«شرق» در گفتوگو با كارشناسان ابهامهای فروش فوقالعاده خودرو را بررسي كرد
«فروش فوري» با تحويل 3ماهه
شرق: دو خودروساز داخلي براي عيد فطر به قيد قرعه سبدي از محصولات خود را در قالب فروش فوقالعاده و براساس تصميم دولت در عيد فطر عرضه كردند. روز گذشته هم اعلام شد مهلت ثبتنام براي شركت در قرعهكشي خريد خودروی ارزان تا 14 خرداد تمديد شده است. فروش فوقالعاده اصطلاحي است كه از نظر كارشناسان بازار خودرو مبهم است و نميدانند چه ضوابطي بر اين فروش استوار است. براساس گفته كارشناسان دو نوع مدل «فروش فوري» و «پيشفروش» داريم كه در مدل فروش فوري به خريدار سود مشاركت نميدهند و تحويل يكماهه است، اما سود انصراف و تأخير در تحويل خودرو براي خريدار لحاظ ميشود. در مدل پيشفروش، زمان تحويل بيش از يك ماه است و سود مشاركت هم به خريدار تعلق ميگيرد، درحاليکه در طرح جديد مدت تحويل خودرو سهماهه است و معلوم نيست ضوابط كدام مدل فروش بر آن حاكم است. يك منبع مطلع به «شرق» ميگويد: اين فروش فوقالعاده، همان فروش فوري است كه بهدلیل شرايط كرونا مدت تحويل آن كمي طولانيتر شده است و قواعد حاكم بر قرارداد، همان قوانين مرتبط با فروش فوري است. براساس قوانين موجود، فروش خودرو به دو صورت «فروش فوري» و «پيشفروش» انجام ميشد تا اينكه مدل
جديد ديگري به شيوه فروش خودرو اضافه شد. با رويكارآمدن حسين مدرسخياباني، سرپرست جديد وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت)، فروش فوقالعادهاي به مناسبت عيد فطر برگزار شد كه در آن 25 هزار خودرو به قيد قرعه به ثبتنامكنندگان در سامانهاي جامع اختصاص مييافت. شرايطي هم براي ثبتنامكنندگان در سايت در نظر گرفته شده است كه بايد احراز شود؛ اما كارشناسان خودرو ميگويند تكليف قوانين حاكم بر فروش فوري مشخص نيست. علي شكوهي، كارشناس خودرو، در گفتوگو با «شرق» عنوان ميكند: هدف از بحث فروش فوقالعاده خودرو جلوگيري از التهاب بازار است، اما از ابزار نادرست استفاده شده است. او ميگويد: تا پایان روز سهشنبه بحث بر سر اين بود كه 50 درصد پول سفارشي كه توسط مردم پرداخت ميشود، دست چه كسي باقي ميماند، اما بعد با اعلام روابط عمومي وزارت صمت، اين شرط از ثبتنام حذف شد. شكوهي اضافه ميكند: طبق قانون حمايت از توليدكنندگان و مصرفكنندگان، شما بههيچوجه مجاز نيستيد كه وقتي مطالبات معوق داريد، تعهد جديد براي خود ايجاد كنيد؛ يعني طبق قانون، خودروساز اجازه ندارد وقتي دو سال پيش تعهد كرده خودرويي را تحويل بدهد، تا زماني كه اين تعهد را
انجام نداده است، خودروي جديد بفروشد. او يادآور ميشود: در فروش فوقالعاده بايد شرايط ويژه براي فروش تعريف يا محصولي عرضه شود كه ويژگي خاصي داشته باشد؛ اما فروش فوقالعاده عيد فطر اين شرايط را ندارد و محصولات عادي را به اسم فروش فوقالعاده ميدهند. شايد بهتر بود اسم اين فروش را فروش عيدانه به مناسب عيد فطر يا فروش بهاره به مناسبت عيد سعيد فطر ميگذاشتند. اين خودروساز بيان ميكند: خودروسازان ايران وقتي تعهد دارند و نميتوانند تعهداتشان را تحويل بدهند، با فروش مجدد يك كالا فقط ميخواهند مقداري التهاب بازار را جمع كنند. او بر اين باور است كه با مدل فروش بهصورت قرعهكشي قطعا باز هم يكسري اجحاف رخ ميدهد و هر كسي كه تعداد بيشتري خودرو ثبتنام كرده باشد، برنده اين بازي خواهد بود. اگرچه گفتهاند با هر شماره ملي يك ماشين بيشتر نميتوان ثبتنام كرد اما تجربه نشان داده است كه نظامهاي واسطهگري ما تعداد بيشماري كارت ملي در اختيار دارند كه هميشه از آن استفاده ميكنند و فرصت به مردم عادي نميرسد كه از طريق درگاه تعيينشده، ثبتنام كنند. شكوهي ميگويد: برگزاري فروش فوقالعاده دخالت مستقيم دولت در فروش خودرو است. اين
رفتار را در هيچجاي دنيا نميتوان ديد كه دولت بخواهد در ريزترين مسائل مربوط به يك صنعت ورود پيدا كند.
ايدهاي خوب اما خام
عقيل مصطفايي، ديگر كارشناس خودرو نيز در گفتوگو با «شرق» بيان ميكند: هدف از فروش فوقالعاده، رساندن خودرو به دست مصرفكننده نهايي است و ميخواهند دست دلال و واسطه را كوتاه كند؛ اما اجراي اين روش مقداري مشكل دارد. ايده خوب است اما خام پيش رفته است. او با اشاره به شرايط وضعشده براي خريد خودرو مانند ارائه خودرو به هر شماره ملي، نخريدن خودرو در 36 ماه گذشته و باطلشدن گارانتي خودروهايي كه يك سال براي گارانتي مراجعه نكرده باشند، اين شرطها را براي مقابله با سوداگري مناسب ميداند؛ اما با اين پرسش كه «آيا با اين شروط خودرو به دست مصرفكننده نهايي خواهد رسيد يا افرادي خودرو ميخرند كه پولشان را در بازار سرمايه با هدف مقابله با نوسانات ريال در برابر دلار وارد ميكنند»، ادامه ميدهد: فروش فوقالعاده گردش نقدينگي مناسبي براي خودروساز ايجاد ميكند؛ اما تحويل فوري بايد در 30 روز كاري انجام شود و خودروسازان درباره شرايط ارائه سود به خريداران توضيحات لازم را ارائه نكردهاند و واضح نيست كه منظور از فروش فوقالعاده چيست. از نظر من با توجه به معوقههايي كه تحويل داده نشده است، بايد ديد با فروش فوري نياز بازار برآورد
ميشود يا نه. او اضافه ميكند: از نظر من نياز عرضه و تقاضاي بازار متعادل نشده است و عرضه اين تعداد خودرو باعث ايجاد تعادل در بازار و شكستن حباب موجود در آن نميشود. اين كارشناس خودرو ميگويد: اميدواريم وزير جديد صمت از فعالان خودرويي، رسانهها، كارشناسان حوزه توليد و واردكنندگان براي شركت در جلسات دعوت كند و هر دو هفته يك بار جلسات همانديشي در وزارتخانه گذاشته شود تا شايد بشود با همفكري وضعيت جاري را مديريت كرد.
فروش فوقالعاده همان فروش فوري است
در واكنش به اظهارات و ابهامات مطرحشده از سوي كارشناسان يك منبع مطلع در گفتوگو با «شرق» عنوان كرد: فروش فوقالعاده همان فروش فوري است و ضوابط فروش فوري بر آن حاكم است. او ادامه ميدهد: فروش فوري در سنوات گذشته همواره توسط خودروسازان انجام ميشد و آنها طبق قانون ميتوانند 30 درصد از توليدات خود را بهصورت فروش فوري عرضه كنند، اما سايپا در چهار ماه گذشته با توجه به مطالبات معوق خود فروش فوري نداشته و اين اولينباري است كه اقدام به فروش فوري كرده است. به گفته اين منبع مطلع ايرانخودرو و سايپا آخرين طرح پيشفروش خود را با موعد تحويل بهمن و اسفند 99 يا فروردين و ارديبهشت 1400، چند ماه گذشته برگزار كردهاند. شرايط تحريم و شيوع كرونا باعث شده است كه دولت در فروش فوري عيد فطر به آنها اين فرصت را بدهد كه محصولات خود را سهماهه به خريدار تحويل دهند.
شرق: دو خودروساز داخلي براي عيد فطر به قيد قرعه سبدي از محصولات خود را در قالب فروش فوقالعاده و براساس تصميم دولت در عيد فطر عرضه كردند. روز گذشته هم اعلام شد مهلت ثبتنام براي شركت در قرعهكشي خريد خودروی ارزان تا 14 خرداد تمديد شده است. فروش فوقالعاده اصطلاحي است كه از نظر كارشناسان بازار خودرو مبهم است و نميدانند چه ضوابطي بر اين فروش استوار است. براساس گفته كارشناسان دو نوع مدل «فروش فوري» و «پيشفروش» داريم كه در مدل فروش فوري به خريدار سود مشاركت نميدهند و تحويل يكماهه است، اما سود انصراف و تأخير در تحويل خودرو براي خريدار لحاظ ميشود. در مدل پيشفروش، زمان تحويل بيش از يك ماه است و سود مشاركت هم به خريدار تعلق ميگيرد، درحاليکه در طرح جديد مدت تحويل خودرو سهماهه است و معلوم نيست ضوابط كدام مدل فروش بر آن حاكم است. يك منبع مطلع به «شرق» ميگويد: اين فروش فوقالعاده، همان فروش فوري است كه بهدلیل شرايط كرونا مدت تحويل آن كمي طولانيتر شده است و قواعد حاكم بر قرارداد، همان قوانين مرتبط با فروش فوري است. براساس قوانين موجود، فروش خودرو به دو صورت «فروش فوري» و «پيشفروش» انجام ميشد تا اينكه مدل
جديد ديگري به شيوه فروش خودرو اضافه شد. با رويكارآمدن حسين مدرسخياباني، سرپرست جديد وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت)، فروش فوقالعادهاي به مناسبت عيد فطر برگزار شد كه در آن 25 هزار خودرو به قيد قرعه به ثبتنامكنندگان در سامانهاي جامع اختصاص مييافت. شرايطي هم براي ثبتنامكنندگان در سايت در نظر گرفته شده است كه بايد احراز شود؛ اما كارشناسان خودرو ميگويند تكليف قوانين حاكم بر فروش فوري مشخص نيست. علي شكوهي، كارشناس خودرو، در گفتوگو با «شرق» عنوان ميكند: هدف از بحث فروش فوقالعاده خودرو جلوگيري از التهاب بازار است، اما از ابزار نادرست استفاده شده است. او ميگويد: تا پایان روز سهشنبه بحث بر سر اين بود كه 50 درصد پول سفارشي كه توسط مردم پرداخت ميشود، دست چه كسي باقي ميماند، اما بعد با اعلام روابط عمومي وزارت صمت، اين شرط از ثبتنام حذف شد. شكوهي اضافه ميكند: طبق قانون حمايت از توليدكنندگان و مصرفكنندگان، شما بههيچوجه مجاز نيستيد كه وقتي مطالبات معوق داريد، تعهد جديد براي خود ايجاد كنيد؛ يعني طبق قانون، خودروساز اجازه ندارد وقتي دو سال پيش تعهد كرده خودرويي را تحويل بدهد، تا زماني كه اين تعهد را
انجام نداده است، خودروي جديد بفروشد. او يادآور ميشود: در فروش فوقالعاده بايد شرايط ويژه براي فروش تعريف يا محصولي عرضه شود كه ويژگي خاصي داشته باشد؛ اما فروش فوقالعاده عيد فطر اين شرايط را ندارد و محصولات عادي را به اسم فروش فوقالعاده ميدهند. شايد بهتر بود اسم اين فروش را فروش عيدانه به مناسب عيد فطر يا فروش بهاره به مناسبت عيد سعيد فطر ميگذاشتند. اين خودروساز بيان ميكند: خودروسازان ايران وقتي تعهد دارند و نميتوانند تعهداتشان را تحويل بدهند، با فروش مجدد يك كالا فقط ميخواهند مقداري التهاب بازار را جمع كنند. او بر اين باور است كه با مدل فروش بهصورت قرعهكشي قطعا باز هم يكسري اجحاف رخ ميدهد و هر كسي كه تعداد بيشتري خودرو ثبتنام كرده باشد، برنده اين بازي خواهد بود. اگرچه گفتهاند با هر شماره ملي يك ماشين بيشتر نميتوان ثبتنام كرد اما تجربه نشان داده است كه نظامهاي واسطهگري ما تعداد بيشماري كارت ملي در اختيار دارند كه هميشه از آن استفاده ميكنند و فرصت به مردم عادي نميرسد كه از طريق درگاه تعيينشده، ثبتنام كنند. شكوهي ميگويد: برگزاري فروش فوقالعاده دخالت مستقيم دولت در فروش خودرو است. اين
رفتار را در هيچجاي دنيا نميتوان ديد كه دولت بخواهد در ريزترين مسائل مربوط به يك صنعت ورود پيدا كند.
ايدهاي خوب اما خام
عقيل مصطفايي، ديگر كارشناس خودرو نيز در گفتوگو با «شرق» بيان ميكند: هدف از فروش فوقالعاده، رساندن خودرو به دست مصرفكننده نهايي است و ميخواهند دست دلال و واسطه را كوتاه كند؛ اما اجراي اين روش مقداري مشكل دارد. ايده خوب است اما خام پيش رفته است. او با اشاره به شرايط وضعشده براي خريد خودرو مانند ارائه خودرو به هر شماره ملي، نخريدن خودرو در 36 ماه گذشته و باطلشدن گارانتي خودروهايي كه يك سال براي گارانتي مراجعه نكرده باشند، اين شرطها را براي مقابله با سوداگري مناسب ميداند؛ اما با اين پرسش كه «آيا با اين شروط خودرو به دست مصرفكننده نهايي خواهد رسيد يا افرادي خودرو ميخرند كه پولشان را در بازار سرمايه با هدف مقابله با نوسانات ريال در برابر دلار وارد ميكنند»، ادامه ميدهد: فروش فوقالعاده گردش نقدينگي مناسبي براي خودروساز ايجاد ميكند؛ اما تحويل فوري بايد در 30 روز كاري انجام شود و خودروسازان درباره شرايط ارائه سود به خريداران توضيحات لازم را ارائه نكردهاند و واضح نيست كه منظور از فروش فوقالعاده چيست. از نظر من با توجه به معوقههايي كه تحويل داده نشده است، بايد ديد با فروش فوري نياز بازار برآورد
ميشود يا نه. او اضافه ميكند: از نظر من نياز عرضه و تقاضاي بازار متعادل نشده است و عرضه اين تعداد خودرو باعث ايجاد تعادل در بازار و شكستن حباب موجود در آن نميشود. اين كارشناس خودرو ميگويد: اميدواريم وزير جديد صمت از فعالان خودرويي، رسانهها، كارشناسان حوزه توليد و واردكنندگان براي شركت در جلسات دعوت كند و هر دو هفته يك بار جلسات همانديشي در وزارتخانه گذاشته شود تا شايد بشود با همفكري وضعيت جاري را مديريت كرد.
فروش فوقالعاده همان فروش فوري است
در واكنش به اظهارات و ابهامات مطرحشده از سوي كارشناسان يك منبع مطلع در گفتوگو با «شرق» عنوان كرد: فروش فوقالعاده همان فروش فوري است و ضوابط فروش فوري بر آن حاكم است. او ادامه ميدهد: فروش فوري در سنوات گذشته همواره توسط خودروسازان انجام ميشد و آنها طبق قانون ميتوانند 30 درصد از توليدات خود را بهصورت فروش فوري عرضه كنند، اما سايپا در چهار ماه گذشته با توجه به مطالبات معوق خود فروش فوري نداشته و اين اولينباري است كه اقدام به فروش فوري كرده است. به گفته اين منبع مطلع ايرانخودرو و سايپا آخرين طرح پيشفروش خود را با موعد تحويل بهمن و اسفند 99 يا فروردين و ارديبهشت 1400، چند ماه گذشته برگزار كردهاند. شرايط تحريم و شيوع كرونا باعث شده است كه دولت در فروش فوري عيد فطر به آنها اين فرصت را بدهد كه محصولات خود را سهماهه به خريدار تحويل دهند.