جنگل انبوه دکل‌های مخابراتی در تهران
به آسمان تهران که نگاه کنیم یا دکل مخابراتی می‌بینیم یا جرثقیل‌های غول‌پیکر ساختمانی. روزگاری تهران را به جنگل دکل‌های مخابراتی تشبیه کرده بودند و برنامه‌ریزی‌هایی هم برای ساماندهی و تجمیع این دکل‌ها انجام شده بود؛ اما به‌تازگی دوباره نصب دکل‌های مخابراتی افزایش یافته است.
به آسمان تهران که نگاه کنیم یا دکل مخابراتی می‌بینیم یا جرثقیل‌های غول‌پیکر ساختمانی. روزگاری تهران را به جنگل دکل‌های مخابراتی تشبیه کرده بودند و برنامه‌ریزی‌هایی هم برای ساماندهی و تجمیع این دکل‌ها انجام شده بود؛ اما به‌تازگی دوباره نصب دکل‌های مخابراتی افزایش یافته است.
یکی از شهروندان تهرانی که در غرب تهران زندگی می‌کند، از نصب دکل‌های مخابراتی در لابهلای درختان محل زندگی‌اش می‌گوید. او که در حاشیه غربی جنگل چیتگر در شهرکی به نام آزادشهر زندگی می‌کند، می‌گوید: ساکنان این محله با دغدغه‌مندی، حاشیه غربی سبز شهرک که ما را از باغ گیاه‌شناسی جدا می‌کند، آبیاری کرده، نهال‌های کوچک کاشته و مانع خشک‌شدن درختان می‌شوند. به‌تازگی یکی از شرکت‌های مخابراتی، درست در لابهلای درختان، دکل بسیار بلندی نصب کرده و قابل تصور است که به‌زودی راه‌اندازی خواهد کرد. در سطح شهرک باز هم دکل و تأسیسات مشابهی نصب شده‌اند.
او ادامه می‌دهد: این تأسیسات و امواج برای سلامتی انسان بسیار مضر و خطرناک است و نصب آنها در محیط‌های مسکونی مجاز نیست. اهالی شهرک به این موضوع معترض بوده و به شهرداری ناحیه هم مراجعه کرده؛ اما نتیجه‌ای نداشته است.
ماده هجدهم برنامه پنج‌ساله سوم شهر تهران شهرداری تهران را موظف کرده نسبت به ساماندهی و رعایت حریم دکل‌های رادیویی و مخابراتی اقداماتی مانند همکاری در تکمیل و اجرای پروژه شبکه ایستگاه‌های پایدار برای ارتباطات رادیویی، به‌روزرسانی طرح مکان‌یابی به منظور کاهش آلودگی الکترومغناطیسی و بصری را در دستور کار قرار دهند؛ اما مشخص نیست این بخش از برنامه پنج‌ساله سوم مانند سایر فصل‌های آن اجرائی شده است یا خیر؟
اعضای شورای شهر تهران نسبت به افزایش این دکل‌ها واکنش‌های مشابهی دارند. آنها این اطمینان را به شهروندان می‌دهند که دکل‌های نصب‌شده از نظر سلامتی آنها را تهدید نمی‌کند.
علی‌اصغر قائمی، عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران، درباره افزایش نصب دکل‌های مخابراتی در برخی مناطق تهران به‌ویژه در منطقه 22 می‌گوید: آنتن‌هایی که در حوزه مخابرات وارد کشور می‌شوند، از دو مرجع اجازه استفاده و نصب می‌گیرند که نخست سازمان تنظیم مقررات رادیویی کشور و دیگری سازمان انرژی اتمی که موضوع اندازه‌گیری میزان تشعشعات با این سازمان است.
او ادامه می‌دهد: وظیفه کارگروه ساماندهی دکل‌ها و آنتن‌ها در شهر تهران کنترل همین مسئله است. اینکه برخی شهروندان از نصب دکل‌های مخابراتی در محل سکونت‌شان نگران شده، می‌توان گفت این نگرانی اندکی بیش از حد است؛ چون نصب این دکل‌ها بدون درنظرگرفتن رویه‌های تعیین‌شده نیست. ممکن است اعتراض به سیما و منظر شهری باشد و ظاهر منطقه بد شده باشد که حرف درستی است؛ اما اگر نگرانی از جهت آلودگی فرکانسی و میزان تشعشع وجود داشته باشد، باید از مراجع قانونی و ذی‌صلاح کسب تکلیف شود و تا جایی که خبر دارم این مسیر طی شده است.
این عضو شورای شهر تهران درباره اینکه به نظر می‌آید ساماندهی نصب دکل‌ها رها شده و تهران دوباره به جنگل دکل‌های مخابراتی تبدیل شده است، هم می‌گوید: اینکه گفته می‌شود مدتی است رها شده و بی‌توجهی می‌شود، اطلاعی ندارم. مدیریت شهری عوض شده و مدیران لایه یک و دو همگی عوض شدند و افراد جدیدی آمدند و شاید به حساب این بگذاریم که هنوز به این مسائل چندان آگاه نیستند که توجیهی پذیرفتنی نیست و باید کسی مسئولیت قبول کند که به این قضایا آگاه باشد و امیدواریم این نقص وجود نداشته باشد.
قائمی درخصوص اینکه آیا نصب بی‌رویه دکل‌ها بر سلامت شهروندانی که در مجاورت این دکل‌ها زندگی می‌کنند، تأثیر دارد یا خیر، هم توضیح می‌دهد: این دکل‌ها از بُعد سلامت خیلی نگران‌کننده نیست؛ چون هم سازمان تنظیم مقررات و هم سازمان انرژی اتمی این کنترل را انجام می‌دهد و سپس به اپراتورها اجازه استفاده از آن نوع خاص از BTS را می‌دهد. اگر این نگرانی از جهت سیما و منظر شهر باشد، این اشکال وارد است و وظیفه شهرداری بوده که شرکتی تأسیس کرده تا دکل‌ها را ساماندهی کند و در دکل‌ها و زیرساخت‌های‌شان، امکانات فنی مانند برق و تجهیزات مشترک و هزینه‌های کلی صرفه‌جویی شود که این اتفاق در تهران چندان رقم نخورده؛ ولی در برخی شهرهای دیگر بهتر عمل شده و شهرداری این شهرها بضاعت بهتری داشتند و توانستند بیشتر از جهت مسئله زیباشناختی و سیما و منظر شهری دکل‌ها را ساماندهی کنند.
مهدی بابایی، نایب‌رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران هم افزایش دکل‌های مخابراتی در تهران را تأیید می‌کند و می‌گوید: مجوز برای نصب دکل‌ها براساس میزان درخواست‌هایی که از اپراتورها می‌آید، مورد بررسی قرار می‌گیرند و چند آیتم در صدور مجوز برای ما بسیار مهم است و اصلی‌ترین موضوع که سلامت است، بحث میزان فاصله دکل‌ها از ساختمان‌های مسکونی است و موضوع سیما و منظر شهری هم یکی دیگر از اولویت‌های مهم در صدور مجوز است. او اضافه می‌کند: یک کمیته این موضوع را بررسی می‌کند که نماینده سازمان محیط زیست و نماینده سازمان ارتباطات رادیویی در آن حضور دارند و در هر مورد که نیاز به تشعشع‌سنجی است، آنها را برای تشعشع‌سنجی می‌فرستیم و گزارشی که سازمان انرژی هسته‌ای از تشعشع‌سنجی می‌دهد، معیار می‌شود که مجوز بدهیم یا ندهیم.
به گفته بابایی دلیل اصلی افزایش دکل‌ها این است که زیرساخت فیبر نوری در تهران ضعیف است و فشار بار بر روی دکل‌ها وارد می‌شود. الان از لحاظ آنتن‌دهی در تهران مشکل نداریم و نقاط کور نزدیک به صفر است؛ ولی چون کاربران اینترنت خود را روی تلفن همراه استفاده می‌کنند، باعث می‌شود تعداد دکل‌ها در تهران افزایش یابد. اگر زیرساخت فیبر نوری را توسعه دهیم که دچار عقب‌ماندگی شده، مشکل حل می‌شود. جزء اولویت‌هاست که فیبر نوری توسعه پیدا کند و به تبع آن اینترنت روی اینترنت خانگی بیاید و فشار از روی تلفن همراه برداشته شود.
برخی کارشناسان سلامت نگرانی مردم از حضور این آنتن‌ها در محیط زندگی خود را یکی از مهم‌ترین عوارض دکل‌های مخابراتی می‌دانند. به اعتقاد آنها آسیب روانی یکی از مهم‌ترین مواردی است که این دکل‌ها در تمام دنیا از‌جمله ایران ایجاد می‌کنند که در نهایت می‌تواند باعث آسیب جسمی شود. مردم از این آنتن‌ها که نزدیک خانه‌های‌شان نصب می‌شود، می‌ترسند. با توجه به این موضوع باید تا جایی که امکان دارد، شیوه‌هایی را به کار گرفت که مردم این دکل‌ها را نبینند. تجمیع و استتار آنتن‌های تلفن همراه یکی از اقداماتی است که می‌تواند در کاهش نگرانی مردم در این زمینه مؤثر باشد و باید به سمتی رفت که آنتن‌ها و دکل‌های کوچک‌مقیاس استفاده شود. ترسی که مردم از یک مودم اینترنتی ساده و کوچک در خانه‌های‌شان دارند، به مراتب کمتر از ترسی است که نسبت به دکل‌های مخابراتی بزرگ و بلند‌مرتبه دارند.
موضوع اثرات دکل‌های مخابراتی برای سلامت انسان‌ها مدت‌هاست که مطرح است و اظهار نظرها در‌این‌میان بعضا ضد‌و‌نقیض است. برخی در حالی از مضرات احتمالی اشعه‌ها و پرتوهای ساطع‌شده از دکل‌های مخابراتی سخن می‌گویند که مسئولان شرکت‌های مخابراتی به‌شدت این احتمالات را رد کرده و مدعی می‌شوند در هیچ موردی شدت پرتو رادیویی ناشی از آنتن‌های BTS اندازه‌گیری‌شده نه‌فقط از حد پرتوگیری مردم براساس استاندارد ملی بیشتر نبوده است؛ بلکه در اغلب موارد از یک‌صدم این حد نیز کمتر بوده است.
