند، دغدغه خانواده‌ها کاهش پیدا کند و وزارت علوم هم از زیر بار فشار کنکور خارج شود. در سوی دیگر خانواده می‌ماند و یک خطر بالقوه. اتفاق تازه و پیش‌بینی‌پذیر که از آن به‌عنوان فرماسیون نوخاسته اجتماعی صحبت می‌شود، درست اینجا خودش را نشان می‌دهد. خانواده حتی اگر دو تا اتاق دارد، یکی از آنها را برای فرزند از کنکور برگشته در نظر بگیرد و بچه‌ها 14 روز در اتاق‌شان بمانند. چنین ساختار جدیدی از احساس، در یاد‌ها خواهد ماند. شاید شب‌های پس از کنکور آوایی مهربانانه شهر را عطرآگین كند.