مذاکرات رؤسای جمهور آمریکا و چین در حاشیه اجلاس همکاریهای اقتصادی آسیا و اقیانوسیه
ملاقات در سانفرانسیسکو
سرانجام و پس از چندین بار تغییر برنامه، برای نخستین بار در یک سال اخیر، قرار است شی جینپینگ رهبر چین و جو بایدن رئیسجمهوری آمریکا در سانفرانسیسکو دیدار کنند. این دیدار قرار است امروز و در حاشیه اجلاس همکاریهای اقتصادی آسیا و اقیانوسیه به میزبانی رئیسجمهوری آمریکا برگزار شود.
سرانجام و پس از چندین بار تغییر برنامه، برای نخستین بار در یک سال اخیر، قرار است شی جینپینگ رهبر چین و جو بایدن رئیسجمهوری آمریکا در سانفرانسیسکو دیدار کنند. این دیدار قرار است امروز و در حاشیه اجلاس همکاریهای اقتصادی آسیا و اقیانوسیه به میزبانی رئیسجمهوری آمریکا برگزار شود. این ملاقات در حالی صورت میگیرد که تنشهای جهانی در نقاط مختلفی از جهان دیده میشود و اخیرا جنگ میان اسرائیل و حماس هم به سایر مناقشات جهانی اضافه شده است. پیشبینی میشود مدیریت تنشها میان پکن و واشنگتن که در ماههای اخیر در پی وقوع تحولاتی همچون بالن جاسوسی چین در آمریکا و همچنین افزایش روابط میان ایالات متحده با تایوان شدت گرفته است، مورد بحث و گفتوگو قرار گیرد. همچنین انتظار میرود رهبران دو قدرت جهانی دیدگاههای خود را درباره آخرین تحولات جنگ روسیه و اوکراین و همچنین مناقشه اسرائیل و فلسطینیها با یکدیگر به اشتراک بگذارند. هرچند بعید است این مذاکرات به اختلافهای ریشهدار طرفین پایان دهد، اما مقامهای آمریکایی امیدوارند بحثهای سازنده میان رهبران دو کشور بتواند به نتایجی حتی اندک در پایان این گفتوگوها منجر شود. تا عصر روز گذشته به صورت دقیق اعلام نشده بود که جو بایدن و شی جینپینگ چه ساعتی با یکدیگر ملاقات خواهند کرد و دو طرف به دلایل امنیتی از انتشار جزئیات این نشست خودداری کردهاند. کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید، درخصوص این دیدار میگوید: «دو رهبر درباره اهمیت تداوم خطوط ارتباطی باز و اینکه چگونه میتوانند به شیوهای مسئولانه به مدیریت رقابت و همکاری با یکدیگر در موضوعات مورد علاقه طرفین ادامه دهند، گفتوگو خواهند کرد». از زمان به قدرت رسیدن بایدن، این دومین دیدار میان رهبران چین و آمریکاست و این ملاقات پس از ماهها تدارکات بالاخره نهایی شده است. آخرین بار دو طرف در حاشیه اجلاس سران گروه ۲۰ در بالی اندونزی با یکدیگر گفتوگو داشتند که حدود سه ساعت به طول انجامید. از آن زمان به بعد مناسبات میان این دو ابرقدرت جهانی تیرهتر شده و اتفاقاتی همچون مسئله تایوان هم بهویژه بر این روابط سایه افکنده است. پکن از واشنگتن انتظار دارد پیش از انتخابات ریاستجمهوری تایوان اطمینان دهد که از حاکمیت مستقل این جزیره حمایت نمیکند. پکن مدعی است تایپه باید در صورت لزوم به زور، به سرزمین اصلی چین ملحق شود و حق برقراری روابط خارجی ندارد. با اینکه ایالات متحده آمریکا بهطور رسمی به سیاست «چین متحد» پایبند است، بیش از هر کشور دیگری در دنیا به تایوان تسلیحات ارسال میکند. سال گذشته و پس از سفر نانسی پلوسی، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا، به تایوان، تنشهای میان پکن و واشنگتن بیش از قبل شدت گرفت. همچنین توقف کوتاه «تسای اینگ ون» رئیسجمهوری تایوان، در ایالات متحده آمریکا در سال جاری لطمه دیگری به این روابط وارد کرد. مجموعه این موضوعات از مسائلی خواهد بود که رهبران دو کشور در حاشیه نشست سانفرانسیسکو درباره آنها گفتوگو میکنند. به گفته تحلیلگران، در کنار موضع تهاجمی چین در قبال تایوان و دریای جنوب چین، بحث بر سر چگونگی تقویت تجارت دوجانبه سودمند، با وجود تفاوتهای ژئوپلیتیکی، احتمالا از موضوعهای اصلی این گفتوگو خواهد بود. بعد از آنکه پکن اوایل هفته گذشته از طرحش برای مقابله با انتشار گاز متان رونمایی کرد و در این جهت گامی برداشت، اکنون جای امیدواری است که این دو رهبر به نوعی توافق جدید مشترک آبوهوایی آمریکا و چین متعهد شوند. «اسوار پراساد»، استاد ارشد سیاست تجاری در دانشگان کرنل، به آسوشیتدپرس گفت: «در چنین لحظات پرتنشی، اختلاف این دو اقتصاد بزرگ جهان تأثیر منفی شوکهای ژئوپلیتیکی مختلف را تشدید کرده و به اقتصاد جهانی ضربه زده است». او گفت: «اجتناب از هرگونه وخامت بیشتر در روابط اقتصادی دوجانبه خود برای هر دو طرف یک پیروزی محسوب میشود». مذاکره بر سر ازسرگیری همکاریهای نظامی میان دو کشور هم از دیگر موضوعات مورد بحث میان بایدن و شی خواهد بود. پکن ماه گذشته لی شانگفو، وزیر دفاع این کشور را که ایالات متحده آمریکا تحریم کرده بود، برکنار کرد. این امر اجازه میدهد مذاکرات نظامی در سطح بالا با ایالات متحده آمریکا از سر گرفته شود. در پی ابراز ناخرسندی پکن به دلیل کنترلهای جدید ایالات متحده آمریکا برای صادرات فناوری پیشرفته و دستور رئیسجمهوری بایدن به ساقطکردن بالن اطلاعاتی چین پس از عبور از سرزمین ایالات متحده آمریکا، این رابطه به تیرگی گرایید. همچنین احتمال دارد بایدن، شی جینپینگ را تحت فشار قرار دهد تا از نفوذ چین بر کره شمالی استفاده کند؛ چون افزایش سرعت آزمایش موشکهای بالستیک کره شمالی و نیز ارائه مهمات پیونگیانگ به روسیه برای جنگ در اوکراین نگرانیهایی ایجاد کرده است. ساوت چاینا مورنینگ پست به نقل از دو منبع آگاه هم گزارش داد که انتظار میرود این رهبران متعهد شوند از «کاربری هوش مصنوعی در تسلیحات خودمختار مانند پهپاد و کنترل و استقرار کلاهکهای هستهای» خودداری میکنند. پیشبینی میشود هزاران نفر از معترضان به بحران تغییرات اقلیمی، شیوههای تجارت، جنگ اسرائیل و حماس و سایر مسائل در طول این نشست به سانفرانسیسکو بیایند. بیل اسکات، رئیس اداره پلیس سانفرانسیسکو، گفت اداره او پیشبینی میکند در یک روز چندین اعتراض برگزار شود، اما نمیداند کدام اعتراض کجا و کی انجام میشود.
حمایت از متحدان در برابر چین
مایک گالاگر، نماینده جمهوریخواه ویسکانسین و رئیس کمیته منتخب مجلس نمایندگان در مورد چین، در آستانه این دیدار به متحدان ایالات متحده در اقیانوسهای هند و آرام اطمینان داد کنگره در برابر رفتارهای قهری و تهاجمی حزب کمونیست چین پشتیبان آنهاست. از گالاگر پرسیده شد که پیام او به متحدان آمریکا مانند استرالیا، ژاپن، فیلیپین، کره جنوبی و تایوان چه خواهد بود؟ او گفت: «پیام من این است که حداقل در کنگره، ما از شما حمایت میکنیم... من فکر میکنم یکی از نقاط قوت بزرگ ما، نسبت به حزب کمونیست چین، شبکهای از متحدان و شرکایی است که در طول سالها ایجاد کردهایم. این منبع کلیدی قدرت ماست». کره جنوبی سالها با کمپین نفوذ چین دستوپنجه نرم میکند و اکنون دو تئاتر بزرگ سئول از اجرای هنرهای نمایشی «شن یون» مستقر در نیویورک که به خاطر مأموریت خود در احیای فرهنگ سنتی چین مشهور است، خودداری کردهاند. تحقیقات اپکتایمز نشان میدهد که حزب کمونیست چین از سفارت خود در سئول برای تحت فشار قراردادن سالنها برای لغو نمایش استفاده کرده است. امسال، مانند سالهای گذشته، رئیسجمهور تایوان به دلیل مخالفت پکن که ادعا میکند این جزیره بخشی از قلمرو خود است، اجازه شرکت در نشست APEC را ندارد. موریس چانگ، بنیانگذار بزرگترین سازنده تراشه قراردادی جهان TSMC، به عنوان نماینده رئیسجمهور تایوان، تسای اینگ ون، در اجلاس سران در سانفرانسیسکو شرکت میکند. چین در سالهای اخیر بهطور بیوقفه در تلاش برای ارعاب تایوان بوده است و بهطور منظم رزمایشهای نظامی برگزار میکند و جتها و کشتیهای نیروی دریایی خود را به مناطق نزدیک جزیره میفرستد. هدف آن تأثیرگذاری بر سیاستهای دولت تایوان و سوقدادن رأیدهندگان به حمایت از نامزدهایی است که به دنبال مناصب دولتی هستند و پکن را دشمن نمیدانند. ژاپن آخرین قربانی اجبار اقتصادی چین است؛ زیرا پس از شروع رهاسازی فاضلاب تصفیهشده از نیروگاه هستهای ازکارافتاده فوکوشیما در ماه آگوست، پکن به دلیل نگرانیهای «ایمنی»، واردات غذاهای دریایی ژاپن را ممنوع کرده است. برای مقابله با ممنوعیت چین، ارتش ایالات متحده مستقر در ژاپن غذاهای دریایی ژاپنی را به صورت عمده برای تغذیه سربازانش خریداری کرده است. گالاگر ممنوعیت چین را «جنگ اقتصادی» علیه ژاپن خواند و افزود نگرانیهای پکن درباره کیفیت ماهی «کاملا مضحک» است. از نظر گالاگر، کشورها و شرکتها باید خطرات وابستگی به چین را بدانند. گالاگر گفت: «اما من فکر میکنم مهمترین چیز این است که در وهله اول منبع اهرم فشار را کاهش دهیم. ... واقعیت این است که ما در زمینههای مختلف بسیار به چین وابسته شدهایم؛ خواه در فراوری مواد معدنی حیاتی باشد یا مواد دارویی پیشرفته. تا دیر نشده است باید راهی برای بازپسگیری استقلال اقتصادی خود بیابیم. به این دلیل که تصور کنید اگر ما خود را در یک رویارویی با چین بر سر تایوان ببینیم، آنها زنجیرههای تأمین را به سلاح تبدیل میکنند، آن نقاط را به سلاحی برای به زانو درآوردن ما و متحدانمان تبدیل میکنند».
چین و بزرگترین عملیات ضداطلاعاتی علیه آمریکاییها
در آستانه دیدار رهبران آمریکا و چین و بر اساس گزارش تحقیقی سیانان که بر طبق اسناد دادگاه و مطالب منتشرشده در شبکههای اجتماعی تهیه شده است، چین با راهاندازی بزرگترین عملیات ضداطلاعاتی جهان، شهروندان، سیاستمداران و کسبوکارهای آمریکایی را هدف قرار میدهد. سیانان نوشته است در اغلب موارد هدف این حملات سازماندهیشده که با استفاده از اطلاعات «بهشدت شخصی» انجام میشوند، ارعاب شهروندان ایالات متحده است.
این تاکتیکها بخشی از عملیات وسیعتر و چندمیلیارددلاری چین برای سلطه بر محیط اطلاعاتی جهان و ساکتکردن صدای مخالفان پکن است و با روی کار آمدن شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین، شدت گرفته است. قربانیان این حملات با سیلی از هزاران پست در شبکههای اجتماعی مواجه میشوند که آنها را «خائن و سگ» مینامد و با توهینهای نژادپرستانه خطابشان میکند. این قربانیان اکثرا نمیدانند باید به کجا رجوع کنند. برخی از آنها به نهادهایی همچون افبیآی مراجعه میکنند، اما اقدامهای انجامشده کافی نیستند و اگرچه شبکههای اجتماعی هزاران حساب کاربری متخاصم را بستهاند، برای این عملیات هر روز حسابهای جدیدی ایجاد میشود. صدها هزار حساب کاربر در شبکههای اجتماعی مختلف علاوه بر تعرض به شهروندان منتقد پکن، سیاستمداران را تحقیر و کسبوکارهایی را که در تناقض با منافع چین عمل میکنند، بیاعتبار میکنند. این شبکه گسترده که با عنوان «اسپموفلاژ» یا «دراگون بریج» شناخته میشود، در سطح بینالمللی به سرقت مکالماتی که علیه حزب کمونیست چین انجام میشود، میپردازد.