حضور هم‌زمان 22 هیئت‌ پارلمانی در تهران

شرق: تهران طی روزهای یکشنبه تا سه‌شنبه میزبان مهم‌ترین اجلاس مجالس آسیایی (APA) بود. این اولین‌بار است که هیئت‌های پارلمانی ۲۲ کشور هم‌زمان در تهران حضور پیدا کردند و مقامات ویژه منطقه‌ای در حاشیه این اجلاس حاضر شدند. اجلاسیه‌ای با حضور کشورهایی از جمله آذربایجان، بحرین، بنگلادش، چین، قبرس، هند، اندونزی، کویت، لبنان، عراق، پاکستان، فلسطین، قطر، عربستان، روسیه، سوریه، ترکیه، امارات، ویتنام و جمهوری اسلامی ایران. البته ناگفته نماند که رئیس پارلمان کشورهای عربی نیز میهمان ویژه این اجلاس بود.

اجلاس کمیته دائمی برنامه و بودجه مجمع مجالس آسیایی، پس از سه روز میزبانی جمهوری اسلامی ایران، بالاخره روز گذشته با حضور ۲۲ عضو APA در هتل پارسیان آزادی برگزار شد. پیش از آغاز رسمی مراسم افتتاحیه، رؤسای هیئت‌های پارلمانی حاضر در این اجلاس مورد استقبال محمدباقر قالیباف قرار گرفتند و در دیداری صمیمانه گفت‌وگو کردند. پس از افتتاح مراسم کمیته برنامه و بودجه مجمع مجالس آسیایی در 20 تیر، علی علیزاده، رئیس گروه پارلمانی جمهوری اسلامی ایران، با اشاره به اهمیت نقش‌آفرینی دیپلماسی پارلمانی پیشنهاد «طرح تحول در مجمع مجالس آسیایی» با هدف چابک‌سازی و پاسخ‌گوکردن مجمع مجالس آسیایی و‌ رفع نیازهای ملت‌های آسیایی را مطرح کرد.

پس از آن، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس جمهوری اسلامی ایران، در نشست کمیته دائمی برنامه‌ریزی و بودجه مجمع مجالس آسیایی با بیان اینکه کشورهای آسیایی می‌توانند در «سده آسیایی» مکمل یکدیگر شوند، گفت: «آنچه امروز در قالب چرخش قدرت در نظام بین‌الملل شاهد هستیم، می‌تواند زمینه‌ساز فراخوان آسیایی برای بازنگری و تجدید ساختار نهادهای بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد به‌ویژه در ساختارهای اقتصاد، تجارت و نظام مالی بین‌المللی و نهادهای مربوطه شود».

محمدرضا مجیدی، دبیر کل مجمع مجالس آسیایی نیز در ادامه نشست، ضمن قدردانی از حمایت‌های مجلس شورای اسلامی از این گردهمایی پارلمانی گفت: «امیدوارم این مجمع بتواند از ابراز‌های خود برای تحقیق سازوکار پارلمانی چندجانبه استفاده کند و برای این مهم ما باید سطح جلسات را ارتقا ببخشیم و با همکاری و راهبرد مشترک مسیر را پیش ببریم». پس از آن نمایندگان پارلمان‌های مجمع مجالس آسیایی در نشست کمیته دائمی بودجه ‌و برنامه‌ریزی مجمع مجالس آسیایی، به بیان نظرها و ‌‌پیشنهادهای خود درباره فعالیت‌های APA، پرداخت مالی اعضا و همکاری‌های پارلمانی پرداختند.

نماینده پارلمان عراق

در همین راستا نماینده پارلمان عراق ضمن تشکر از ایران به جهت حمایت از این مجمع، گفت: «ما به اهداف مجمع برای تحقق عدالت در آسیا و جهان و هماهنگی بین پارلمان‌ها و احترام به حقوق انسان‌ها باید بپردازیم و فرصت خوبی برای ملت‌های آسیاست تا از منافع خود بهتر استفاده کنند. هماهنگی بیشتر پارلمان‌ها برای تحقق اهداف APA لازم است و این مجمع از طریق اعضا سعی می‌کند مشکلات را در راستای منافع جمعی حل کند».

نماینده پارلمان لبنان

نماینده پارلمان لبنان در ادامه اظهار کرد: «امروز در مجمع مجالس آسیا برای بررسی واقعیت سازمان از بعد بودجه و برنامه‌ریزی گرد هم آمدیم و هدف ما رشد مستمر مجمع و‌ پارلمان‌هاست اما با وجود جنگ چگونه می‌توانیم رشد داشته باشیم. مادر همه بحران‌ها ظلمی است که به فلسطین شده است و در این زمینه باید به ظلمی که رژیم صهیونیستی به فلسطین روا داشته، توجه کنیم، زیرا سبب بسیاری از جنگ‌ها و ظهور افراط‌گرایی شده است».

‌نماینده پارلمان فلسطین

در ادامه این نشست، نماینده پارلمان فلسطین اظهار کرد: ما باید یک راهبرد واحد در مقابل رژیم صهیونیستی وضع کنیم و توجه کنیم تا وقتی فلسطین تحت اشغال باشد کشور‌های آسیایی هم آزاد نخواهند بود.

نماینده پارلمان ترکیه

نماینده پارلمان ترکیه نیز یادآور شد: «با توجه به مدل‌ها و‌ مباحث انجام‌شده همه باید براساس نیاز کشورها و‌ ملت‌ها و‌‌‌ منشور APA و درآمد سرانه هر کشور تصمیم بگیریم تا به بودجه مجمع کمک کنیم. ما کشورهای مختلف و با فرهنگ‌های مختلف و جی‌دی‌پی‌های مختلف هستیم اما می‌توانیم فرمولی را مد نظر قرار دهیم که به نفع همه کشورهای عضو باشد».

‌‌نماینده مجلس سوریه

نماینده مجلس سوریه نیز در سخنانی در کمیته دائمی بودجه و برنامه‌ریزی مجمع مجالس آسیایی بیان کرد: «ابتدا سلام رئیس مجلس سوریه را به شما می‌رسانم و لازم است بگویم ما از توسعه همکاری با اعضای APA حمایت می‌کنیم».

نماینده پارلمان اندونزی

نماینده پارلمان اندونزی در ادامه این نشست، گفت: «مجمع می‌تواند روابطش را با سازمان ملل و حتی همکاری خود را با اتحادیه آفریقا و سازمان همکاری اسلامی افزایش دهد، اما لازم است مجمع شرکای جدید را شناسایی کند البته در این خصوص باید به اجماع برسیم».

 نماینده پارلمان عربستان

نماینده پارلمان عربستان سعودی نیز ضمن تشکر از استقبال ایران برای ‌برگزاری این نشست در تهران، گفت: «موضع عربستان هماهنگ با دیدگاه کشورهای حوزه خلیج فارس است و بحرین این مواضع را در سخنان خود مطرح کرد».

نماینده پارلمان چین

نماینده پارلمان چین در کمیته بودجه و برنامه‌ریزی مجمع مجالس آسیایی با تأکید بر تلاش برای تحقق صلح، برابری، دموکراسی و آزادی از سوی پارلمان‌ها گفت: «منشور APA و ارزش‌های آن برای ما قابل احترام است اما درمورد برنامه‌ریزی و بودجه نظر ما بر این است که همه کشور‌ها با نگاه برابر دیده شوند».

 پارلمان ایران ۱۱۷ سال قدمت دارد و اولین پارلمان قانون‌گذاری در آسیاست

غلامرضا نوری‌قزلجه، نماینده بستان‌آباد و عضو این اجلاس در حاشیه اجلاسیه (APA) با اشاره به حضور هیئت‌های پارلمانی در سطح نایب‌رئیسی و رئیس کمیسیون‌ها در جمع خبرنگاران به تشریح این اجلاسیه پرداخت و گفت: «روز دوشنبه نمایندگان پارلمان‌ها از مراکز فرهنگی همچون برج میلاد و مراکز علمی و تکنولوژی کشور و دیوان محاسبات بازدید داشته و همچنین از مجلس فعلی و ساختمان مشروطه و موزه مجلس هم بازدید کردند».

این نماینده مجلس توضیح داد: «به نمایندگان پارلمان مجالس آسیایی گفته شد که پارلمان ایران ۱۱۷ سال قدمت دارد و اولین پارلمان و مجلس قانون‌گذاری در آسیاست؛ بنابراین بدیهی است که جمهوری اسلامی ایران پیشگام در تأسیس مجمع مجالس آسیایی باشد که اخیرا با مصوبه مجلس شورای اسلامی مقر دبیرخانه آن در ایران تعیین شد».

تاریخچه اجلاس مجمع پارلمانی )APA (

گفتنی است «مجمع پارلمان‌های آسیایی برای صلح» (APA) در سـپتامبر ۱۹۹۹ با تقاضای تعدادی از کشورهای آسیایی در بنگلادش تأسـیس شد. هدف اولیه‌ تأسیس این سازمان آسیایی، ایجاد ارگانی قدرتمند در صحنه روابط منطقه‌ای کشورهای آسیایی، مشابه با «پارلمان اروپا» بود. اما آبان‌ماه ۱۳۸۵ در جریان برگزاری هفتمین نشست «انجمن مجالس آسیایی برای صلح» در تهران که با میزبانی مجلس شورای اسلامی صورت گرفت، تصویب شد که ساختار انجمن «مجالس آسیایی برای صلح» به «مجمع مجالس آسیایی» تغییر یابد. در حال حاضر هم مجمع مجالس آسیایی دارای ۴۴ عضو از مجالس قانون‌گذاری کشورهای آسیایی و ۱۴ مجلس ملی دیگر به عنوان ناظر است. همچنین ۱۰ سازمان بین‌المللی و منطقه‌ای به عنوان ناظر در این مجمع حضور دارند.‌لازم به ذکر است که پیشنهاد تأسیس «مجمع مجالس آسیایی» (APA) اولین بار از سوی حسین شیخ‌الاسلام، نماینده مجلس هفتم ایران مطرح شد و به دنبال آن با تقاضای تعدادی از کشورهای آسیایی به‌ویژه کشورهای جنوب شرق آسیا مبنی بر تأسیس نهادی مشابه پارلمان اروپا، پس از تصویب منشور 11 ماده‌ای در اجلاس داکا (پایتخت بنگلادش) در سپتامبر ۱۹۹۹، «مجمع پارلمان‌های آسیایی برای صلح» با هدف توسعه دموکراسی، حقوق بشر و ثبات منطقه‌ای تأسیس شد. نکته مهم دیگری که نباید از نظر دور داشت و از اصل این اجلاس هم مهم‌‌تر است، دیدارهای دوجانبه بین هیئت‌هاست، چراکه همه هیئت‌های حاضر درخواست دیدارهای دوجانبه با رئیس مجلس را دارند و در کنار آن خواستار دیدار با وزیر خارجه می‌شوند. همین دیدارهای دوجانبه و مذاکرات حاشیه‌ای از عمده دستاوردهایی است که این‌گونه اجلاس‌ها برای کشور میزبان به‌همراه دارد.