میراث سیاست‌های بایدن در منطقه بزرگ‌ترین رقیب هریس در انتخابات
کامالا هریس، کاندیدای حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا در انتخابات پنجم نوامبر سال جاری میلادی، در برنامه‌ای تلویزیونی تحت عنوان View که هفته گذشته برگزار شد، حضور یافت. وقتی از او پرسیده شد که ریاست‌جمهوری او از چه منظری با جو بایدن، رئیس‌جمهور حال حاضر، تفاوت خواهد داشت، پاسخ داد: «چیزی به ذهنم نمی‌رسد».
هانی رستگاران - تحلیلگر مسائل سیاسی و فعال رسانه
کامالا هریس، کاندیدای حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا در انتخابات پنجم نوامبر سال جاری میلادی، در برنامه‌ای تلویزیونی تحت عنوان View که هفته گذشته برگزار شد، حضور یافت. وقتی از او پرسیده شد که ریاست‌جمهوری او از چه منظری با جو بایدن، رئیس‌جمهور حال حاضر، تفاوت خواهد داشت، پاسخ داد: «چیزی به ذهنم نمی‌رسد». این اظهارنظر از سوی کمپین انتخاباتی ترامپ مورد توجه قرار گرفت تا شرایط نامطلوب مدیریت جو بایدن در چهار سال گذشته را بیش‌ازپیش نمایان کنند و هریس را مقصر مسائل اصلی آمریکا معرفی کنند که عمدتا حامیان دموکرات‌ها را ناراحت و پریشان می‌کند. ازجمله این سوءمدیریت در دوران ریاست‌جمهوری او، نرخ بالای تورم اقتصادی و موضوع مهاجرت است که جو بایدن نتوانست در این دو حوزه میراث خوبی از خود بر جای بگذارد؛ اما این اظهارنظر علاوه بر واکنش هواداران ترامپ، برخی از اعضای پایگاه حامیان هریس، یعنی رأی‌دهندگان جوان، ترقی‌خواه و رنگین‌پوستان را که درباره حمایت‌های آمریکا از اسرائیل در جنایات علیه مردم مظلوم فلسطین و حمله گسترده به نوار غزه و جنوب لبنان معترض و ناراضی هستند، آزرده و ناامید کرده است. اگر هریس نتواند راهکار مناسبی برای ایجاد وجوه تمایز در حوزه سیاست‌گذاری کلان خارجی و تصمیمات اقتصادی با بایدن بیابد، ممکن است بخشی از سبد آرای نسل جوان و رنگین‌پوستان صلح‌طلب، مخالف سیاست‌های آمریکا در قبال حمایت همه‌جانبه و کورکورانه از اسرائیل و حامی توقف جنگ در خاورمیانه را از دست بدهد. مطابق نظرسنجی‌ها رویکرد بایدن در مواجهه با اسرائیل، از چندین منظر فاجعه‌بار بوده است. یکی از فجایع بزرگ، از دیدگاه اخلاق سیاسی است که بایدن با پشتیانی و کمک به اقدامات جنایت‌کارانه اسرائیل در نوار غزه، موجب ایجاد قحطی، بیماری و مرگ ده‌ها هزار نفر در این منطقه شده است. این یکی از سیاست‌هایی است که هریس به‌عنوان معاون اول رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا در آن نقش‌آفرین بوده و باعث شده رأی‌دهندگان مسلمان و عرب آمریکایی در ایالت حساس میشیگان از او دور شوند و مشارکت در بین جوانانی که دموکرات‌ها همواره به آنها اتکا داشته‌اند و سبد رأی‌شان در پیروزی انتخابات 2020 بایدن تأثیرگذار بود، کاهش یابد. رأی‌دهندگان حزب دموکرات بر این باورند که تصمیم بایدن و هریس در موضوع آتش‌افروزی اسرائیل در خاورمیانه از نظر استراتژیک کاملا شکست‌خورده است، چراکه با گسترش جنگ اسرائیل به لبنان، منطقه در آستانه یک درگیری بزرگ بین نیروهای نیابتی آمریکا و ایران قرار دارد و جهان نظاره‌گر این است که رهبران آمریکا قادر به اعمال فشار یا تبیین پیامدهای ملموس بر یک کشور کوچک مانند اسرائیل نیستند که تعداد زیادی از سلاح‌های سنگین آمریکایی را با وجود توصیه بایدن به استفاده‌نکردن از آنها، مورد استفاده گسترده قرار داده و توصیه‌های رئیس‌جمهور آمریکا را نادیده گرفته است. فرصتی در اوایل آغاز جنگ در منطقه وجود داشت که اوضاع می‌توانست به‌‌گونه‌ای دیگر پیش برود. حدود چهار ماه پس از آغاز جنگ علیه مردم بی‌گناه فلسطین ساکن در نوار غزه، کاخ سفید می‌توانست زمانی که بخش بزرگی از غزه تخریب شده بود و صدها هزار نفر از مردم به جنوب نقل مکان کرده بودند، از ارسال بمب‌های دو هزار پوندی به اسرائیل برای حمله به رفح که بیشتر آوارگان به این شهر جنوبی پناه برده بودند، جلوگیری کند. حتی نانسی پلوسی، عضو کنگره آمریکا، در آن دوران خواستار اعمال شرایطی در موضوع کمک تسلیحاتی به اسرائیل بود که آمریکا را ملزم کند به کشوری که مرتکب جنایت جنگی شده، تسلیحات نظامی و لجستیکی نفروشد؛ اما همین اقدام که به‌نوعی ژست در ظاهر انسان‌دوستانه محسوب می‌شد، از سوی کاخ سفید انجام نشد و درنهایت، آمریکا در سال گذشته میلادی، بیش از 10 هزار بمب از انواع مختلف به اسرائیل ارسال کرده است که بسیاری از آنها روی غزه فرود آمده‌اند. حتی زمانی که دولت بایدن در ارسال تسلیحات نظامی به اسرائیل تأخیر داشت، ده‌ها هزار غیرنظامی فلسطینی با استفاده از آخرین تکنولوژی جنگی که پیش‌ازاین در اختیار اسرائیل قرار گفته بود، به شهادت رسیدند؛ اما گزارش‌ها حاکی از آن است که خشم ناشی از همین اقدام کوچک و تعویق در ارسال تجهیزات نظامی به اسرائیل در میان مقامات اسرائیلی و لابی حامی اسرائیل در آمریکا آن‌قدر شدید بود که دولت بایدن دچار هراس و مجبور به پاسخ‌گویی شد. از آن زمان تاکنون، هیچ پیش‌شرط درخور‌توجهی برای کمک‌های نظامی بی‌حساب‌وکتاب به اسرائیل از سوی آمریکا اعمال نشده و رژیم صهیونیستی آشکارا به تهاجم خود در غزه ادامه داده است. در چند هفته گذشته حملات به لبنان موجب شد حدود یک میلیون نفر آواره شوند و همچنان این اقدامات در مسیر تحریک ایران برای ورود به یک جنگ تمام‌عیار است که به نظر می‌رسد رژیم صهیونیستی به ریاست بنیامین نتانیاهو اعتقاد دارد آمریکا به نمایندگی از اسرائیل در آن مداخله خواهد داشت. درعین‌حال به طور روزمره رهبران کشورهای هم‌پیمان ایالات متحده در جهان واقعیت انکارناپذیر کاهش قدرت آمریکا را نظاره‌گر هستند و می‌دانند آمریکا توان وارد‌شدن به جنگ را ندارد. جنگ غزه نشان داد که ایالات متحده نه به وعده‌های خود عمل می‌کند و نه توان ایستادگی و عملی‌کردن تهدیداتش درباره اسرائیل را دارد. با وجود تمام خسارت‌های جبران‌ناپذیر مدیریت دولت بایدن در جنگ غزه، این سیاست در داخل آمریکا محبوب نیست و خطرات انتخاباتی جدی برای کمپین هریس ایجاد می‌کند. اعتراضاتی که در بهار امسال در دانشگاه‌های آمریکا شکل گرفتند، فقط بهانه‌ای برای تخلیه احساسات اقلیت‌های مهاجر و غیر‌آمریکایی نبودند؛ بلکه نشان‌دهنده بسیج گسترده‌ای از جوانانی بود که از تصاویر منتشرشده از غزه به‌شدت برافروخته شده بودند و اعتراض خود را درباره سیاست‌های مخرب دولت بایدن با تمام وجود نشان دادند. رأی‌دهندگان نسل جوان، دولت بایدن را همدست در نسل‌کشی می‌دانند؛ بنابراین با استمرار این سیاست از سوی کامالا هریس و نبود موضع‌گیری مناسب در قبال آن در کمپین‌های انتخاباتی، عملا موجی از نارضایتی درباره سیاست‌های دموکرات‌ها در ایالت‌های کلیدی آمریکا شکل گرفته است. هریس در اوایل آغاز کمپین انتخاباتی خود، به نظر می‌رسید این چالش بزرگ را درک خواهد کرد. او حاضر نشد در سخنرانی نتانیاهو در کنگره شرکت کند و در یک کنفرانس خبری با نخست‌وزیر اسرائیل از عبارات منتقدانه سختی در قبال اعمال نتانیاهو در نوار غزه استفاده کرد. هریس همچنین در سخنرانی کنگره‌اش، درباره ظلم‌های وارده به فلسطینیان و حق تعیین سرنوشت آنان، نکات درخور‌توجهی را بیان کرد؛ اما به طور کلی، تمام این اقدامات صرفا به گفتاری نمایشی محدود شدند و اکنون، هریس با نزدیکی به زمان انتخابات، حتی از بیان آنها نیز خودداری می‌کند. در ماه فوریه و زمانی که انتخابات مقدماتی دموکرات‌ها در ایالت میشیگان برگزار می‌شد، بیش از صد هزار رأی‌دهنده عرب آمریکایی این ایالت در این انتخابات برگه‌های «متعهد‌نشده» را به‌عنوان بخشی از یک جنبش اعتراضی به منظور فشار بر بایدن برای تغییر موضع خود درباره غزه ثبت کردند. آرای متعهد‌نشده چند برابر بیشتر از حاشیه پیروزی بایدن در سال ۲۰۲۰ در این ایالت بود. این نارضایتی همچنان پایدار است و هنوز از بین نرفته. یک نظرسنجی سراسری اخیر از رأی‌دهندگان عرب آمریکایی نشان داد که ترامپ با بیش از چهار امتیاز از این گروه پیشی گرفته است؛ گروهی که در دور قبلی به طور وسیعی به دموکرات‌ها رأی داده بودند و یکی از عوامل شکست ترامپ در ایالت میشیگان بودند. این روند ممکن است به‌ویژه در میشیگان تأثیرگذار باشد؛ جایی که نظرسنجی جدید دانشگاه کوینی‌پیاک که هفته گذشته منتشر شد، نشان داد هریس سه امتیاز از ترامپ عقب است.
هریس احتمالا نمی‌تواند فاصله فکری زیادی بین خود و رئیس‌جمهوری که در مقام معاون او خدمت کرده است، ایجاد کند؛ اما او فرصتی دارد تا در چند هفته پایانی کمپین خود، برای نشان‌دادن قدرت و عزم بین‌المللی، احترام به منافع یک گروه رأی‌دهنده کلیدی و انجام کار درست درباره مسئله غزه و فلسطین، به طور معناداری رویکرد متفاوتی را با سیاست‌های بایدن در پیش گیرد. با وجود تمایل دولت‌های غربی، به‌ویژه آمریکا به ارائه چهره‌ای موجه از اسرائیل به‌عنوان یک استثنای جهانی، حقیقت این است که در میان افکار عمومی جهان به‌ویژه ساکنان اروپا و آمریکا، با وجود تمام پروپاگاندای رسانه‌های جریان اصلی و چپ بین‌الملل، سبک حکمرانی نتانیاهو به‌عنوان یک رهبر متعصب، فاسد و سردمدار یک حکومت ناسیونالیستی و الیگارشی خشن و انحصارگرا، بخشی از یک روند گسترده‌تر از استبداد راست‌گرایان شناخته می‌شود.
در‌صورتی‌که هریس بخواهد پیروز انتخابات در مقابل ترامپ شود، باید در ایام باقی‌مانده تا روز انتخابات سراسری ریاست‌جمهوری آمریکا، چهره‌ای متفاوت از خود نشان دهد. او در این روزها باید تلاش کند خود را به‌عنوان کاندیدایی معرفی کند که مأموریت دارد نظم لیبرال ازمیان‌رفته را در آمریکا احیا کند، این کشور را مجددا به جایگاه ازدست‌رفته جهانی خود بازگرداند و اصول شجاعت، عدالت و برابری را که سال‌هاست در آمریکا نابود شده، مجسم کند؛ اما با وجود این قرابت تفکری و خطای راهبردی مشخص در ادامه طی مسیر بایدن در سیاست خارجی، مسیر رقابت با ترامپ برای کسب کرسی ریاست‌جمهوری به‌عنوان نخستین رئیس‌جمهور زن آمریکا، برای هریس بسیار دشوار خواهد بود.
