چرا بازاریابی هرروز سخت‌تر می‌شود
شاید تصور کنید عواملی که به طور قوی و مستقیم بر پیچیده شدن بازاریابی تاثیر گذاشته است، مسائل مربوط به سرمایه و امکانات است. اما واقعیت فراتر از این مسائل است و موضوعات مهم‌تری را شامل می‌شود.
چه مدیر یک کسب و کار دیجیتالی باشید و چه مدیر یک فروشگاه کوچک، بازاریابی برای حرفه شما یک ضرورت عملی است. بازاریابی راهی مهم برای افزایش شناخت و آگاهی مخاطبان از نام تجاری شما و یک راه قابل اعتماد برای افزایش تعداد مخاطبان است. بازاریابی از گذشته دور وجود داشته است، اماامروزه شکل آن بسیار تغییر کرده است و برخی معتقدند علیرغم تمام امکاناتی که امروزه وجود دارد، بازاریابی بسیار سخت‌تر و پیچیده‌تر شده است. شاید برایتان سوال باشد که چرا واقعا بازاریابی در حال حاضر سخت شده است؟ در اینجا به برخی از این دلایل اشاره شده است.
عواملی که بازاریابی را سخت کرده است
شاید تصور کنید عواملی که به طور قوی و مستقیم بر پیچیده شدن بازاریابی تاثیر گذاشته است، مسائل مربوط به سرمایه و امکانات است. یعنی هر شرکتی که پول و امکانات بیشتری داشته باشد، در بازاریابی نیز موفق‌تر است. شاید این دلیل تا حدودی درست باشد، اما واقعیت فراتر از این مسائل است و موضوعات مهم‌تری را شامل می‌شود. اولین دلیل می‌تواند به تغییر دیدگاه و ترجیحات مشتریان مربوط باشد.
تغییر ادراک و ترجیحات مصرف کننده
یکی از مقصرهای احتمالی در سخت شدن بازاریابی می‌تواند تغییر ادراکات و ترجیحات مصرف‌کننده باشد. چندین دهه پیش، بهترین بازاریابان و تبلیغ‌کنندگان جهان، سعی می‌کردند با شعارهای جذاب و تبلیغات متقاعد کننده مخاطبان یا مشتریان خود را جذب کنند که تا حدود زیادی نیز موفق می‌شدند. زیرا مشتریان معمولا بدون وسواس و تامل زیاد، تبلیغات را می‌پذیرفتند.
اما مشتریان امروزی ترجیحات متفاوتی دارند. دهها سال است که مصرف‌کنندگان با تبلیغات متنوعی بمباران شده‌اند و تبلیغات آنقدر رایج است که گاه آزاردهنده می‌شود. اگر بخواهید یک تبلیغ معمولی را در گلوی مصرف کننده بچسبانید، ممکن است مشتری کاملاً آنچه را که می‌گویید نادیده بگیرد و با یک تصویر بد، برند شما را کنار بگذارد.
مشتریان امروزی چیزهای بیشتری می‌خواهند و شما باید بیشتر ارائه دهید تا بتوانید یک بازاریاب موثر باشید. مخاطبان می‌خواهند اصالت را ببینند، نه یک شخصیت یا ویژگی ساخته شده. آنها می‌خواهند محتوای ناب و خالص خود را ببینند و پیدا کنند، نه اینکه مجبور شوند با تبلیغاتی که زندگی روزمره آنها را مختل می‌کند روبرو شوند.
فضای تبلیغاتی گران‌تر
این مورد همان موردی است که در ابتدا به آن اشاره شد. واقعیت آن است که کسب و کارهایی که شرایط مالی بهتری دارند، با مشکلات کمتری در بازاریابی مواجه هستند. ظاهراً هزینه تبلیغات سال به سال افزایش یافته است. به نظر برخی از بازاریابان، اگر بودجه تبلیغاتی کافی نداشته باشید، ضرر خواهید کرد زیرا دیگران بیشتر سرمایه گذاری می‌کنند. البته این اصل هیچ‌وقت عامل کافی برای سخت شدن بازاریابی نیست و در کنار آن مسائل دیگری وجود دارند که می‌توانند نسبت به هزینه‌ها مهم‌تر هستند. مثلا ممکن است یک کسب و کار پول اندکی برای بازاریابی در نظر بگیرد، اما با خلاقیت و ابتکار، بتواند نسبت به رقبا موفق‌تر باشد. با این حال، نقش سرمایه و گران شدن فضای تبلیغات را نمی‌توان کاملا نادیده گرفت.
گسترده بودن رقبا و فشرده بودن رقابت
امروزه رقابت میان کسب و کارها بسیار گسترده‌تر از گذشته شده است. به عنوان نمونه اگر در گذشته شما به عنوان یک تولیدکننده لوازم خانگی با دهها رقیب مواجه بودید، امروزه تعداد این رقبا چند صد برابر شده است. بهتر است گفته شود رقابت بسیار فشرده شده است و اگر لحظه‌ای غفلت شود، رقبای دیگر سریعا جای شما را خواهند گرفت. از طرفی شما فقط با مشاغل در فضای خود رقابت نمی‌کنید، بلکه با هر چیزی که رقبا فکر می‌کنند و وقت خود را به آن اختصاص دهند نیز رقابت می‌کنید و چه بسا رقابت در قسمت دوم بسیار سخت‌تر از قسمت اول است.
فن آوری‌ها و ابزارها
بازاریابی به دلیل رشد فناوری‌ها و ابزارهای موجود در این زمینه دشوارتر شده است. شاید فکر کنید این استدلال از برخی جهات، کنایه آمیز است. زیرا به تصور بسیاری از ما بیشتر فناوری‌های جدید که در راستای بازاریابی قرار دارند، برای آسان‌تر کردن بازاریابی یا حداقل باز کردن فرصت‌های جدید برای بازاریابان طراحی شده‌اند. پس چرا می‌گوییم که فناوری‌ها و ابزارها، بازاریابی را دشوارتر کرده است؟
این موضوع دلایل متعددی دارد. اول از همه اینکه هزینه فناوری‌ها بالا است و دسترسی به آن ممکن است بسیار گران تمام شود. دوم آنکه تنوع فناوری‌ها و ابزارهای مرتبط با بازاریابی، به حدی گسترده است که اولا انتخاب بهترین آن، سخت است، در ثانی یادگیری آنها نیز ممکن است برای هر کسی آسان نباشد.
سردرگمی و سوء استفاده از فناوری نیز مطرح است. به این معنا که استفاده نادرست از فناوری می‌تواند برای شما زمان و هزینه داشته باشد، همان طور که استفاده صحیح از آن می‌تواند در وقت و هزینه شما صرفه‌جویی کند. به عنوان نمونه ممکن است هر کسی با مزایای درگاه پرداخت هوشمند آشنا نباشد. در حالی که استفاده از این فناوری می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. بنابراین رقیبی که این فناوری را در کسب و کار خود به کار گرفته، می‌تواند عملکرد بهتری در بازاریابی داشته باشد. اگر از ابزارهای نامناسبی استفاده می‌کنید، یا اگر پولی را صرف فناوری‌ای کنید که برای برند شما مناسب نیست، ممکن است عواقب شدیدی را متحمل شوید.
سخن نهایی
بازاریابی، نسبت به گذشته و با توجه به دلایلی که گفته شد از برخی جهات سخت‌تر شده است. اما آن سوی واقعیت این است که عوامل و امکاناتی نیز وجود دارند که به آسان شدن بازاریابی کمک کرده است. درست است که مصرف‌کنندگان دارای ترجیحات متفاوت و خاصی هستند، اما در مقابل افزایش مصرف‌کنندگان و دسترسی آنان به فناوری‌های نوین ارتباطی می‌تواند یک امتیاز مثبت برای بازاریابی باشد. به عنوان نمونه در حال حاضر بسیاری از ایرانیان در نقاط روستایی نیز می‌توانند با خرید بسته اینترنتی نامحدود همراه اول به دنیای وب گردی وصل شوند و با بسیاری از برندها آشنا شوند. بنابراین گسترده و متنوع بودن دنیای مصرف کنندگان، از جهاتی می‌تواند به تنوع گسترده شدن نیازها و خرید بیشتر کمک کند. از طرفی گسترده بودن مصرف‌کنندگان، یعنی امکان بیشتر دیده شدن تبلیغات شما. از این رو بسیاری از کسب و کارها، می‌توانند با شناخت واقعی مصرف‌کنندگان و داشتن خلاقیت، در این حیطه موفق باشند.
