سطح شهرداری پایتخت فقط نظافت شهر نیست

 شهردار تهران این روزها میهمان ثابت صحن شورای شهر است. از زمانی که بررسی اساسنامه سازمان فناوری‌های نوین در دستور کار قرار گرفته، دو جلسه است که علیرضا زاکانی به شورای شهر تهران می‌آید و از بند‌بند این اساسنامه دفاع می‌کند. منتقدان اما همچنان نگران هستند و تلاش می‌کنند با اصلاح اساسنامه از ایجاد یک سازمان فربه و پرمسئولیت جلوگیری کنند؛ سازمانی که ممکن است مسئولیت‌های تعریف‌شده برای آن با سایر بخش‌های شهرداری همپوشانی داشته باشد. پیشنهاد «با مجوز شورای شهر تهران» در پایان هر بند تکرار می‌شود. مهدی اقراریان، رئیس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران، دلیل این حساسیت را این‌گونه توصیف می‌کند که مارگزیده از ریسمان سیاه‌و‌سفید می‌ترسد.

تأکید او درخصوص بند ۳ ماده ۴ اساسنامه است که به ایجاد صندوق‌هایی برای حمایت از فناوری‌های نوآور اشاره دارد. مهدی چمران، رئیس شورای شهر، می‌گوید افزودن این بند نگرانی شما را برطرف نمی‌کند بلکه می‌تواند این نگرانی را کم کند؛ زیرا شهرداری اگر بخواهد صندوق را ایجاد می‌کند.

علیرضا زاکانی در دفاع از این بند گفت: یک جلسه با وزیر علوم و دو جلسه با معاونت علمی ریاست‌جمهوری در‌خصوص یکی از بندهای اساسنامه برگزار کردیم. مسئولان مجاب شدند فرصتی را برای شهرداری تهران فراهم کنند. مجوز صندوق نوآوری و شکوفایی، قانون مجلس است که قانون‌گذار در جهش مقوله دانش‌بنیان، این مجوز را داده که عناصر دولتی و غیردولتی صندوق را ایجاد کنند؛ بنابراین به مجوز نیاز ندارد.

شهردار تهران با اشاره به ایرادات وارد‌شده درخصوص صندوق نوآوری و شکوفایی و با تأکید بر اینکه اساس صندوق مجوز قانون است، یادآور شد: برخی سخنان این‌گونه است که انگار می‌گویید شما حق کار نوآورانه را ندارید، بروید همان وظیفه نظافت و جاروکشیدن شهر را ایفا کنید. می‌گویید سطح شما همین‌قدر است‌ اما حد و اندازه ما این‌قدر نیست که تنها نظافت کنیم و سطل‌های زباله را جمع کنیم. این برای ما به‌عنوان یک نهاد خدمتگزار اجتماعی زشت است. ما به‌ جزء دانشگاهی نیاز داریم و جزء سومی نیز جز شهرداری نیاز است که برای این جزء نیز بر مدار قانون مجوز صادر می‌شود.

او با اشاره به سهم ۴۹‌درصدی شهرداری در صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: ایراد به صندوق نوآوری مانند این است که شما بگویید شهر نیاز به تحول ندارد. جزء خلاق در این طرح نیاز به حمایت دارد. با حداقل امکان می‌توان فرصتی را برای شهر خلق کرد که سال‌های سال بتوانیم از آن استفاده کنیم. به‌جای اینکه تکیه بر موجودیت تمام‌شدنی بزنیم، باید امکان سرمایه‌گذاری فراهم کنیم که با ارزش افزوده چند‌صد‌برابری روبه‌رو شویم. ما یک سهم در صندوق می‌گذاریم و دولت سه سهم می‌گذارد؛ سهم شهرداری ۲۵ درصد و دولت ۷۵ درصد است. مگر اینکه ما بگوییم به حمایت دولت نیاز نداریم و زمین می‌فروشیم و شهر را اداره می‌کنیم.

زاکانی تأکید کرد: کسانی که به صندوق ایراد می‌گیرند، باید چهار قید را به جان بخرند و بگویند که شهر به تحول نیاز ندارد یا اینکه برای ایجاد تحول از همان منابع قدیمی یعنی زمین‌فروشی و فروش امکانات شهر استفاده کنیم. ما ناظر بر شهری صحبت می‌کنیم که تکالیفی چند‌گانه بر ما در ماده ۵۰ قانون محول کرده است. برخی امور در تحولات به شهرداری و برخی به فعالان شهر برمی‌گردد و هیچ فضایی جز مشارکت برای تحول نداریم. ما نیاز به برقراری تعامل و ارتباط با دولت داریم.

وی با بیان اینکه ایده‌ای با عنوان تاکسی‌های اینترنتی راه‌اندازی شد، افزود: سرمایه‌گذار این طرح با سهم حداقلی وارد ماجرا شد و حالا هزاران میلیارد تومان ارزش دارد. آنچه نیاز شهر مبنی بر خلاقیت و نوآوری است، این است که باید وارد شکل‌گیری آن شویم. ایراد به ماده 4 بند 3 اساسنامه، شهر را دچار مشکل می‌کند؛ بنابراین درخواست داریم اعضای شورا به ما کمک کنند این بند تصویب شود.

اقراریان به‌عنوان مخالف سخنان شهردار گفت: اگر ما با اصل سازمان نوآوری مخالف بودیم، به اصل آن رأی نمی‌دادیم و ما از این مرحله عبور کرده‌ایم. این دو‌گانه‌سازی که هر‌کس با بندهایی از اساسنامه مخالف است با تحول مخالف است، درست نیست. یک نکته مشخص تأکید شد و آن اینکه اگر قرار است صندوقی ایجاد شود، مجوز شورای شهر تهران را داشته باشند. حالا اگر در صحبت‌های خود به مجوز شورا اشاره کردید هم به خاطر نامه‌ای بود که به شما دادند.

در این لحظه زاکانی برگه‌های کوچکی را که در میانه سخنانش از سوی مدیرانش به او داده می‌شد، به اقراریان نشان داد و گفت غیب‌گو شده‌اید؟ چنین موضوعی به من گفته نشد.

در ادامه، حبیب کاشانی، خزانه‌دار شورای شهر تهران نیز به تکالیف قانونی‌ای که دولت در برابر شهرداری‌ها دارد، اشاره کرد که به آن عمل نکرده و یادآور شد در این حوزه هم احتمال دارد دولت باز‌هم به تکالیف خود عمل نکند.

او گفت دولت به تکلیف خود درخصوص پرداخت یک‌سوم هزینه بلیت مترو عمل نکرده است؛ درحالی‌که مترو اعتبار دارد و در یک مسیر دو بار قطار خراب می‌شود و مردم در این وضعیت روحی و روانی، تحمل این خرابی‌ها را ندارند. انبارها از قطعات یدکی خالی است و... .

مهدی عباسی هم به سابقه حضورش در شورای سیاست‌گذاری پارک‌های علم و فناوری در دانشگاه آزاد اشاره کرد و گفت چشم‌اندازی که برای این سازمان دیده شده، افسانه‌ای است و با واقعیت منطبق نیست. او ادامه داد:‌ هدف شما سرمایه‌گذاری است یا بهبود و حمایت از نوآوری؟ این دو با هم در تعارض است. در معاونت علمی ریاست‌جمهوری برای حمایت از فعالیت‌های نوآور وام‌های بلا‌عوض داده می‌شود و تنها هدف حمایت است. مأموریت ما اقتصادی است یا حمایتی؟ این موارد باید شفاف شود.

در ادامه ماده پنجم اساسنامه مورد بررسی قرار گرفت. سید‌جعفر تشکری‌هاشمی در این خصوص گفت: هر بند این ماده با فعالیت‌های یک سازمان شهرداری در تعارض است.

زاکانی در دفاع از این بند یادآور شد: ما هم‌اکنون محصولات خود را به تعدادی از مراکز استان‌ها صادر می‌کنیم و برخی کشورها خواستار محصولات ما همچون ۱۳۷ و ۱۸۸۸ هستند. ما سرمایه‌گذاری می‌کنیم و می‌توانیم قرارداد با دیگر استان‌ها منعقد کنیم و منابع ماندگاری برای شهر خلق کنیم و امکاناتی که دیگر کشورها نیاز دارند، به آنها ارائه دهیم.

وی با بیان اینکه ممکن است امکان فناورانه‌ای وجود داشته باشد که به آن نیاز داشته باشیم و بتوانیم از آن استفاده کنیم، گفت: باید دارایی خود را در اختیار توسعه قرار دهیم و سرریز آن می‌تواند در اختیار سایر شهرها قرار بگیرد.

زاکانی خاطر‌نشان کرد: موضوع دیپلماسی فناوری و تفاوت با مرکز ارتباطات که مطرح شد، همچون وزارت امور خارجه و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری است؛ یعنی اگر اتفاق فناورانه‌ای بیفتد، سازمان فناوری ما مانند معاونت علمی و فناوری در کشورهای خارجی فعالیت می‌کند‌ اما زیر سایه و چتر وزارت خارجه یا همان مرکز ارتباطات. هیچ‌گونه تعارضی در ارتباط بین سازمان فناوری‌های نوین و مرکز ارتباطات وجود ندارد و درواقع سرفصلی است که به اداره شهر جهش می‌دهد و کمک می‌کند قابلیت‌های نظام جمهوری اسلامی نشان داده شود. فضا کاملا در دسترس ماست و چندین محصول داریم که چند کشور متقاضی محصولات ما هستند که وظیفه تأمین و پشتیبانی محصولات را دارد.

وی در ادامه این جلسه یادآور شد: در بند ششم شیوه‌های سرمایه‌گذاری لحاظ شده است و ممکن است کسی که می‌خواهد قدرالسهمی را بپذیرد، به دنبال مشارکت یا در اختیار قراردادن سهام باشد. اگر بخواهیم در این بند طریقه را حذف کنیم، سازمان را رها کرده‌ایم که هر کاری می‌خواهد انجام دهد. هیچ منعی وجود ندارد و ابزار نوین مالی است که بتوانیم سهم خود را بگیریم و حذف‌کردن طریق و مسیر، مضر و به‌معنای مبهم‌بودن بند ششم است.

بررسی اساسنامه این سازمان در این جلسه شورای شهر تهران هم به پایان نرسید و اعضای شورا تنها یک فصل آن را بررسی کردند. اما در جلسه روز گذشته، به تغییر و جابه‌جایی برخی از معاونان شهردار، قیمت مخازن زباله و دیوارنگاره ولیعصر هم پرداخته شد.

مهدی چمران پیش از آغاز جلسه شورای شهر، به رسانه‌ها درخصوص حواشی پیش‌آمده در ارتباط با هزینه‌های مطرح‌شده برای سطل‌های زباله گفت: اصلا مهم نیست که قیمت سطل‌های زباله یک میلیون تومان باشد یا سه، چهار یا 10 تا 15 میلیون؛ مهم ماهیت این اتفاقات است که در حوادث اخیر به بیت‌المال خسارت زیادی وارد شد.

چمران ادامه داد: البته اگر یک سطل زباله به‌صورت فلزی و کاور تهیه شود، قطعا قیمت آن بین همان 10 تا 15 میلیون تومان خواهد بود و این در حالی است که در روزهای اخیر حواشی‌ای درخصوص اظهارات بنده در این خصوص ایجاد شده بود.

پرویز سروری هم از نحوه انعکاس اخبار شهری در صداوسیما گلایه کرد و گفت:‌ از صداوسیما توقع دارم تا نسبت به انعکاس اقدامات شهرداری تهران بهتر عمل کند. اخبار تهران به‌عنوان مرکز کشور که الگودهی به سایر شهرها می‌کند، مهم است. در‌حال‌حاضر اخبار شورای شهر تهران و مدیریت شهری در وقت مرده کانال پنج که هیچ فردی آن را نمی‌بیند، 

پخش می‌شود.

سید‌جعفر تشکری‌هاشمی هم از باز‌شدن قفل ورود اتوبوس‌های دولتی خبر داد و گفت: سهمیه واگذاری اتوبوس از سوی دولت از سال ۸۹ متوقف شده بود‌ اما پس از وقفه ۱۲‌ساله الگوی گذشته مورد توجه وزارت کشور قرار گرفت و با پیگیری خوب شهرداری تهران، روز گذشته ۲۰۰ اتوبوس تک‌کابین وارد ناوگان حمل‌ونقل عمومی شد که اتفاق خوبی است. هرچند شهر حداقل به هفت هزار اتوبوس نیاز دارد. البته پیش‌بینی شده حداقل هزار‌و ۷۰ دستگاه اتوبوس از طریق دولت وارد ناوگان شود.

اما جعفر شربیانی از نحوه برخورد معاونان شهردار با شورای شهر گلایه کرد و گفت: در پنج دوره قبلی، زمانی که یک لایحه از سوی شهرداری به شورای شهر ارسال می‌شد، به احترام مردم و نمایندگان مردم در شورا، معاونان و مدیران در زمان بررسی حضور پیدا می‌کردند‌ اما بعد از گذشت ۱۴ ماه، این رویکرد در تفکر مدیریت شهری این دوره نه‌تنها شکل نگرفته‌ بلکه برنامه‌ای برای آن نیز ندارند. تذکر بنده این است که ما لایحه درجه یک و دو نداریم، تمامی کارهای ما در شورای شهر برای مردم است؛ اینکه یک لایحه‌ برای شهرداری مهم است و همه در جلسه بررسی حضور دارند اما لایحه‌ای که برای شهرداری مهم نیست هیچ‌کدام از معاونان حضور ندارند و از این لوایح به‌عنوان لوایح درجه دو یاد می‌شود.

شربیانی یادآورشد: درخواست من این است که حتما معاونان به این مسئله توجه کنند. اگر این کار برای تضعیف شورا انجام می‌شود که رویکرد خوبی نیست و اگر در پشت‌سر برای تضعیف شورا حرکت می‌شود، دست‌کم باید ظاهر را حفظ کنیم تا شورای شهر قوی و با تعامل بالا در تهران داشته باشیم.

حبیب کاشانی به انتصابات در شهرداری اشاره کرد و گفت:‌ ما در این زمینه در هیچ انتصاب و پیشنهادی مشارکتی نداشتیم؛ چرا‌که این در حیطه اختیارات شهردار و همکارانش است‌ اما شورا حتما نسبت به این انتصابات نظر خود را در جلسات اعلام خواهد کرد.

او درخصوص دیوارنگاره میدان ولیعصر با عنوان «زنان سرزمین من» گفت: سازمان اوج تا امروز هزاران اقدام خوب داشته است‌ اما هدف وسیله را توجیه نمی‌کند. در میان این زنان سرزمین من، یادکردن از مادر شهیدان افراسیابی مغفول مانده است؛ مادر پنج شهیدی که می‌توانست جزء زنان سرزمین ما باشد و نگاه مردم را جلب کند.