انتشار گزارش طبقه‌بندی‌شده دولت بایدن
کووید ۱۹ به احتمال زیاد منشأ آزمایشگاهی داشت
ارزیابی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا حاکی از آن است که ویروس کرونا به احتمال زیاد از یک آزمایشگاه به بیرون رخنه کرده است. گزارش تازه سی‌آی‌ای در دولت جو بایدن و زیر نظر ویلیام برنز، مدیر این سازمان در دولت قبلی، تهیه شده، اما به دستور جان رتکلیف، مدیر جدید این آژانس، از حالت محرمانه خارج شد.
ارزیابی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا حاکی از آن است که ویروس کرونا به احتمال زیاد از یک آزمایشگاه به بیرون رخنه کرده است. گزارش تازه سی‌آی‌ای در دولت جو بایدن و زیر نظر ویلیام برنز، مدیر این سازمان در دولت قبلی، تهیه شده، اما به دستور جان رتکلیف، مدیر جدید این آژانس، از حالت محرمانه خارج شد.
بر‌اساس ارزیابی تازه که مبتنی‌بر اطلاعات و شواهد جدیدی نیست، ویروس کرونا که در نوامبر سال ۲۰۱۹ به یک همه‌گیری بسیار مرگ‌بار انجامید، «به احتمال فراوان» از آزمایشگاهی در چین نشئت گرفته؛ با این‌همه سی‌آی‌ای در ارزیابی خود میزان اطمینان به این نتیجه‌گیری را «اندک» عنوان کرده است.
در اسفندماه سال ۱۴۰۱ هم کریستوفر ری، مدیر اداره تحقیقات فدرال آمریکا، اف‌بی‌آی، گفته بود تحقیقات این نهاد نشان می‌دهد به احتمال فراوان منشأ شیوع ویروس کرونا آزمایشگاه ویروس‌شناسی شهر ووهان در چین بوده است.
در همان زمان، روزنامه وال‌استریت‌ژورنال هم گزارش داد وزارت انرژی آمریکا با «سطح نازلی از اعتماد» به این نتیجه رسیده که منشأ همه‌گیری کرونا نشتی غیرعمدی در چین بوده است.
چند ماه بعد رسانه‌های بریتانیایی از تحقیقاتی پرده برداشتند که سه دانشمند مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان چین را «بیماران صفر» همه‌گیری ویروس کشنده کرونا معرفی می‌کرد. ویروس کشنده کرونا پس از آنکه در نوامبر سال ۲۰۱۹ در ووهان چین پیدا شد، به یک همه‌گیری دامن زد که طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی تا ابتدای زمستان سال گذشته بیش از ۷۷۲ میلیون را مبتلا کرده و جان بیش از هفت میلیون نفر را گرفته است.
سی‌آی‌ای بیانیه‌ای در پی انتشار ارزیابی خود منتشر کرد که در آن اشاره شده است محققان این سازمان همچنان دو سناریوی نشت آزمایشگاهی و خاستگاه طبیعی را برای آغاز همه‌گیری کرونا «محتمل» می‌دانند.
سازمان سیا در بیانیه‌ای درباره این گزارش جدید نوشت: «ما به ارزیابی این موضوع ادامه می‌دهیم و در تحقیقاتمان، هم سناریوهای مرتبط با منشأ آزمایشگاهی و هم سناریوهای منشأ طبیعی را پی می‌گیریم».
تام کاتن، سناتور جمهوری‌خواه از آرکانزاس و رئیس کمیته اطلاعات سنا، روز شنبه گفت خوشحال است سازمان سیا در روزهای پایانی دولت بایدن به این نتیجه رسید که نظریه نشت آزمایشگاهی پذیرفتنی‌ترین توضیح درباره این ویروس است. او همچنین رتکلیف را به دلیل انتشار این گزارش تحسین کرد.
کاتن در بیانیه‌ای گفت: «اکنون مهم‌ترین موضوع این است که چین را وادار کنیم بابت شیوع چنین ویروسی در جهان تاوان بدهد».
با این‌همه به گفته کارشناسان تا زمانی که چین یافته‌ها و شواهد خود از آغاز این همه‌گیری را با جهانیان در میان نگذارد، نمی‌توان با قطعیت پرده از منشأ بیماری کووید ۱۹ برداشت؛ امری که چین تاکنون از آن سر باز زده و تلاش برای یافتن منشأ کرونا را «سیاسی» خوانده است. دونالد ترامپ که کووید ۱۹ در دوران ریاست‌جمهوری اول او همه‌گیر شد، تا مدت‌ها کرونا را «ویروس چینی» می‌نامید.
در پایان سال ۲۰۲۴ و در پنجمین سالگرد آغاز همه‌گیری مرگ‌بار، سازمان بهداشت جهانی بار دیگر رسما از چین خواست داده‌ها و شواهد خود در این زمینه را با دانشمندان سراسر جهان در میان بگذارد و این کار را «وظیفه‌ای اخلاقی و علمی» توصیف کرد.
دولت چین در پاسخ به دعوت این سازمان به شفافیت و مشارکت با دیگر کشورها ادعا کرد تمام اطلاعات را با دیگران در میان گذاشته و چیزی را پنهان نگه نداشته است.
مقام‌های چینی گمانه‌زنی درمورد منشأ کووید را رد کرده‌اند و آن را بی‌فایده و با سوگیری‌های سیاسی می‌دانند. روز شنبه، سخنگوی سفارت چین در ایالات متحده گفت گزارش سی‌آی‌ای درباره ویروس کرونا بی‌اعتبار است.
در‌حالی‌که منشأ ویروس کووید۱۹ همچنان ناشناخته است، برخی دانشمندان فکر می‌کنند محتمل‌ترین فرضیه این است که این ویروس از خفاش‌ها یا سایر حیوانات نامعمولی که انسان‌ها از آنها تغذیه می‌کنند شیوع پیدا کرده است. به گفته آنها، ممکن است ویروس کرونا در اثر تماس با حیواناتی که در بازار ووهان چین عرضه می‌شدند به انسان سرایت کرده باشد. اولین ابتلا به ویروس کرونا در اواخر نوامبر ۲۰۱۹ در ووهان ثبت شد.
با‌این‌حال، برخی تحقیقات رسمی این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا ویروس از آزمایشگاهی در ووهان ناشی شده است یا نه. دو سال پیش، یک گزارش به این نتیجه رسید که نشت آزمایشگاهی محتمل‌ترین منشأ است، اگرچه آن گزارش نیز در مورد یافته‌ها نظر قطعی نداشت.
رتکلیف می‌گوید از سناریوی افشای اطلاعات آزمایشگاهی حمایت می‌کند. او که در دولت اول ترامپ مدیریت اطلاعات ملی آمریکا را برعهده داشت، در سال ۲۰۲۳ درباره ویروس کووید۱۹ گفته بود: «نشت آزمایشگاهی تنها نظریه‌ای است که با علم، هوش و عقل سلیم منطبق است».
سازمان سی‌آی‌ای اعلام کرده است به بررسی هرگونه اطلاعات جدیدی که ارزیابی این سازمان را تغییر دهد ادامه خواهد داد.
