چرا زنان با «رئیس» نمی‌مانند؟

فدراسیون وزنه‌برداری ایران روزهای عجیب‌وغریبی را سپری می‌کند؛ فدراسیونی که ماه‌هاست با بازگشت مجدد و عجیب علی مرادی به صندلی ریاست، حواشی ریزودرشتی را تجربه کرده، این روزها بیش از هر زمان دیگری زیر تیغ انتقادات قرار گرفته است. دلیل انتقادات کنونی به داستان خروج دختران نخبه وزنه‌برداری از ایران مربوط می‌شود. یکتا جمالی، دختر تاریخ‌ساز وزنه‌برداری که اولین مدال‌های تاریخ وزنه‌برداری برای زنان ایرانی را به دست آورده، به‌تازگی در رقابت‌های آتن ناپدید شده و حالا گفته می‌شود به کشور آلمان پناهنده شده است. او یکی دیگر از استعدادهای ناب ورزش ایران است که سر از آلمان درمی‌آورد و قرار است در ادامه زندگی حرفه‌ای‌اش با پرچم این کشور در میادین حاضر شود. پناهندگی یکتا جمالی، دختر 17ساله و مستعد وزنه‌برداری ایران، بخشی از اتفاقات تلخ فدراسیون وزنه‌برداری است؛ چون 24 ساعت بعد از اعلام پناهندگی او، پریسا جهان‌فکریان دیگر وزنه‌بردار مستعد ایرانی هم خبر از مهاجرتش داده است. او گفته به دلیل کم‌توجهی به ورزش زنان ایران را ترک می‌کند. پریسا هم گفته که به آلمان مهاجرت و مابقی دوران حرفه‌ای‌اش را در این کشور سپری می‌کند. حالا فدراسیون طی 48 ساعت دوبار ضربه شده و دو ورزشکار تاریخ‌سازش را از دست داده است. درباره یکتا که به اندازه کافی مطلب نوشته شده است ولی درباره پریسا ذکر همین نکته بس که او اولین سهمیه تاریخی المپیک را برای وزنه‌برداری زنان به دست آورد؛ هرچند با شاهکار همین فدراسیون، او از اعزام به المپیک بازماند. با وجود این پناهندگی و مهاجرت، داستان حضور زنان در فدراسیون وزنه‌برداری به همین جا ختم نمی‌شود. در چهار سال گذشته، این فدراسیون چهار نایب‌رئیس زن داشته و هرکدام که این سمت را در فدراسیون داشته‌اند، بعد از قریب به یک سال ترجیح داده‌اند به همکاری‌شان با فدراسیون علی مرادی به عنوان رئیس فدراسیون وزنه‌برداری پایان دهند. مسئله اینجاست که چه اتفاقی برای زنان در این فدراسیون رخ می‌دهد که هیچ‌کدام حاضر به ماندن پای رئیس پرحاشیه نیستند؛ یکی پناهنده شده، یکی مهاجرت کرده و در عرض چهار سال، سه نفر از نواب رئیس زنان این فدراسیون هم استعفا داده‌اند.

خروج بی‌سروصدای ریحانه طریقت

وزنه‌برداری زنان ایران از سال 1396 کارش را شروع کرد. اگرچه این شروع را به پای علی مرادی نوشته و از توجه او به ورزش زنان حرف زده‌اند ولی مشخصا تشکیل تیم وزنه‌برداری زنان یکی از اجبارات فدراسیون جهانی بود. آنها به فدراسیون وزنه‌برداری ایران هشدار دادند اگر تیم ملی وزنه‌برداری زنان را راه‌اندازی نکنند، اجازه فعالیت به آنها داده نمی‌شود. این‌طور شد که فدراسیون وزنه‌برداری ایران هم دست به کار شد و از همان سال رفته‌رفته استارت ساختن تیم ملی وزنه‌برداری زنان زده شد. اولین نایب‌رئیس زنی که برای فدراسیون وزنه‌برداری انتخاب شد، ریحانه طریقت بود. او برای راه‌اندازی این تیم، برگزاری رقابت‌های وزنه‌برداری برای زنان و صدالبته گرفتن مجوز برای لباس رسمی زنان جهت شرکت در مسابقات تلاش‌های زیادی انجام داد. با وجود کارهای اولیه و مثمرثمری که طریقت برای وزنه‌برداری زنان انجام داد، به ناگاه در بهمن 1397 از فدراسیون وزنه‌برداری ایران کنار گذاشته و عنوان شد که به‌زودی نایب‌رئیس جدیدی انتخاب خواهد شد. حذف ناگهانی ریحانه طریقت آن‌قدر عجیب بود که حساسیت رسانه‌ها را تحریک کند. رئیس فدراسیون دلیل قطع همکاری با ریحانه طریقت را درجازدن وزنه‌برداری زنان اعلام کرد و گفت: «از نایب‌رئیس بانوان به علت زحماتی که در طول فعالیتش کشید، تشکر می‌کنم. یک سال است که این رشته در بخش بانوان راه‌اندازی شده است و با توجه به حمایت‌هایی که از سوی مسئولان داشتیم، انتظار می‌رفت که در مسیر پیشرفت قرار داشته باشیم اما بعد از یک سال دوباره به سر خط رسیدیم. به همین علت نیاز به ایجاد تغییراتی در بدنه احساس شد. هم‌اکنون مشغول مطالعه روی نفرات جدید هستیم و بعد از انجام ارزیابی‌های لازم نایب‌رئیس جدید بانوان را معرفی خواهیم کرد».

طریقت اما بعدها دلیل اصلی جدایی‌اش از فدراسیون را تضاد برنامه‌های با رئیس عنوان کرد و از اردوی تیم ملی چیزی شبیه به «دورهمی» یاد کرد. او گفت دلیل جدایی‌اش از فدراسیون وزنه‌برداری، این بوده که از نقطه‌ای به بعد برنامه‌ها و اهدافش با رئیس فدراسیون یکی نبوده است. طریقت از تلاش برای حضور وزنه‌برداران دختر ایران در مسابقات جهانی و بازی‌های آسیایی سخن گفته که البته این تلاش‌ها نافرجام بوده‌اند. نایب‌رئیس فدراسیون وزنه‌برداری همچنین گفته بود اردوی وزنه‌برداران دختر چیزی شبیه به دورهمی وزنه‌برداران بوده؛ زیرا آنها از حداقل امکانات بی‌بهره بوده‌اند. موضوعی که به ریاست فدراسیون منتقل شده، اما اتفاقی رخ نداده است. طریقت اظهارات جالب دیگری نیز داشت؛ از واگذاری امور بانوان به دبیر فدراسیون پس از مسابقات مشهد تا اثرگذاری نظرات یک خانواده در تصمیمات فدراسیون وزنه‌برداری. نایب‌رئیس معتقد بود جانشین او، مثل خودش تا زمانی می‌تواند کارها را پیش ببرد که مطابق خواسته‌های رئیس حرکت کند.

بهرامی یک سال و 4 ماه ماند ولی...

بعد از جدایی پرحرف‌و‌حدیث اولین نایب‌رئیس زن، در بهمن ۹۷ فدراسیون بهار بهرامی را به‌عنوان نایب‌رئیس جدید معرفی کرد. پس از آن بهار بهرامی، دومین نایب‌رئیس بانوان فدراسیون بود که او نیز پس از یک سال و چهار ماه فعالیت، در خرداد سال ۹۹ از سمت خود استعفا داد؛ البته بهرامی دلیل جدایی‌اش از فدراسیون وزنه‌برداری را مسائل شخصی عنوان کرد و گفت دنبال ایجاد حاشیه برای فدراسیون نیست؛ «درست است که استعفا دادم و این کناره‌گیری به خاطر برخی از مسائل شخصی بود». او البته با گلایه از برخی حواشی هم گفت: «کار ما در بخش زنان وزنه‌برداری در سطح جهان با تحسین روبه‌رو شد، اما در داخل منصفانه به این کار نگاه نشد. بهتر است از حاشیه‌سازی در این رشته پرهیز شود. نباید تنها نقاط منفی را برجسته کنیم، بلکه لازم است برجسته‌سازی نکات مثبت نیز مورد توجه قرار گیرد». بهرامی همچنین شایعه اختلاف نظر با علی مرادی، رئیس فدراسیون وزنه‌برداری را رد کرد و اصرار داشت که خروجش از این فدراسیون فقط به دلیل مسائل شخصی است.

مریم منظمی هم با علی مرادی به مشکل برخورد؟

بعد از خروج بهار بهرامی، مریم منظمی در تیر 1399 به‌عنوان نایب‌رئیس جدید فدراسیون وزنه‌برداری معرفی شد، ولی عمر حضور در این پست هم فقط به یک سال قد داد! مریم منظمی که از کارمندان وزارت ورزش و جوانان به‌عنوان نایب‌رئیس بانوان فدراسیون وزنه‌برداری مأمور شده بود، گفت به علت تمدیدنشدن مهلت مأموریتش استعفا داده تا به وزارتخانه متبوعش بازگردد. بااین‌حال خروج او از فدراسیون بدون حاشیه نبود. او درست روزهایی از فدراسیون وزنه‌برداری جدا شد که این تیم در آستانه حضور در المپیک بود و به نظر باید امور زنان این فدراسیون بهتر مدیریت می‌شد. اگرچه مرادی هم تأیید کرد که منظمی باید به کارش در وزارتخانه برمی‌گشت، ولی شاهدان عینی خبر دادند او بعد از حضور در جلسه با علی مرادی و خروج از اتاق او خبر استعفایش را رسانه‌ای کرد و گفت که مأموریتش در فدراسیون وزنه‌برداری به اتمام رسیده است. این‌طور شد که سومین نایب‌رئیس زن فدراسیون وزنه‌برداری هم قریب به یک سال بعد از فعالیتش در این فدراسیون از کارش استعفا داد تا این پرسش مطرح شود که چه اتفاقی در این پست می‌افتد که کسی نمی‌تواند در یک بازه زمانی چهار‌ساله زمام امور را به دست بگیرد. بعد از خروج منظمی هم که علی مرادی فعلا زهرا پورامین را به‌عنوان سرپرست نایب‌رئیس زنان فدراسیون وزنه‌برداری انتخاب کرده تا نایب‌رئیس بعدی را انتخاب و معرفی کند. به ‌این ‌ترتیب از سال 1396 تاکنون، برای یک پست زنان در فدراسیون وزنه‌برداری، چهار نفر معرفی شده و کار کرده‌اند که سه نفر از آنها استعفا داده‌اند. این روند به طور قطع خودش می‌تواند یک رکورد ویژه باشد.