معمای حل‌نشده ۴۱ ساله «احمد متوسلیان»
درآستانه چهل و یکمین سالروز ربایش حاج احمد متوسلیان و هیات دیپلماتیک ایران در لبنان،موضوعی در رسانه‌ها منتشر شد که از شهادت قطعی «احمد متوسلیان» خبر می‌داد. این خبر، همزمان با انتشار ویدیوی دیدار نوروزی سردار سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران با خانواده متوسلیان در حالی منتشر شد که سرنوشت این دیپلمات نظامی ایران در تمام ۴۱ سال گذشته در ابهام مانده بود.
به گزارش شبکه شرق، سردار «رمضان شریف»، سخنگوی سپاه پاسداران ضمن تکذیب این خبر گفته که در وضعیت حاج احمد متوسلیان و همراهانش تغییری ایجاد نشده و پرونده سرنوشت آن‌ها همچنان مفتوح و توسط مراجع سیاسی و حقوقی کشور در حال پیگیری است. سخنگوی سپاه انتشار این خبر را صرفا برداشت اشتباه و «ناصواب» رسانه‌ها از سخنان سردار سلامی عنوان کرده است. اما ماجرا چیست؟ علت برداشت رسانه‌ها از شهادت قطعی احمد متوسلیان چه بود؟
علت برداشت اشتباه رسانه‌ها چه بود؟
سردار سلامی در دیدار نوروزی با خانواده حاج احمد متوسلیان به مادر ایشان چنین گفت: «شهید حاج احمد متوسلیان راه را برای همه باز کرد. یعنی اولین کسی بود که از ایران، شهید راه قدس شد. راه‌گشا و فاتح بود». این اولین بار نیست که یک مقام نظامی رسمی، از احمد متوسلیان با عنوان «شهید» یاد کرده باشد. در سال ۱۳۹۵ «محسن رضایی»، فرمانده وقت سپاه در دوران هشت سال دفاع مقدس یک جلد کلام الله مجید به مادر حاج احمد متوسلیان اهدا کرده و در متن اهدایی آن او را شهید خطاب کرده بود. از این جهت، برداشت شهادت قطعی احمد متوسلیان از سخنان سردار سلامی شاید، اتفاق عجیب و غریبی نبود.
تکذیب سخنگوی سپاه حالا، ابهامات سرنوشت پرونده ربایش هیات دیپلماتیک ایران توسط اعضای حزب فالانژ را به قوت خود باقی می‌گذارد. همه چیز از یک ایست بازرسی شروع شد. در ۱۴ تیرماه سال ۱۳۶۱، خودرو هیات نمایندگی دیپلماتیک ایران، در لحظه ورود به شهر بیروت و عبور از پست ایست بازرسی، توسط تعدادی از اعضای حزب فالانژ متوقف شد. در جریان این اتفاق، ۴سرنشین خودرو، علی‌رغم مصونیت دیپلماتیک، توسط افراد مسلح مستقر در ایست بازرسی به گروگان گرفته شدند. دقایقی بعد، رادیو اسرائیل اعلام می‌کند که ژنرال احمد متوسلیان، طراح عملیات فتح المبین و بیت المقدس، در پست بازرسی «برباره» به‌اسارت گرفته شد. زمزمه‌های به شهادت رسیدن اعضای هیات نمایندگی دیپلماتیک ایران از همان روزها به گوش می‌رسید اما شواهدی نیز از زنده بودن ایشان وجود داشت که قصه را پیچیده می‌کرد.
نقل قول‌ها و روایت‌ها
در سال ۲۰۰۸ و در جریان آخرین تبادل بین حزب‌الله و رژیم صهیونیستی، سمیر قنطار از اسارت این رژیم آزاد شد. حزب‌الله در آن زمان، پافشاری زیادی برای گنجاندن نام ۴ دیپلمات ایرانی در لیست این تبادل داشت. «حسن نصرالله» در سخنرانی پس از این تبادل نیز این موضوع را مطرح کرد که نشانه‌ای از زنده بودن حاج احمد متوسلیان بود. او در سخنرانی دیگری در این باره گفته بود: «نشانه هایی وجود دارد که دیپلمات های ایرانی در زندان‌های رژیم صهیونیستی به سر می‌برند. اسرائیل در گزارش خود ادعا می‌کند که چهار دیپلمات ایرانی توسط نیروهای لبنانی ربوده شده، به دست این نیروها کشته شده و اجساد آنان دفن شده است. اسرائیل دشمن ماست و ما نمی‌توانیم به گزارش‌های آن اعتماد کنیم».
شهید غضنفر رکن آبادی سفیر پیشین ایران در بیروت نیز در ۱۳ تیرماه ۱۳۹۲، در جریان سی و یکمین سالگرد ربایش این چهار دیپلمات، اعلام کرده بود که، چهار دیپلمات ربوده شده ایرانی زنده و در زندان‌های اسراییل در اسارت هستند. روایت «سمیر جعجع»، رهبر سابق حزب فالانژ اما با این گفته‌ها در تناقض است. او در این مورد چنین گفته است: «دیپلمات‌های ایرانی در ایست برباره ربوده شده و بعدها در مکانی که من از آن اطلاع ندارم، کشته شده‌اند».
شهید سلیمانی در مورد احمد متوسلیان چه گفت؟
در میان تمام این روایت‌ها و نقل قول‌ها اما شاید بتوان به یک روایت ویژه، اعتبار بیشتری قایل شد. «حمید داوودآبادی»، در یادداشتی با عنوان «ناگفته شهید حاج قاسم سلیمانی از شهید حاج احمد متوسلیان» در کانال تلگرامی‌اش، از گفت‌وگوی خود با شهید سردار سلیمانی پیرامون حاج احمد متوسلیان چنین نوشت: «من به حاج قاسم گفتم حاج آقا، من تقریبا ۲۵ ساله که در ایران و لبنان پی گیر قضیه حاج احمد متوسلیان هستم. رو کرد به من و گفت: خب، ببینم تو که ۲۵ سال روی این پرونده کار کردی، به چه نتیجه ای رسیدی؟! آرام گفتم: به این رسیدم که همون روز اول همشون شهید شده اند. با لحنی ملایم گفت: درسته. دقیقا. تا همون شب اول همشون شهید شدند. با تعجب گفتم: پس این حرفها که بعضیا می زنند که زنده اند و در زندان های اسرائیل هستند چیه؟ لبخند تلخی زد و گفت: این حرف ها رو ول کن».
این روایت از گفت‌وگو با شهید سلیمانی شاید معتبرترین روایتی باشد که تا امروز نگاشته شده و شهادت قطعی حاج احمد متوسلیان را تایید می‌کند. با این وجود اما تا کنون هرگز هیچ اعلام رسمی از سرنوشت ایشان و همراهنش در لبنان منتشر نشده است. خبر هفته اخیر در رابطه با تایید شهادت احمد متوسلیان نیز حالا در اولین روز پایان تعطیلات نوروزی توسط سخنگوی سپاه تکذیب شد و بر سلسله‌ی ابهامات افزود.
