تأملی در رفتار کاربران شبکههای اجتماعی مجازی در ماجرای هدی رستمی؛
حجاب و گردشگری نشانهای دیگر از دوقطبیشدن جامعه ایران
یکی از موضوعات پرهیاهو در رسانهها و شبکههای اجتماعی در روزهای گذشته، به موضوع فمتریپ و ماجرای هدی رستمی بازمیگردد.
محمد رهبری- هادی صفری: یکی از موضوعات پرهیاهو در رسانهها و شبکههای اجتماعی در روزهای گذشته، به موضوع فمتریپ و ماجرای هدی رستمی بازمیگردد. هدی رستمی با 466 هزار فالوئر در اینستاگرام، یک بلاگر سفر است که در پروژه گردشگری خود به نام فمتریم (Fam Trip) بنا بر ادعای خودش، تلاش دارد تا پای توریستهای خارجی را به ایران باز کند. ماجرا از آنجایی شروع شد که این بلاگر، در یکی از کامنتهای اینستاگرامی خود درباره آزادی حجاب در ایران نوشته بود و همین موضوع باعث اوجگیری حملات برخی از کاربران رسانههای اجتماعی به او شد. اعتراضاتی که مثل همیشه از فضای توییتر آغاز شد.
شبکه بازنشر توییتهای منتشرشده راجع به هدی رستمی و پروژه او، نشان میدهد فضای غالب توییتر علیه هدی رستمی بوده است. بر اساس گراف بهدستآمده از دادههای توییتر، دستهبندیهای رایج در توییتر فارسی در این گراف دیده نمیشود. بیشتر معترضان به هدی رستمی از میان مخالفان جمهوری اسلامی بودهاند. برخی از اصلاحطلبان و نیروهای میانهرو نیز هم در میان مخالفان هدی رستمی دیده میشوند و هم در میان مدافعان او. اقلیتی از نیروهای انقلابی نیز در دفاع از هدی رستمی توییت زده یا توییتهای حمایتی را بازنشر کردهاند، اما بهطور کلی میتوان گفت جریان انقلابی در توییتر در این ماجرا ساکت بوده و عمده واکنشها از سمت کاربران مخالف جمهوری اسلامی بوده است.
شدت مخالفتها با هدی رستمی در متن توییتها نیز قابل مشاهده است. در این توییتها کلماتی نظیر «پروژه»، «حجاب»، «گشت ارشاد» و «پول» ازجمله کلمات پرتکرار است. کلماتی که نشان میدهد بیشتر اعتراضات به این ماجرا درخصوص حجاب بوده و برخی کاربران فمتریپ را پروژهای دانستهاند که از سمت نهادهای دولتی یا حاکمیتی طراحی شده است. همزمانی این ماجرا با انتشار خبر «شرق» مبنی بر شلیک گشت ارشاد در پارک پردیسان تهران نیز باعث افزایش اعتراضات شد و شاید بتوان گفت علت پرتکراربودن کلمه «گشت ارشاد» نیز به همین موضوع بازمیگردد.
این واکنشهای باعث شد هدی رستمی در یک توییت و پست اینستاگرامی، نسبت به رفتار و پروژه خود توضیحاتی را ارئه کند؛ توضیحاتی که در توییتر و اینستاگرام واکنشهای زیادی را در پی داشت. نکته جالب در توییتر آن بود که توییتی که هدی رستمی زده بود، او را در قیاس با حامیانش در نقطه میانهتری قرار داد؛ گویی مخاطبهای دیگری رشتهتوییت او را خوانده و بازنشر کرده باشند. در اینستاگرام نیز وضعیت مشابه بود؛ درحالیکه پستهای اینستاگرامی او معمولا بیش از 40 هزار لایک نمیگیرد، این پست او نزدیک به 75 هزار لایک گرفته بود که نشان میداد سخنان او فراتر از دامنه دنبالکنندگان همیشگیاش رفته است. اما در کنار این لایکها، بیش از 19 هزار کامنت نیز پایین پست اینستاگرامی او ثبت شده است که بیانگر واکنشها به پست اینستاگرامی اوست. محتوای این واکنشها چه بوده است؟
استخراج کامنتهای اینستاگرامی او نشان میدهد برخلاف فضای یکدست توییترعلیه هدی رستمی، در اینستاگرام مخالفان و موافقان هدی رستمی تنوع بیشتری داشتهاند. در این کامنتها، اگرچه کلیدواژههایی نظیر «حجاب»، «پول» و «ماله» پرتکرار بوده، اما عباراتی نظیر «موفق باشی» و «دمت گرم» نیز زیاد تکرار شده است. موضوعی که نشان میدهد در میان کامنتگذاران، موافقان و مخالفان هدی رستمی هر دو حضور داشتهاند.
بررسی ایموجیهایی که بیشترین تکرار را در این کامنتها داشته، نشان میدهد ایموجی ❤️ 463 بار و ایموجی