|

جاه‌طلبان انعطاف‌پذیر

به تازگی درباره شرایط و نحوه فعالیت زنان در محل کار گزارشی تهیه شده است که می‌توان آن را یکی از بزرگ‌‌ترین تحقیقات در این زمینه دانست.

جاه‌طلبان انعطاف‌پذیر
گیسو فغفوری دبیر صفحه آخر روزنامه شرق

به تازگی درباره شرایط و نحوه فعالیت زنان در محل کار گزارشی تهیه شده است که می‌توان آن را یکی از بزرگ‌‌ترین تحقیقات در این زمینه دانست. این بزرگ‌ترین تحقیق درباره زنان کارمند و فعال در شرکت‌های بزرگ آمریکا و کانادا است. این اطلاعات از 276 سازمان شرکت‌کننده که بیش از 10 میلیون نفر را در استخدام دارند، جمع‌آوری شده است. برای تحلیل این داده‌ها، بیش از 27 هزار کارمند و 270 مدیر ارشد منابع انسانی نظر داده‌اند و اصول رایج در سیاست‌ها و عملکردهایشان را بیان کرده‌اند. این گزارش سوگیری‌ها و موانع خاصی را که بر سر راه زنان و به‌طور خاص زنان آسیایی، آمریکای لاتین و سیاه‌پوست دارای معلولیت است، بررسی کرده است. طبق این تحقیق دسترسی به برابری واقعی به طرز دردناکی دور از دسترس به نظر می‌رسد. این نظرسنجی چند دیدگاه رایج درباره تجربیات زنان در محل کار و پیشرفت شغلی را رد می‌کند. این رویکردها از جمله شامل جاه‌طلبی‌های شغلی زنان، ‌بزرگ‌ترین مانع برای صعود زنان به رده مدیریتی ارشد، تأثیر تعرض در محل کار است.

در طول 9 سال گذشته، زنان - و به‌ویژه زنان رنگین‌پوست - در شرکت‌ها کمتر حضور داشته‌اند. با این حال می‌توان یک نقطه روشن در حال رشد در عرصه مدیریت ارشد را شاهد بود. از سال 2015، تعداد زنان در این رده از 17 درصد به 28 درصد افزایش یافته است و نمایندگی زنان در سطوح معاون رئیس‌جمهور و معاونان ارشد نیز به‌طور قابل‌توجهی بهبود یافته است. این دستاوردها که به‌سختی کسب شده با وجود دلگرم‌‌کنندگی اما شکننده و ظریف است. پیشرفتی اندک حدود چهار درصد در بین زنانی که در سطوح مدیریتی فعالیت می‌کنند، رخ داده است. از سویی دیگر زنان در سطح مدیریت به میزان قابل توجهی بیشتر از مردان در همان سطح، شغل خود را ترک می‌کنند. در نتیجه این دو اتفاق که با هم در تناقض است یعنی رشد حدود 9 درصدی زنانی که به پست مدیریتی می‌رسند و رشد حدود چهاردرصدی زنانی که این پست‌ها را رها می‌کنند، زنان کمتری در شغل‌های بالاتر فعالیت می‌کنند. همان‌طورکه حدس زده می‌شد میزان پیشرفت برای زنان رنگین‌پوست از پیشرفت همسالان سفیدپوست خود کمتر است.

افسانه‌ها

نظرسنجی امسال حقیقت را درباره چند افسانه رایج درمورد زنان و نحوه حضور و شکل فعالیتشان در محل کار آشکار می‌کند.

افسانه اول: زنان کمتر جا‌ه‌طلب هستند

واقعیت: زنان نسبت به قبل از همه‌گیری، جاه‌طلب‌تر شده‌اند.

با بررسی‌های که انجام شده می‌توان با قطعیت گفت که زنان فارغ از پست و مقامی که دارند، بیشتر از مردان به حرفه خود متعهد هستند و از طرفی به پیشرفت علاقه زیادی دارند. زنان و مردان هرچه به سمت‌ها و منسب‌های بالاتر می‌رسند نسبت به دریافت و ایفای نقش مدیریتی علاقه‌مندتر می‌شوند. زنان جوان از جاه‌طلبی خاصی برخوردارند. از هر 10 زن زیر 30 سال 9 نفر می‌خواهند پیشرفت کنند و سمت بالاتری داشته باشند و از هر چهار نفر سه نفر آرزو دارند که مدیران ارشد شوند. از هر چهار مدیر ارشد یک زن مدیر است البته این نسبت برای زنان رنگین‌پوست به یک نفر از 16 نفر می‌رسد.

نکته قابل توجه دیگر این است که همه‌گیری کرونا با وجود آنکه توانسته انعطاف‌پذیری زنان را افزایش دهد، از میزان جاه‌طلبی آنان نکاسته است. امسال حدود 80 درصد از زنان خواهان ارتقا به سطح بعدی هستند، درحالی‌که در 2019 هفتاد درصد علاقه داشتند. زنان رنگین‌پوست حتی جاه‌طلب‌تر از زنان سفیدپوست هستند: 88 درصد از آنان خواهان ارتقا به سطح بعدی هستند. در این میان انعطاف‌پذیری به آنان برای پیشرفت کمک می‌کند به طوری که از هر پنج زن، یک زن بر این باور است که انعطاف‌پذیری در محل کار به آنها برای پیشرفت کمک کرده است. انعطاف‌پذیری در کار به آنها کمک کرده است در شغل خود بمانند یا نیازی به کاهش ساعت کاری خود نداشته باشند. تعداد زیادی از زنانی که به صورت ترکیبی یا از راه دور کار می‌کنند، احساس خستگی و فرسودگی کمتر را به عنوان یک مزیت اصلی بیان می‌کنند و اکثر زنان اعلام کرده‌اند زمانی که از راه دور کار می‌کنند، در انجام کار متمرکزتر هستند. این بیماری همه‌گیر به زنان نشان داده است که ایجاد تعادل بین کار و زندگی امکان‌پذیر است. اکنون، تعداد کمی می‌خواهند به حالت قبل یا حضور کامل بر سر کار برگردند. بیشتر زنان گام‌های بیشتری برای توجه به زندگی شخصی خود برمی‌دارند بدون آنکه از جاه‌طلبی‌شان برای پیشرفت بکاهند. آنها به همان اندازه به حرفه خود متعهد هستند که زنان بدون شغل! این زنان در حال مخالفت با این تصور منسوخ و قدیمی هستند که کار و زندگی ناسازگار هستند و یکی به قیمت دیگری تمام می‌شود.

افسانه: بزرگ‌ترین مانع برای پیشرفت زنان، «سقف شیشه‌ای» است.

واقعیت: «پله شکسته» بزرگ‌ترین مانعی است که زنان در مسیر مدیریت ارشد با آن روبه‌رو هستند.

برای نهمین سال متوالی، زنان در اولین مرحله رسیدن به مدیریت با بزرگ‌ترین مانع روبه‌رو می‌شوند. امسال به‌ازای هر صد مرد ارتقایافته از سطح ابتدایی به مدیر، 87 زن ارتقا یافته‌اند و این شکاف برای زنان رنگین‌پوست کاملا بیشتر است و تنها 73 زن توانسته‌اند پیشرفت داشته باشند. در نتیجه این «پله شکسته» تبعیض نژادی است که زنان عقب می‌مانند. میزان پیشرفت در بین زنان سیاه‌پوست از همه کمتر است. میزان ترفیع زنان سیاه‌پوست حتی از سال 2018 هم کمتر است. تنها 54 زن سیاه‌پوست در مقابل صد مرد سفیدپوست توانسته‌اند پیشرفت شغلی داشته باشند.

با توجه به اینکه شرکت‌ها و سازمان‌ها در تلاش برای افزایش میزان زنان مدیر هستند اما به‌دلیل نابرابری جنسیتی این تلاش تنها یک توفیق موقتی است.

افسانه: تعرض تأثیر اندک دارند

واقعیت: تعرض‌های کوچک تأثیر بزرگ و ماندگاری بر زنان دارد

تعرض‌های خرد نوعی تبعیض روزمره است که اغلب ریشه در تعصب دارد. آنها شامل نظرات و اقداماتی می‌شوند - حتی آنهایی که به طور آشکار مضر نیستند - که فردی را بر اساس جنسیت، نژاد یا سایر جنبه‌های هویتش تحقیر یا اخراج می‌کنند. آنها نشانه بی‌احترامی هستند، باعث استرس حاد می‌شوند و می‌توانند بر شغل و سلامت زنان تأثیر منفی بگذارند. سال‌ها داده‌ها نشان می‌دهند که زنان ریز پرخاشگری‌ها یا تعرضات را با نرخ قابل‌توجهی بالاتر از مردان تجربه می‌کنند: احتمال اینکه آنها با فردی جوان‌تر اشتباه گرفته شوند و نظراتی درباره وضعیت عاطفی خود می‌شنوند دو برابر بیشتر از مردان است. برای زنان با هویت سنتی به حاشیه رانده‌شده، این ناچیزها بیشتر اتفاق می‌افتد و حتی تحقیرآمیزتر است. برای مثال، زنان آسیایی و سیاه‌پوست هفت برابر بیشتر از زنان سفیدپوست از همان نژاد و قومیت اشتباه گرفته می‌شوند.

در این مقاله که بخش‌های دیگری نیز دارد به نحوه تغییرات و تأثیرات بر زنان در محیط کار پرداخته شده و برای بهبود شرایط کار زنان نتیجه‌گیری‌‌هایی شده است.