پایبند به اجرای قانون معلولان هستند

منصور شادکام-قائم‌مقام انجمن نابینایان ایران: چندی پیش یکی از مشاوران رئیس‌جمهور پیشین گفته‌ای به این معنی داشت که در پشت هر بند و تبصره از لایحه بودجه یک لابی نیرومند است. ایشان یادآور شد گاهی همه لایحه بودجه برای تصویب یک بند و تبصره به گروگان یک لابی در‌می‌آید. پس از ایشان نیز ندیدیم که کسی این گفته را نادرست بداند و در نادرستی آن برهانی بیاورد. در برابر همه لابی‌های نیرومند بودجه در دولت و مجلس، یک گروه هم هستند به نام معلولان که کمترین لابی‌ای در دولت و مجلس ندارند؛ تنها خدایی دارند که به داوری نشسته است. دلی مهربان اما پر از سوز و درد را در قفسه سینه جای داده‌اند. حتی وقتی با شرایط جسمانی سخت مقابل مجلس دست به تجمع می‌زنند، باز هم کسی صدای آنها را نمی‌شنود. بسیاری از آنها نابینا هستند، گروهی توانایی شنیدن و گفتن ندارند، مغز و شبکه عصبی شماری از آنها دچار نابسامانی شده است، شماری کودک هستند و خودشان به همراه پدر و مادر و خانواده همه در رنج‌‌اند، گروهی بدون آنکه از زندگی بهره‌ای برده باشند، در آسایشگاه‌ها یا کنج خانه‌ها مظلومانه به پیری رسیده‌اند. بخشی نیز کودک و نوجوان هستند و هنوز دست مهر مادری یا پدری را بر چهره خود احساس نکرده‌اند. این مردمان بدون هرگونه لابیگری در قانون که از سوی دولت به مجلس ارائه شده است، تنهای تنها رها شده‌اند.

در بسیاری از کشورهای جهان که دستگاه دیوانی آنها پنداری از وابستگی به خدا و دین ندارد، احترام به معلولان و تأمین نیاز‌های آنها از بدیهی‌ترین حقوق اولیه و انسانی آنها محسوب می‌شود. آنهایی که توانسته‌اند کمی به انسانیت بیندیشند، دریافته‌اند که خوشبخت‌سازی و خوشحال‌کردن معلولان نماد انسان‌بودن و اخلاق‌مداری آنهاست. هر‌چه معلولان در آسایش و خجستگی بیشتر باشند، پرچم انسانیت را شکوهمند‌تر می‌بینند. آنها دانسته یا ندانسته، شعر سعدی شیراز را در مجلس و دولت خود با خجستگی به نمایش درآورده‌اند که:

بنی آدم اعضای یکدیگرند/ که در آفرینش ز یک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار/ دگر عضوها را نماند قرار

تو کز محنت دیگران بی‌غمی/ نشاید که نامت نهند آدمی

شوربختانه در لایحه بودجه کشور ما بندها و تبصره‌های وابسته به معلولان سرگذشت غم‌انگیزی دارد. معلولان و دوستداران حقوق انسانی در کشور ما سال‌ها کوشیدند و به هر دری زدند تا در سال 1396 قانون حمایت از معلولان که تا اندازه‌ای حقوق این قشر را به رسمیت می‌شناخت، به تصویب رساندند. این قانون در آغاز در پیکر یک لایحه از سوی دولت به مجلس پیشنهاد شد، در مجلس تصویب شد، شورای نگهبان آن را گواهی و برای اجرا به دولت ابلاغ کرد. چند سالی با همه کاستی‌ها به اجرا درآمد تا زخم‌بندی کوچکی بر زخم‌های بی‌پایان جامعه معلولان کشور باشد. ناباورانه هنگامی که نوبت به دولت آقای رئیسی و لایحه بودجه تسلیمی ایشان به مجلس در سال 1402 رسید، این لایحه آن زخم‌بند کوچک را نیز برداشت تا معلولان را هر‌چه بیشتر در سیلاب گرانی، تورم و تنهایی رها کند. هزاران افسوس و بیداد که در لایحه پیشنهادی دولت آقای رئیسی به مجلس، قانون حمایت از معلولان به فراموشی سپرده شده است. افسوس بیشتر آنکه نمایندگان مجلس نیز با زیر پا گذاشتن قانون حمایت از معلولان تصویبی سال 1396، کلیات لایحه پیشنهادی دولت را به تصویب رساندند. گویی این قانون را که تنها پنج سال از عمرش گذشته است، نه دولت و نه مجلس دیده است. در برابر این بی‌قانونی، آنها می‌گویند بودجه اجرای این قانون را به سازمان بهزیستی داده‌اند. آنها به‌خوبی می‌دانند که با این نرخ تورم بودجه سازمان بهزیستی نیز کمتر از سال گذشته است؛ یعنی هم بودجه قانون حمایت از معلولان را غیرقانونی از بنیان حذف کرده‌اند و هم در سنجش با تورم، بودجه سازمان بهزیستی را کاهش داده‌اند. آیا معلولانی که لابیگری نمی‌دانند، صدا‌و‌سیما و دستگاه‌های تبلیغاتی ندارند و نمی‌توانند بده‌بستان کنند، باید به این آسانی حقوق خود را پایمال‌شده بدانند؟ آیا پایمال‌شدن قانون حمایت از معلولان بخشی از برنامه هفت‌هزار صفحه‌ای آقای رئیسی بود که پیش از ریاست‌جمهوری آن را یادآوری می‌کرد؟ آیا نمایندگان مجلس در درگاه خداوند برای چشم‌پوشی از قانون حمایت از معلولان پاسخی در درگاه خداوند و مردم دارند؟ از هیئت‌رئیسه محترم مجلس و همه نمایندگان درخواست داریم بدون هرگونه چون‌و‌چرایی ردیف بودجه مستقل قانون حمایت از حقوق معلولان را در لایحه بودجه 1402 بگنجانند و اجازه ندهند آه معلولان به خاطر این ظلم روا داشته دامن‌گیر آنان شود. اگر توانایی بزرگ‌کردن سفره معلولان را که از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه هستند، ندارید، لااقل سفره آنها را کوچک‌تر نکنید. با افزایش بودجه حمایت از معلولان کاری کنید تا جامعه هدف بهزیستی بتواند برای سال آینده در برابر ابر‌بحران‌های اقتصادی پیش‌بینی‌شده پیش‌رو قامت راست کند.