ساخت هتل ولنجک روی گسل

به نظر می‌رسد ‌با ورود دیوان عدالت اداری، روند ساخت هتل ولنجک روی گسل شمال تهران تا مدتی کندتر شود. روز پنجشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۳ خبر رسید که دیوان عدالت اداری ادامه روند ساخت هتل در ولنجک را منوط به بررسی مجدد در کمیسیون ماده ۵ دانسته است. سازمان بازرسی کل کشور شکایتی را به طرفیت شهرداری تهران و وزارت راه و شهرسازی در دیوان مطرح کرد که در این شکایت تقاضای ابطال بند ۸ مصوبه شماره ۴۳۵ مورخ 25/11/1400 کمیسیون ماده ۵ شهر تهران راجع به صدور پروانه ساختمانی هتل ۴۳‌طبقه (۳۰ طبقه مثبت و ۱۳ طبقه منفی) در منطقه ولنجک تهران شده بود. جلسه رسیدگی در تاریخ پنجم خرداد‌ برگزار شده و «در نهایت پس از استماع دفاعیات طرفین، به موجب دادنامه مورخ 13/03/1403 در‌خصوص شکایت سازمان بازرسی با توجه به اینکه... در کمیسیون ماده ۵ شهر تهران جلسات کمیسیون با حضور اکثریت اعضا رسمیت یافته و تصمیمات کمیسیون حداقل با چهار رأی موافق معتبر است، درخصوص مصوبه مذکور حد نصاب موافقین محقق نشده و مضافا اینکه دلیلی بر ابلاغ مصوبه به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و اخذ نظریه از شورای عالی ارائه نشده است، با نقص مصوبه کمیسیون حکم به ورود شکایت سازمان بازرسی صادر و مقرر می‌شود کمیسیون مجددا طبق مقررات قانونی به موضوع رسیدگی کند». حال اصل موضوع چیست؟ روی رد گسل شمال تهران هتلی 30‌طبقه (با 13 طبقه زیر زمین، جمعا 43 طبقه) در حال احداث است‌. حتی ترانشه حفر‌شده اخیر در محل پروژه از سوی پیمانکار، قرارگیری محل روی گسل فعال و لرزه‌زای شمال تهران را به وضوح اثبات می‌کند! این نکته‌ای است که در مطالعات قبلی شاید به این وضوح برای این نقطه در شمال ولنجک قابل مشاهده مستقیم نبوده و از دید شهر‌سازی نیز نماد تخلفات متعدد دیگری است. پهنه گسله شمال تهران در این محل کاملا محدوده بلوار دانشجو را تحت تأثیر قرار داده است. کف زمین در محل هتل رقومی بین هزارو 835 تا هزارو 838 دارد. در اسفند 1391 در مورد «ساخت‌وساز خارج از حریم شهر تهران و بالاتر از ارتفاع هزارو ‌800 متر» دادنامه قطعی به تاریخ 21/12/1391 رأی شعبه تشخیص دیوان عدالت اداری، به این شرح صادر شده است: «...هر‌گونه مجوز جهت ساخت‌وساز در اراضی خارج از محدوده شهر تهران و بالای ارتفاعات هزارو 800 ممنوع است، بنابراین تقاضای اعمال تبصره ماده 18 قانون دیوان عدالت اداری از ناحیه ریاست محترم دیوان به اعتبار مخالفت با شرع مقرون به صحت تشخیص و ضمن نقض شماره ... شعبه 12 بدوی و رأی شماره... شعبه اول تجدیدنظر دیوان که به موجب دادنامه شماره ... شعبه دوم تشخیص، خلاف قانون تشخیص داده نشده (به دلیل مخالفت با شرع)، حکم به رد شکایت شرکت تعاونی مسکن سازمان جنگل‌ها و مراتع صادر و اعلام می‌گردد. رأی صادره قطعی است‌».

روز 9 خرداد ۱۴۰۳ نشستی در خانه اندیشمندان علوم انسانی درباره ساخت این هتل برگزار شد. امیرحسین عبدالله‌زاده، شهرساز، در این نشست گفت ارتفاع مستحدثات این هتل ۲۲۰ متر خواهد بود که در بلندترین نقطه شهر تهران قرار دارد. این برج از فشافویه، فرودگاه امام خمینی و پرند قابل مشاهده است. دید اشراف افقی این مکان حداقل ۷۵ کیلومتر است. در آبان 1402 دبیر کمیسیون ماده‌ ۵ گفته بود: «هتل ولنجک کاربری مسکونی داشته و خود دولت، آن زمین را واگذار و مجوزها را نیز صادر کرده است‌». ماجرای ساخت هتل اسپیناس۳ در خیابان ۲۶ دانشجو از این قرار است که در سال ۹۶ سازمان میراث‌ فرهنگی وقت درخواست ساخت هتل را داد و سازمان ملی زمین و مسکن، زمینی را برای ایجاد کاربری هتل توسط اداره کل راه و شهرسازی استان تهران به بخش غیردولتی واگذار کرد و مجوزهای ساخت این هتل توسط دولت داده شد. مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران، در همان آبان 1402 گفت‌ ادعای ۴۳ طبقه ساختن هتل در ولنجک و

 روی گسل بودن اشتباه است. معاونت شهرسازی در این زمینه پاسخ کامل داده است. دبیر کمیسیون ماده 5 نیز گفت که مصوبه کمیسیون ماده ۵، ۳۰ طبقه روی زمین است و طبقات زیرزمین جزء تراکم محسوب نمی‌شوند؛ بر همین اساس، ۴۳ طبقه نبوده و کمیسیون ماده ۵ نیز وظیفه اختصاص تراکم متناسب با وضعیت زمین را دارد. همان زمان اطلاعیه معاونت معماری و شهرسازی درباره هتل‌ ولنجک در شمال تهران اعلام کرد «‌... محدودیت و ممنوعیت ساخت‌وساز در شمال تهران صرفا و فقط تابع ارتفاع هزار‌و ۸۰۰ متر نیست و این مقوله قید دیگری هم دارد. ساخت‌وساز در ارتفاع بالاتر از هزار‌و ۸۰۰ متر در صورتی ممنوع است که محل وقوع ملک بالاتر از هزار‌و ۸۰۰ متر، از محدوده شهر هم بیرون باشد؛ به‌ عبارت دیگر و بنا بر اصطلاح، از تراز هزار‌و ۸۰۰ که مفهومی فنی و دربردارنده هر دو قید موصوف است، خارج باشد که در صورت تحقق هر دو قید و چنانچه ملکی از محدوده شهر خارج بوده و در ارتفاع بالاتر از هزار‌‌و ۸۰۰ متر از سطح دریاهای آزاد باشد، هرگونه ساخت‌وساز در آن ممنوع است؛ بنابراین ملک محل ساخت هتل مزبور داخل در محدوده مصوب شهر تهران است». ضمنا در مورد «این ادعا که ملک روی گسل ساخته شده، این مطلب صحت نداشته و از یک سو ملک روی گسل قرار نداشته، بلکه در حریم گسل است و از این حیث بخش اعظم املاک نوار شمالی تهران یا روی گسل هستند یا در حریم گسل و از سوی دیگر برای ساخت‌وساز در این ملک و ساخت آن هتل بلندمرتبه در قالب پروژه‌ای مدون، مطالعات بسیار دقیقی راجع‌ به نحوه ساخت‌وساز آن هتل توسط دانشگاه امیرکبیر صورت گرفته؛ در حدی که می‌توان ادعا نمود سازه آن ساختمان پایداری و مقاومتی بسیار بالاتر نسبت‌ به سایر سازه‌ها و ساختمان‌های شناخته‌شده و بلندمرتبه شهر تهران خواهد داشت‌». این ادعای معاونت شهرداری تهران با یافته‌های علمی منطبق نیست. هتل دقیقا روی گسل شمال تهران تعیین محل شده و زمینی که برای آن از سال 1396 تخصیص یافته از همان سال 96 کاری اشتباه از سوی دولت وقت و بدون ملاحظه وجود گسل فعال زمین‌لرزه‌ای در این محل صورت گرفته است. ضمنا نکته مهم آن است که دانشگاه امیر‌کبیر یا هر شرکت وابسته به یکی از استادان آن، اساسا نه تخصصی در زمینه گسل فعال دارد و نه روی گسل شمال تهران در محدوده ولنجک کاری مطالعاتی انجام داده است. فرض گرفته‌اند که این ساختمان بلند‌مرتبه «باید» روی گسل یا در حوزه نزدیک آن ساخته شود و بر این اساس تلاش کرده‌اند تا ملاحظات سازه‌ای با چنین مشخصات را ارائه کنند. بنابراین اینکه دانشگاه امیر‌کبیر در این زمینه مطالعه‌ای دقیق انجام داده، اساسا خلط مبحث است.