حماس و اسرائیل در انتظار تصمیم یکدیگر

با وجود بن‌بست در مذاکرات آتش‌بس میان حماس و اسرائیل، جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، توافق برای برقراری آتش‌بس به‌ ازای آزادی گروگان‌های اسرائیلی را به تصمیم حماس دراین‌باره گره زد.

بایدن گفت رسیدن به توافق به حماس بستگی دارد. به گفته او، طرح پیشنهادی آتش‌بس «منطقی» است و اسرائیلی‌ها در این زمینه «همکاری» کرده‌اند. رئیس‌جمهوری آمریکا که در پنج ماه جنگ اسرائیل با حماس از نتانیاهو تمام‌عیار حمایت کرده است، بر ضرورت کمک‌رسانی بیشتر به غزه تأکید کرد و برقراری آتش‌بس را حیاتی خواند.

در همین زمینه، جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید، اعلام کرد ایالات متحده به‌ دنبال گزینه‌های نظامی و تجاری برای انتقال کمک‌های بشردوستانه از مسیرهای دریایی به غزه است. به گفته کربی، اگرچه از طریق مسیر دریایی می‌توان حجم بیشتری کمک‌ رساند، اما این مسیر از نظر تدارکاتی دشوارتر است. از این‌رو، به باور او کامیون‌ها بهترین راه کمک‌‌رسانی به غزه‌اند.

در حالی که بایدن توپ را به زمین حماس انداخته است، اسامه حمدان، یکی از مقام‌های ارشد حماس، اعلام کرد که تبادل گروگان‌های اسرائیلی و خارجی با زندانیان فلسطینی تنها پس از برقراری آتش‌بس ممکن خواهد بود. این مقام حماس در یک نشست خبری در بیروت، با انتقاد از حمایت‌های ایالات متحده از اسرائیل، خواستار قطع این حمایت‌ها شد و‌ گفت: «ما به واشنگتن می‌گوییم توقف ارسال تسلیحات نظامی به اسرائیل از ارسال کمک به غزه مهم‌تر است».

حمدان در واکنش به سخنان بایدن تأکید کرد که مذاکرات برای آتش‌بس نمی‌تواند «به‌طور نامحدود» ادامه یابد.

آخرین دور مذاکرات آتش‌بس با حضور میانجی‌ها در قاهره روز سه‌شنبه بدون هیچ پیشرفتی متوقف شد. رویترز به نقل از باسم نعیم، یکی از مقام‌های ارشد حماس، نوشت که این گروه در طول مذاکرات دوروزه پیشنهادش در زمینه توافق آتش‌بس را به میانجی‌ها داده و در انتظار پاسخ اسرائیلی‌هاست که در این دور از مذاکرات حضور نداشتند.

به گفته این مقام حماس، به نظر می‌رسد نتانیاهو نمی‌خواهد به توافق برسد. او افزود: «هم‌اکنون توپ در زمین آمریکایی‌هاست تا برای توافق به اسرائیل فشار بیاورند».

در همین حال، وزارت خارجه آمریکا رسیدن به توافق را «امکان‌پذیر» می‌داند. رویترز به نقل از متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، نوشت: «امکان دستیابی به توافقی میان اسرائیل و حماس وجود دارد».

رئیس‌جمهوری آمریکا همچنین در مورد وضعیت منطقه هشدار داد و گفت اگر اسرائیل و حماس نتوانند تا ماه رمضان به آتش‌بس دست یابند، وضعیت بیت‌المقدس «بسیار خطرناک» خواهد شد.

هم‌زمان، دفتر نخست‌وزیری اسرائیل اعلام کرد در هفته نخست ماه رمضان امسال، مانند سال‌های گذشته، به همان تعداد مسلمانان فلسطینی اجازه ورود به مسجدالاقصی داده می‌شود. در این بیانیه آمده است که در هفته‌های بعد در مورد تعداد مجاز ورود به این مکان مقدس بر اساس «ارزیابی امنیتی» تصمیم‌گیری خواهد شد.

از طرف دیگر، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در دیدار با محمد بن عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست‌وزیر قطر، از حماس خواست تا «آتش‌بس فوری» با اسرائیل را بپذیرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، بلینکن در دیدار با نخست‌وزیر قطر در واشنگتن گفت: «فرصتی برای آتش‌بس فوری داریم که می‌تواند گروگان‌ها را به خانه بازگرداند و کمک‌های بشردوستانه‌ای را که فلسطینی‌ها به‌شدت نیازمند آن‌اند به‌ شکل چشمگیری افزایش دهد و سپس شرایط را برای رسیدن به راه‌حل پایدار فراهم کند».

میانجی‌ها همچنان در تلاش‌اند تا راهی برای آزادی گروگان‌های باقی‌مانده در اسارت حماس و پایان‌دادن به جنگ پنج‌ماهه اسرائیل در غزه پیدا کنند. تلاش بر آن است که تا قبل از آغاز ماه رمضان، یعنی روز ۱۰ مارس، آتش‌بس در غزه برقرار شود.

القاهره‌نیوز مصر که به سرویس‌های اطلاعاتی این کشور نزدیک است، از قول یک مقام ارشد ناشناس گفت: «مذاکرات دشوار است اما ادامه دارد».

به گزارش خبرگزاری فرانسه، بلینکن همچنین در دیدار با نخست‌وزیر قطر گفت حماس است که باید درباره آمادگی‌اش برای مشارکت در آتش‌بس تصمیم بگیرد.

از سوی دیگر متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، به خبرنگاران گفت آنتونی بلینکن با بنی گانتز، عضو کابینه جنگ اسرائیل، درباره نیاز به ارسال فوری کمک‌ها به غزه و همچنین تلاش‌ برای دستیابی به آتش‌بس شش‌هفته‌ای بین حماس و اسرائیل گفت‌وگو کردند. با گسترش قحطی در غزه و بدترشدن شرایط، اسرائیل نیز با سرزنش شدید واشنگتن مواجه شده است.

کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهوری ایالات متحده، در جریان گفت‌وگو با بنی گانتز، عضو کابینه جنگ اسرائیل و رقیب نتانیاهو، «نگرانی عمیق خود را درباره شرایط انسانی غزه» ابراز کرد.

در شرایطی که قحطی مردم غزه را تهدید می‌کند، هواپیماهای آمریکایی و اردنی بار دیگر در عملیاتی مشترک با مصر و فرانسه ۳۶ هزار وعده غذایی را به ۲.۴ میلیون ساکن غزه رساندند.

در همین حال، رسانه‌های اسرائیلی گزارش دادند که تیم مذاکره‌کننده آنها تاکنون مذاکرات قاهره را تحریم کرده، زیرا حماس از گروگان‌های زنده فهرستی ارائه نکرده است.

باسم نعیم، از رهبران ارشد حماس، به خبرگزاری فرانسه گفت که این گروه نمی‌داند «چه کسی در میان آنها زنده است یا چه کسی به‌ دلیل حملات و گرسنگی کشته شده‌ است». از سوی دیگر، حماس می‌گوید اسیران در دست گروه‌های متعدد در مکان‌های مختلف نگهداری می‌شوند که برای یافتن آنها «آتش‌بس ضروری‌» است.

درحالی‌که تلاش‌ برای دستیابی به آتش‌بس موقت و آزادی گروگان‌ها قبل از ماه رمضان ادامه دارد، وزارت بهداشت حماس در غزه می‌گوید تعداد «شهدای» حملات اسرائیل به بیش از ۳۰ هزار نفر رسیده است که بیشتر آنها زن و کودک‌‌ هستند.