شمارش معکوس برای انتقام از پریگوژین

رئیس آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا می‌گوید ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در حال برنامه‌ریزی برای انتقام‌  از یوگنی پریگوژین، رئیس گروه مزدوران واگنر است. پریگوژین یک ماه پیش شورشی حدودا یک‌روزه را علیه پوتین رهبری کرد. ویلیام برنز می‌گوید این شورش ضعف‌های قابل توجهی را در نظام حکومتی برساخته پوتین، آشکار کرده است. او در نشست امنیتی آسپن گفت که رهبر روسیه ممکن است همچنان به دنبال تلافی علیه پریگوژین باشد. برنز گفت: «آنچه شاهدش هستیم حرکت بسیار پیچیده پوتین است».

رئیس سیا درباره محل زندگی فعلی رئیس واگنر گفت پریگوژین پس از شورش ماه گذشته در نقاط مختلفی بوده اما اخیرا در مینسک، پایتخت بلاروس و همچنین روسیه بوده است. برنز افزود: «پوتین احتمالا در تلاش است زمان بخرد تا بهترین روش برای انتقام‌ از رهبر گروه واگنر را انتخاب کند». به گفته او گروه واگنر هنوز برای رهبران روسیه در مناطقی مثل آفریقا، لیبی و سوریه کاربرد دارد؛ بنابراین پوتین تلاش می‌کند این گروه را از رهبرش جدا کند.

برنز گفت: «پوتین عموما فکر می‌کند بهترین زمان برای انتقام، زمانی است که کسی منتظر آن نیست. طبق تجربه من، پوتین همیشه و در هر حال انتقامش را خواهد گرفت، بنابراین اگر پریگوژین مجازات نشود، شگفت‌زده خواهم شد».

در اوایل ماه جاری، جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، گفت که این خطر وجود دارد که رئیس واگنر مسموم شود. بایدن با کنایه گفت: «اگر من جای او بودم، مراقب آنچه می‌خوردم می‌بودم». رئیس سیا هم این جمله را تکرار کرد و گفت: «اگر من جای پریگوژین بودم، کسی که غذا را پیش از او امتحان می‌کند اخراج نمی‌کردم».

برنز با تأیید گزارش‌های قبلی گفت که آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا پیش از وقوع شورش واگنر از آن باخبر بوده است. رئیس سیا افزود که یک ژنرال ارشد ارتش روسیه به نام سرگئی سوروویکین، که گزارش شده از شورش واگنر پیش از وقوع اطلاع داشته هم در حال حاضر «آزادی» خود را از دست داده است. برنز گفت: «این شورش مستقیم‌ترین حمله‌ای بود که پوتین در ۲۳ سال قدرتش علیه خود دیده است».

از نظر رئیس سیا این شورش «همچنین چالشی واقعی بر توجیهات کرملین برای جنگ در اوکراین بود و پریگوژین گفت که این جنگ براساس دروغ آغاز شده است». او افزود: «مهم‌تر از همه این بود که رهبر روسیه مجبور شد با مردی معامله کند که قبلا مسئول غذای او بوده است».

از پریگوژین اغلب به عنوان «آشپز پوتین» یاد می‌شود زیرا او ابتدا از طریق فراهم‌کردن خدمات پذیرایی به پوتین و ارتش روسیه به شهرت رسید و بعدها گروه واگنر را راه‌ انداخت. برنز گفت: «پوتین تصویری از خود به عنوان سکان‌دار نظم در روسیه ارائه کرده» اما شورش ۳۶ساعته واگنر همه این تصورات را بر هم زد.

به گفته او این شورش پرسش‌های زیادی را در میان نخبگان روسیه درباره ولادیمیر پوتین ایجاد خواهد کرد. او گفت که اگر اوکراین پیشرفت‌های بیشتری در میدان نبرد به دست بیاورد، این امر ممکن است باعث شود روس‌های بیشتری به انتقادهای پریگوژین از جنگ توجه کنند. 

به اعتقاد رئیس سیا عدم موفقیت اوکراین در حملات جدیدش به روسیه نباید تعجب‌آور باشد، زیرا حمله سخت‌تر از دفاع است و روس‌ها ماه‌ها فرصت داشتند تا برای این حملات آماده شوند. برنز گفت پیشروی اوکراین «زمان‌بر است و آسان نیست، با این حال من خوشبین هستم». او همچنین گفت که نشانه‌هایی وجود دارد که روسیه می‌خواهد با حمله به کشتی‌ها در دریای سیاه و سپس مقصر اعلام‌کردن اوکراینی‌ها، یک عملیات ایذایی دروغین را به اجرا بگذارد.

اولین ویدئو پس از شورش

یوگنی پریگوژین در اولین ویدئویی که پس از شورش ماه گذشته میلادی واگنر منتشر شده، هنگام استقبال از نیروهای این گروه در بلاروس گفت که واگنر دیگر در اوکراین نمی‌جنگد ولی آنها باید خود را برای آفریقا آماده کنند. این ویدئو که توسط کانال خبری واگنر در شبکه تلگرام منتشر شد، اولین مدرک حاکی از محل استقرار یوگنی پریگوژین پس از شورش مزدوران واگنر است. در این ویدئو که خبرگزاری‌های بین‌المللی هنوز نتوانسته‌اند صحت آن را تأیید کنند، صدا و لهجه روسی مردی که شبیه یوگنی پریگوژین است شنیده می‌شود که به مزدوران واگنر خوشامد می‌گوید. این ویدئو توسط بخش رسانه‌ای واگنر در تلگرام بازپخش شده است. در این ویدئو فردی که به نظر می‌رسد یوگنی پریگوژین است می‌گوید: «به خاک بلاروس خوش آمدید. ما سرافرازانه جنگیدیم. شما برای روسیه کارهای عظیمی انجام داده‌اید. آنچه در جبهه‌های جنگ می‌گذرد شرم‌آور است و دیگر لازم نیست که در آن شرکت کنیم». ولادیمیر پوتین در اولین واکنش خود به شورش مزدوران واگنر گفت که آن را سرکوب خواهد کرد، ولی ساعاتی بعد بین کرملین و یوگنی پریگوژین توافقی صورت گرفت و براساس آن به مزدوران واگنر اجازه داده شد به بلاروس بروند. یوگنی پریگوژین پس از شورش مزدوران واگنر گفت هدف این اقدام برکناری سرگئی شویگو، وزیر دفاع و ژنرال والری گراسیمف، رئیس ستاد نیروهای مسلح روسیه بوده است و نه سرنگونی حکومت ولادیمیر پوتین.

از زمانی که ویدئوی خروج پریگوژین از شهر روستوف منتشر شد و ولادیمیر پوتین او را خائن خطاب کرد، از سرنوشت او اطلاع دقیقی در دست نبود. علاوه بر این مشخص نبود که مزدوران واگنر که به ادعای پریگوژین تعداد آنها ۲۵ هزار نفر است پس از خروج از جبهه‌های جنگ در اوکراین چه خواهند کرد. هرچند این ویدئو در تاریکی شب ضبط شده ولی می‌توان شمای چهره و قامت فردی شبیه به پریگوژین و تعدادی از نفرات واگنر را در اطراف او تشخیص داد.

پس از مهار شورش واگنر حکومت روسیه و ولادیمیر پوتین تلاش کرده‌اند اوضاع را آرام جلوه دهند. 

مقامات روس تفسیر سیاست‌مداران و کارشناسان غربی از شورش را رد کرده و می‌گفتند غرب نباید خود را با این «جنجال‌آفرینی‌ها» مشغول کند.

در بخش دیگری از ویدئو یک پرچم سیاه گروه واگنر منقش به شعار «خون، افتخار، سرزمین مادری و شهامت» که از اردوگاه قبلی آنها در جنوب غربی روسیه به بلاروس منتقل شده به پریگوژین تحویل داده می‌شود. دولت بلاروس هفته گذشته خبر داد که مزدوران گروه واگنر در یک پایگاه نظامی واقع در جنوب شرقی مینسک در حال آموزش سربازان این کشور هستند.

یوگنی پریگوژین در بخش دیگری از ویدئو به مزدوران واگنر می‌گوید که با مردم محلی به خوبی رفتار کنند، به آنها دستور می‌دهد که سربازان بلاروس را آموزش دهند و خود را برای «سفر جدیدی به آفریقا» آماده کنند. او می‌افزاید: «و شاید ما به عملیات نظامی ویژه (اسمی که روسیه به جنگ در اوکراین داده) بازگردیم، ولی زمانی این کار را خواهیم کرد که مطمئن شویم وادار به شرمساری نخواهیم شد».

گروه واگنر هم‌زمان با گسترش دخالت‌های نظامی روسیه در کشورهای دیگر نظیر سوریه، لیبی و مالی و با هدف تکذیب کامل این دخالت‌ها تأسیس شد و دامنه فعالیت آن در دهه گذشته گسترش یافته است. یکی دیگر از مؤسسان و مدیران فعلی این شرکت نظامی خصوصی دمیتری اوتکین، افسر سابق واحدهای نیروی مخصوص ضد اطلاعات ارتش روسیه است.

پس از یوگنی پریگوژین، مرد دیگری که به نظر می‌رسد دمیتری اوتکین باشد برای مزدوران واگنر سخنرانی کرد. او به زبان روسی گفت: «این پایان کار نیست. این فقط شروع کار عظیمی در سراسر جهان است که به‌زودی آن را اجرا خواهیم کرد». اوتکین سپس به زبان انگلیسی افزود: «و به جهنم خوش آمدید».