جزئیات دستورالعمل جدید سقط جنین اعلام شد
هر ناهنجاری یا بیماری، منجر به صدور مجوز سقط جنین نمی‌شود
معاون امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی با تشریح جزئیات دستورالعمل جدید صدور مجوز سقط جنین، از صدور نزدیک به هشت‌هزارو 900 مجوز سقط جنین در سال گذشته خبر داد. یکی از خدمات سازمان پزشکی قانونی کشور در بخش معاینات بالینی، صدور مجوز سقط قانونی برای مادران متقاضی است که به دلیل ناهنجاری شدید جنینی که مادر را با سختی و مشقت بسیار شدید مواجه می‌کند یا بیماری شدید مادر که ادامه بارداری جان او را به خطر می‌اندازد، مراجعه کرده‌اند.
ایسنا: معاون امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی با تشریح جزئیات دستورالعمل جدید صدور مجوز سقط جنین، از صدور نزدیک به هشت‌هزارو 900 مجوز سقط جنین در سال گذشته خبر داد. یکی از خدمات سازمان پزشکی قانونی کشور در بخش معاینات بالینی، صدور مجوز سقط قانونی برای مادران متقاضی است که به دلیل ناهنجاری شدید جنینی که مادر را با سختی و مشقت بسیار شدید مواجه می‌کند یا بیماری شدید مادر که ادامه بارداری جان او را به خطر می‌اندازد، مراجعه کرده‌اند. این مجوز که موضوعی کاملا متفاوت و مجزا از سقط‌های جنایی و غیرقانونی است، در صورت داشتن شرایط خاص مادر یا جنین که به‌صراحت در قانون ذکر شده و با تأیید کمیسیون تخصصی و رأی قاضی این کمیسیون صادر خواهد شد که به واسطه آن به مادر اجازه سقط داده می‌شود. این کمیسیون متشکل از یک قاضی ویژه، پزشک متخصص متعهد و پزشک متخصص پزشکی قانونی از سازمان پزشکی قانونی است و بر اساس قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، صدور مجوز سقط قانونی تنها با تأیید این کمیسیون، داشتن شرایط تصریح‌شده در قانون و رأی قاضی امکان‌پذیر است.
دکتر آسیه جعفری، معاون امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی، درباره دستورالعمل جدید سقط قانونی و بررسی این موارد در پزشکی قانونی گفت: بر اساس ماده ۵۶ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، سازمان پزشکی قانونی مسئول تشکیل پرونده برای این متقاضیان است و پزشک سازمان متولی بررسی مستندات و تکمیل آنهاست. درخواست‌های ارجاعی به این سازمان در صورت داشتن شرایط لازم و بنا بر تشخیص کارشناس پزشکی قانونی به کمیسیون ویژه سقط ارجاع می‌شود. این کمیسیون متشکل از قاضی، پزشک متخصص متعهد و پزشک قانونی متخصص است که تقاضای فرد در این کمیسیون بررسی و رأی نهایی در مورد آن توسط قاضی کمیسیون صادر می‌شود.
سن مجاز برای سقط جنین چقدر است؟
معاون امور معاینات بالینی پزشکی قانونی با تأکید بر ضرورت رعایت محدودیت سن بارداری ِتصریح‌شده در قانون، برای صدور مجوز ادامه داد: بر اساس دستورالعمل اجرائی ماده ۵۶ این قانون که به امضای ریاست قوه قضائیه رسیده است، سن مجاز بارداری برای صدور مجوز چهار ماه قمری اعلام شده است و اگر سن بارداری از این زمان گذشته باشد، با وجود هر نوع ناهنجاری جنینی امکان صدور مجوز وجود ندارد. اما درخصوص موارد مادری، صرفا در مواردی که عدم انجام سقط منجر به ازدست‌رفتن جان جنین و مادر یا هر دو شود، پس از این سن جنینی هم امکان صدور مجوز سقط وجود دارد. به گفته جعفری بر اساس قانون، تصمیم‌گیرنده نهایی برای صدور مجوز یا عدم جواز سقط، قاضی ویژه کمیسیون است و پزشک قانونی و پزشک متخصص تنها ارائه‌دهنده توضیحات لازم درخصوص ناهنجاری جنینی یا بیماری مادر و میزان خطر جانی ناشی از این بیماری به قاضی هستند. قاضی با بررسی پرونده و توضیحات ارائه‌شده، بر مبنای شرایط موجود و وجود یا نبود حرج مادر (در موارد جنینی) یا خطر جانی مادر (در موارد مادری) رأی خود را صادر می‌کند. وی درباره مدارک مورد نیاز برای بررسی درخواست‌های سقط قانونی نیز گفت: شناسنامه زوجین (در موارد اختلالات جنینی)، کارت شناسایی معتبر و اصل تمامی مستندات شامل سونوگرافی‌ها، اکوکاردیوگرافی، گزارش آزمایش‌های غربالگری و آزمایشات ژنتیک (در صورت انجام) و معرفی‌نامه پزشک معالج (در موارد بیماری مادر) از‌جمله مدارک مورد نیاز است. همچنین چنانچه مادر قبل از مراجعه به پزشکی قانونی در مورد مشکل موجود (چه در موارد جنینی و چه مادری) از مشاوره با متخصصان بالینی استفاده کرده باشد، باید نظریات صادرشده از سوی ایشان را نیز همراه داشته باشد. بنابراین همراه‌داشتن اصل تمامی مدارکی که نشان‌دهنده بیماری مادر یا ناهنجاری جنین و سن دقیق بارداری باشد، ضروری است. جعفری با بیان اینکه برای صدور مجوز سقط قانونی نیازی به نامه مرجع قضائی نیست و این مورد در پزشکی قانونی استثنائا با درخواست شخصی پذیرفته و بررسی می‌شود، گفت: ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که در صورت وجود ناهنجاری جنینی حضور پدر برای اعلام اظهارات خود لازم است، البته اظهارات وی باید دال بر آگاهی‌اش از موضوع درخواست مادر باشد اما به رضایت وی برای سقط نیازی نیست. همچنین در صورت بیماری تهدیدکننده جان مادر نیازی به حضور ولی جنین نیست.
معاون امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی با تأکید بر اینکه در بحث مجوز سقط، بحث تشخیص ناهنجاری جنین یا بیماری مادر باید قطعی و مستند باشد تصریح کرد: در صورت احتمال وجود ناهنجاری یا احتمال بیماری مادر که تشخیص هیچ‌کدام قطعی نشده باشد، امکان صدور مجوز و حتی ارجاع پرونده به کمیسیون وجود ندارد. در واقع شرط ورود به کمیسیون سقط، تشخیص قطعی بیماری یا ناهنجاری از سوی پزشک دارای صلاحیت است. اینکه مادری ادعا کند تحت تأثیر اشعه بوده یا دارویی خاص در زمان بارداری مصرف کرده به‌هیچ‌وجه منجر به صدور مجوز نمی‌شود، مگر آنکه وجود ناهنجاری جنین احراز و اثبات شده باشد. ضمن آنکه هر نوع بیماری مادر حین بارداری نیز تهدیدکننده جان او نخواهد بود و در این صورت منجر به صدور مجوز نخواهد شد. وی درباره نقش پزشک در موارد اورژانسی و حاد نیز گفت: در برخی موارد ممکن است مادر دچار بیماری یا مشکلاتی شده باشد که حتی یک ساعت تأخیر و ادامه بارداری منجر به فوت مادر و ازدست‌رفتن جنین شود؛ در چنین مواردی که وضعیت مادر اورژانسی است و ساعت‌ها و دقیقه‌ها برای نجات جان او حائز اهمیت است، نیازی به ارجاع فرد به پزشکی قانونی نیست و بر اساس دستورالعمل ابلاغی از سوی رئیس قوه قضائیه، پزشک متخصص می‌تواند نسبت به ختم بارداری اقدام کند.
جعفری درخصوص مدت زمان بررسی پرونده‌های سقط در پزشکی قانونی در شیوه جدید صدور مجوز نیز گفت: در قانون حداکثر یک هفته زمان برای بررسی پرونده سقط و صدور مجوز در نظر گرفته شده است، اما پزشکی قانونی در صورت تکمیل‌بودن پرونده، معمولا آن را به‌سرعت بررسی کرده و به کمیسیون ارجاع می‌دهد و در کمیسیون که غالبا در همان روز تشکیل می‌شود، تصمیم‌گیری نهایی انجام و رأی توسط قاضی کمیسیون صادر و نتیجه به مادر اعلام می‌شود. معاون امور معاینات بالینی سازمان در پایان اعلام کرد: در سال گذشته ۱۱هزار‌و ۴۶ متقاضی سقط به پزشکی قانونی مراجعه کرده‌اند که برای هشت‌هزارو 362 مورد به دلیل ناهنجاری جنین و برای ۵۱۷ مورد به دلیل بیماری مادر مجوز سقط صادر شده است.
