روزه‌داری و زخم معده؛ آیا بیماران مبتلا به زخم معده می‌توانند روزه بگیرند؟
روزه‌داری یکی از واجبات دینی در ماه رمضان است که بسیاری از مسلمانان به آن پایبند هستند.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق؛ با این حال، برخی افراد به دلیل مشکلات جسمی، مانند زخم معده، نگران تأثیرات روزه بر سلامت خود هستند. در این مقاله، به بررسی تأثیر روزه‌داری بر زخم معده، توصیه‌های پزشکی و نکات مهم برای روزه‌داران مبتلا به این بیماری می‌پردازیم.
زخم معده چیست؟
زخم معده نوعی آسیب به دیواره داخلی معده یا بخش ابتدایی روده کوچک (اثنی‌عشر) است که معمولاً بر اثر افزایش اسید معده، عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری یا مصرف طولانی‌مدت داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و آسپرین ایجاد می‌شود.
علائم شایع زخم معده عبارت‌اند از:
درد و سوزش معده (به‌ویژه در هنگام گرسنگی)
نفخ و سوءهاضمه
تهوع و استفراغ
کاهش اشتها و کاهش وزن
تأثیر روزه‌داری بر زخم معده
روزه‌داری شامل پرهیز از خوردن و آشامیدن برای مدت طولانی است که می‌تواند بر وضعیت معده تأثیر بگذارد. در ادامه، برخی از تأثیرات مثبت و منفی روزه‌داری بر بیماران مبتلا به زخم معده بررسی شده است.
۱. تأثیرات منفی روزه بر زخم معده
افزایش اسید معده: در طول روزه‌داری، با خالی ماندن معده برای مدت طولانی، ممکن است تولید اسید معده افزایش یابد که می‌تواند زخم را تحریک کرده و علائم بیماری را تشدید کند.
تشدید درد و سوزش معده: به دلیل افزایش اسید معده در زمان گرسنگی، بیماران ممکن است دچار درد و سوزش شدیدتری شوند.
خطر خونریزی معده: در موارد شدید، روزه‌داری بدون رعایت اصول پزشکی ممکن است باعث تشدید زخم و حتی خونریزی معده شود.
کاهش تأثیر داروهای ضدزخم: برخی بیماران برای کنترل بیماری خود نیاز به مصرف دارو در ساعات مشخص دارند. روزه گرفتن ممکن است باعث شود مصرف داروهای ضدزخم مانند امپرازول، رانیتیدین یا آنتی‌اسیدها مختل شود.
۲. تأثیرات مثبت روزه بر زخم معده
کاهش مصرف غذاهای ناسالم: روزه گرفتن می‌تواند به کاهش مصرف غذاهای چرب، سرخ‌کرده و پرادویه که باعث تحریک معده می‌شوند، کمک کند.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش: برخی مطالعات نشان داده‌اند که روزه‌داری در شرایط کنترل‌شده می‌تواند به بهبود عملکرد گوارش و کاهش التهاب کمک کند.
آیا بیماران مبتلا به زخم معده می‌توانند روزه بگیرند؟
بیمارانی که زخم معده خفیف و کنترل‌شده دارند، ممکن است بتوانند با رعایت توصیه‌های پزشکی روزه بگیرند. با این حال، بهتر است قبل از تصمیم‌گیری، با پزشک متخصص گوارش مشورت کنند.
بیمارانی که زخم معده فعال، خونریزی معده یا زخم اثنی‌عشر دارند، نباید روزه بگیرند، زیرا گرسنگی طولانی‌مدت ممکن است شرایط بیماری را تشدید کند.
نکات مهم برای روزه‌داران مبتلا به زخم معده
مشورت با پزشک: قبل از تصمیم‌گیری برای روزه گرفتن، حتماً با پزشک مشورت کنید. پزشک می‌تواند بر اساس وضعیت بیماری، روزه‌داری را تأیید یا رد کند.
مصرف داروها در ساعات مجاز: اگر پزشک اجازه روزه‌داری دهد، بیماران باید داروهای خود را دقیقاً طبق دستور پزشک در زمان افطار و سحر مصرف کنند.
پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده: روزه‌داران مبتلا به زخم معده باید از خوردن غذاهای چرب، سرخ‌شده، ادویه‌دار، اسیدی (مانند مرکبات)، نوشیدنی‌های گازدار و کافئین‌دار خودداری کنند.
افطار و سحر متعادل:
برای افطار، بهتر است با غذاهای سبک مانند سوپ، نان، پنیر و خرما روزه را باز کنید.
برای سحر، از غذاهای پروتئینی و پر فیبر استفاده کنید تا مدت بیشتری احساس سیری داشته باشید.
نوشیدن مایعات کافی: نوشیدن آب کافی بین افطار و سحر به کاهش اسید معده و جلوگیری از تحریک زخم کمک می‌کند.
پرهیز از پرخوری: مصرف حجم زیاد غذا در زمان افطار یا سحر می‌تواند فشار مضاعفی به معده وارد کند و علائم زخم را تشدید کند.
مدیریت استرس: استرس می‌تواند تولید اسید معده را افزایش دهد، بنابراین بهتر است از روش‌هایی مانند مدیتیشن، ورزش‌های سبک و خواب کافی برای کاهش استرس استفاده کنید.
روزه‌داری می‌تواند برای برخی بیماران مبتلا به زخم معده با رعایت اصول تغذیه‌ای و توصیه‌های پزشکی امکان‌پذیر باشد.
اما در موارد شدید یا هنگام وجود خونریزی و دردهای مداوم، روزه گرفتن ممکن است خطرناک باشد و باید از آن خودداری کرد.
توصیه نهایی: اگر زخم معده دارید و قصد روزه گرفتن دارید، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید و برنامه غذایی مناسبی برای جلوگیری از تشدید بیماری تنظیم کنید. رعایت نکات تغذیه‌ای و مصرف صحیح داروها می‌تواند به کاهش خطرات ناشی از روزه‌داری کمک کند.
