جایزه ۳۰ هزار پوندی ناداستان
جایزه زنان برای ناداستان با ارزش ۳۰ هزار پوند، علاوه بر حمایت از نویسندگان زن، تاثیر اقتصادی چشمگیری بر صنعت نشر می‌‌گذارد. این جایزه نه‌تنها به افزایش فروش کتاب‌های برگزیده کمک می‌کند، بلکه فرصت‌های مالی و حرفه‌ای بیشتری را برای نویسندگان زن فراهم و نقش آنها را در بازار کتاب تقویت می‌کند.
به گزارش گروه رسانه ای شرق، «جایزه زنان برای ناداستان» فهرست نهایی نامزدهای سال ۲۰۲۵ خود را اعلام کرد. از میان ۱۶ اثری که در ماه فوریه در فهرست اولیه قرار گرفته بودند، اکنون تنها ۶ نویسنده به مرحله نهایی راه یافته‌اند. از جمله نامزدهای این دوره می‌توان به نِنا چری خواننده سوئدی، یوآن یانگ نماینده بریتانیایی-چینی پارلمان، و راشل کلارک پزشک بریتانیایی اشاره کرد.
علاوه بر این سه نویسنده، کلوئی دالتون کارشناس سیاست خارجی، کلر مالی مورخ، و هلن اسکیلز زیست‌شناس دریایی نیز برای دریافت جایزه ۳۰ هزار پوندی (۳۵,۹۰۰ یورو) رقابت می‌کنند. از میان پنج نویسنده غیربریتانیایی که در فهرست اولیه حضور داشتند، تنها ننا چری در فهرست نهایی باقی مانده است.
دومین دوره از جایزه‌ای برای تجلیل از آثار ناداستانی زنان
این جایزه که از سال ۲۰۲۴ برای تجلیل از آثار ناداستانی منتشرشده در سال ۲۰۲۳ راه‌اندازی شد، خواهر جایزه معتبر زنان برای داستان محسوب می‌شود. در نخستین دوره، نائومی کلاین، نویسنده کانادایی، برای کتاب «همزاد» برنده این جایزه شد. نویسنده در این کتاب به موضوع دنیای آنلاین (که از آن به «دنیای آینه‌ای» یاد می‌کند) پرداخته است. او در این کتاب بررسی می‌کند که چطور فناوری بین خود آنلاین و آفلاین ما شکاف ایجاد کرده است. به باور نویسنده در چنین دنیایی مردم تئوری‌های توطئه و دروغ‌پردازی‌ها را حتی در صورتی که شواهد قاطعی در ردشان باشد باور می‌کنند. در این میان نام‌های تجاری، فناوری‌های بزرگ و عوامل سیاسی از بدبینی و ناراحتی مردم سوءاستفاده می‌کنند و بی‌تدبیری دولت‌ها نیز بر این مشکل دامن می‌زند.
روایت‌هایی متنوع از موسیقی و پزشکی تا تاریخ و سیاست
کاویتا پوری، رئیس هیات داوران این دوره، درباره آثار راه‌یافته به مرحله نهایی گفت: اعلام ۶ کتاب این فهرست که از ژانرهای مختلف انتخاب شده‌اند، برای ما افتخاری است. این آثار با صدایی فراموش‌نشدنی، دقت علمی و بینش منحصربه‌فرد خود، خوانندگان را مجذوب می‌کنند.
او ادامه داد: در میان این کتاب‌ها، روایت‌هایی دیده می‌شود که به پیوند میان انسان و طبیعت احترام می‌گذارند؛ و داستان‌هایی که با تحقیق دقیق از زنان مبارز در برابر قدرت سخن می‌گویند و آثاری که موضوعات پیچیده را با اقتدار، ظرافت و خلاقیت روشن می‌کنند.
نگاهی به کتاب‌های راه‌یافته به فهرست نهایی
- ننا چری با خاطرات تاثیرگذار خود تحت عنوان A Thousand Threads «هزار رشته» که زندگی و حرفه موسیقی‌اش را از فراز و فرودهای احساسی‌ای که آن را شکل داده‌اند روایت می‌کند.
- یوآن یانگ با کتاب Private Revolutions «انقلاب‌های خصوصی» که پرتره‌ای صمیمی از زندگی چهار زن چینی را به تصویر می‌کشد.
- راشل کلارک با اثر The Story of a Heart «داستان یک قلب» که تاریخ جراحی قلب را از طریق داستان دو کودک که با یک پیوند قلب به هم مرتبط شده‌اند روایت می‌کند.
- کلوئی دالتون با کتاب Raising Hare پرورش خرگوش که به موضوعات مرتبط با سیاست جهانی می‌پردازد.
- کلر مالی با کتاب Agent Zo: The Untold Story of Courageous WW2 Resistance Fighter Elżbieta Zawacka «مامور زد او: داستان ناگفته مقاومت شجاعانه یک مبارز جنگ جهانی دوم» که داستان مقاومت یکی از زنان مبارز جنگ جهانی دوم را بازگو می‌کند.
- هلن اسکیلز با اثر What the Wild Sea Can Be: The Future of the World’s Ocean «آنچه دریای وحشی می‌تواند باشد: آینده اقیانوس‌های جهان» که درباره آینده اقیانوس‌های جهان است.
غایبان سرشناس از فهرست نهایی
از جمله نویسندگانی که در فهرست اولیه حضور داشتند اما به فهرست نهایی راه نیافتند، آن اپلبام، برنده جایزه پولیتزر آمریکایی، است. کتاب او با عنوان Autocracy, Inc The Dictators Who Want to Run the World به بررسی تهدیدهای دموکراسی از سوی حکومت‌های خودکامه می‌پردازد.
داوری و معیارهای انتخاب آثار برتر
این جایزه به صورت جهانی برای تمامی کتاب‌های ناداستانی نوشته‌شده به قلم زنان، که در فاصله اول آوریل ۲۰۲۴ تا ۳۱ مارس ۲۰۲۵ در بریتانیا منتشر شده‌اند، آزاد است.
هیات داوران این دوره، به ریاست کاویتا پوری، شامل نویسندگانی همچون دکتر لیا براد، الیزابت بوچان، دکتر الیزابت-جین برنت و اما گانون است.
ضرورت راه‌اندازی جایزه زنان برای ناداستان
این جایزه پس از آن راه‌اندازی شد که تحقیقات نشان داد تنها ۳۵.۵ درصد از جوایز ناداستانی در دهه گذشته به نویسندگان زن تعلق گرفته است. همچنین، تا سال ۲۰۲۲ تنها ۲۶.۵ درصد از آثار ناداستانی نوشته‌شده به قلم زنان در روزنامه‌های ملی بررسی شده بودند.
فهرست نهایی جایزه زنان برای ناداستان ۲۰۲۵:
هزار رشته (A Thousand Threads) – ننا چری
داستان یک قلب (The Story of a Heart) – راشل کلارک
پرورش خرگوش (Raising Hare) – کلوئی دالتون
مامور Zo: داستان ناگفته مقاومت شجاعانه یک مبارز جنگ جهانی دوم (Agent Zo: The Untold Story of Courageous WW2 Resistance Fighter Elżbieta Zawacka) – کلر مالی
آنچه دریای وحشی می‌تواند باشد: آینده اقیانوس‌های جهان (What the Wild Sea Can Be: The Future of the World’s Ocean) – هلن اسکیلز
انقلاب‌های خصوصی (Private Revolutions) – یوآن یانگ
جایزه زنان برای ناداستان، با مبلغ ۳۰ هزار پوند (۳۵,۹۰۰ یورو)، یکی از مهم‌ترین جوایز ادبی در حوزه ناداستان به شمار می‌رود. این جایزه نه‌تنها از نظر فرهنگی و اجتماعی حائز اهمیت است، بلکه از نظر اقتصادی نیز تاثیر نقش در صنعت نشر دارد. برندگان این جایزه معمولاً شاهد افزایش فروش کتاب‌های خود هستند و ناشران نیز از افزایش تقاضا برای آثار نامزدشده بهره‌مند می‌شوند. علاوه بر این، جایزه مالی آن فرصتی برای نویسندگان زن فراهم می‌کند تا بدون دغدغه مالی، به پژوهش و نوشتن آثار ارزشمند ادامه دهند، که در نهایت به تقویت تنوع و کیفیت در بازار کتاب منجر می‌شود.