سقوط 30 درصدی تراکنش های بانکی در فروردین‌ماه
در نخستین ماه سال 1404 مجموع مبلغ تراکنش های بانکی با سقوطی 600 هزار میلیارد تومانی مواجه شد. موضوعی که دلیل آن را می‌توان در تغییر رفتار مالی خانوارها، قبل و بعد از تعطیلات نوروزی جست‌وجو کرد.
به گزارش گروه رسانه ای شرق، بانک مرکزی در جدیدترین گزارش خود از آمار عملکرد شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک)، وضعیت تراکنش های بانکی انجام شده در فروردین‌ماه سال جاری را مورد بررسی قرار داده است.
داده‌های این گزارش حاکی از آن هستند که پس از اوج‌گیری آمار تراکنش های بانکی و شکسته شدن رکورد تعداد و مبلغ تراکنش‌ها در اسفندماه سال گذشته، این ارقام در فروردین‌ماه تعدیل شدند. طوری که مبلغ کل تراکنش‌ها در فروردین‌ماه 1404 به کمترین میزان خود در 6 ماه اخیر رسید.
البته جهش آمار تراکنش‌ها در اسفندماه و سقوط آن در فروردین‌ماه، موضوع جدیدی نیست و آمارها نشان می‌دهند که این اتفاق هر سال تکرار می‌شود؛ اما علت این روند چیست؟
تعطیلات نوروز چگونه بازار تراکنش های بانکی را کساد کرد؟
روند تکرار شونده افزایش تراکنش های بانکی در اسفندماه و رکود در تراکنش‌های فروردین‌ماه هر سال را می‌توان با توجه به عوامل اقتصادی، اجتماعی و رفتاری خانوارها و بنگاه‌ها توضیح داد.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که در اسفندماه، به دلایلی مثل افزایش هزینه‌های مصرفی پایان سال خانوارها به دلیل خریدهای نوروزی، پرداخت‌های عیدی و پاداش از سوی کارفرمایان و تسویه‌حساب‌های مالی شرکت‌ها و ادارات، میزان گردش مالی در شبکه بانکی کشور رشد چشمگیری دارد.
در مقابل اما طی فروردین‌ماه هر سال، تعطیلات نوروز باعث توقف فعالیت بخش بزرگی از اقتصاد کشور می‌شود. از سوی دیگر، از آنجا که خانوارها در اسفندماه مخارج بیشتری داشتند، در فروردین‌ماه پول کمتری برای خرج کردن دارند که این موضوع باعث افت تقاضای مصرفی می‌شود. افزون بر آن، بسیاری از خریدهای عمده پیش از آغاز سال جدید انجام شده و نیاز به انجام تراکنش‌های جدید در روزهای ابتدایی سال به حداقل می‌رسد.
در نتیجه‌ی همه این موارد، تعداد مبلغ تراکنش‌ها در فروردین‌ماه هر سال نزولی می‌شود که این موضوع نشان‌دهنده تاثیر مستقیم مناسبت‌های فرهنگی، تعطیلات رسمی و رفتارهای مالی خانوارها و کسب‌وکارها بر شاخص‌های پولی و بانکی کشور است.
افت 9 درصدی تعداد تراکنش‌ها در نخستین ماه سال 1404
داده‌های گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهند که در فروردین‌ماه امسال، مجموعا چهار میلیارد و 185 میلیون تراکنش بانکی انجام شد. این در حالیست که تعداد تراکنش‌های انجام شده در اسفندماه 1403 معادل چهار میلیارد و 593 میلیون مورد تراکنش بود.
لازم به ذکر است که گرچه آمارها از کاهش حدود 9 درصدی تعداد تراکنش‌ها در فروردین امسال نسبت به اسفندماه سال قبل حکایت دارند اما مقایسه این تعداد با داده‌های فروردین‌ماه سال 1402 حاکی از رشد 6.8 درصدی تعداد تراکنش‌هاست.
ثبت 1450 هزار میلیارد تومان تراکنش بانکی در فروردین‌ماه
با استناد به آمارهای بانک مرکزی، در اسفندماه سال گذشته بیش از 2053 هزار میلیارد تومان تراکنش بانکی انجام شد که این رقم رکورد تازه‌ای در این زمینه به شمار می‌رفت. با این وجود، در نخستین ماه سال 1404 مجموع مبلغ تراکنش های بانکی با سقوطی 30 درصدی مواجه شد و به 1450 هزار میلیارد تومان کاهش یافت؛ البته این رقم همچنان حدود 50 درصد بالاتر از فروردین سال گذشته بود.
صعود 39 درصدی میانگین مبلغ تراکنش های بانکی
یکی از شاخص‌هایی که می‌توان با دنبال کردن روند آن، تاثیر تورم بر تراکنش های بانکی را بررسی کرد، میانگین مبلغ هر تراکنش است. این رقم که حاصل تقسیم مبلغ کل تراکنش‌ها بر تعداد آنهاست، می‌تواند به طور تقریبی نشان‌دهنده آن باشد که هر فرد برای یک بار خرید کردن، به طور متوسط چه مبلغی هزینه کرده است.
داده‌های گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهند که میانگین هر تراکنش بانکی در فروردین‌ماه امسال به 346 هزار تومان رسیده است. این رقم در حالی ثبت شد که در اسفندماه سال گذشته، معادل 447 هزار تومان و در فروردین‌ماه آن سال برابر با 248 هزار تومان رقم خورده بود؛ به عبارت دیگر هزینه هر بار خرید کردن برای خانوارها در فروردین‌ماه سال جاری، در مقایسه با فروردین‌ماه سال قبل بیش از 39 درصد افزایش یافت.
