حافظ اسد چگونه در سوریه به قدرت رسید؟

به گزارش شرق، نام حافظ اسد از سال ۱۹۶۳ و همزمان با یک کودتا بر سر زبان‌ها افتاد. او در آن زمان وزیردفاع سوریه شد و نفوذ زیادی در ارتش این کشور داشت. حافظ اسد پیش از این در ارتش ژنرال نیروی هوایی بود و بعد از وزارت دفاع، به‌عنوان وزیرکشور و دبیرکل حزب بعث فعالیت کرد. در سال ۱۹۶۳در کودتایی که حزب بعث را در سوریه به قدرت رساند، حافظ نقش اساسی داشت. در سال ۱۹۶۶ او و یارانش کودتای دیگری علیه بخش سنتی حزب بعث سوریه به راه انداختند که باعث شد رادیکال‌های حزب با رهبری فردی با نام «صلاح جدید» به قدرت برسند. 

کودتای ۱۹۷۰، مهر پایان را به دولت صلاح جدید زد. حافظ اسد به‌عنوان رهبر این کودتا صلاح جدید و نورالدین آتاسی را کنار زد و با حمایت افسران علوی به طور کامل نفوذش را در دستگاه ارتش و امنیتی سوریه گسترش داد. از ماه مارس سال ۱۹۷۱ حافظ اسد به‌عنوان هجدهمین رئیس‌جمهور سوریه کار خود را آغاز کرد. او از این پس با تشکیل گارد ریاست جمهوری قدرتمند، مقابل هرگونه کودتای احتمالی را در کشور کودتاخیز سوریه گرفت و تا سال ۲۰۰۰ و زمان مرگ در قدرت ماند. از گارد ریاست‌جمهوری حافظ اسد به‌عنوان ارتش شخصی او یاد می‌شود. 

مخالفان خاندان اسد دوران حکومت حافظ را با دوران حکومت صدام حسین مقایسه می‌کنند و مدعی‌اند که او از برخورد با مخالفان خود ابایی نداشته است. اما در سیاست‌خارجی، حافظ اسد و صدام حسین دشمنی خونی با یکدیگر داشتند. به طوری که حافظ اسد در دوران جنگ تحمیلی علیه ایران، تمام قد مقابل عراق ایستاد و از تهران حمایت کرد و البته ایران هم این لطف اسد را هرگز نادیده نگرفت و بی‌جواب نگذاشت.

در سوریه حافظ اسد با اعمال وضعیت فوق‌العاده در کشور، از ابتدای کار خود، فضای سیاسی بسته‌ای ایجاد کرد. این قانون  به نیروهای امنیتی و نظامی سوری اختیارات کم‌سابقه‌ای برای مقابله با مخالفان می‌داد. برای مثال طبق قانون نیروهای دولتی برای بازداشت و بازجویی مظنونین به توطئه علیه دولت حافظ اسد نیازی به اجازه قضایی نداشتند. این قوانین و سیاست سفت و سخت سوریه باعث شد تا در سال ۱۹۸۲ در حما اوضاع به جایی برسد که برای حافظ اسد یک بدنامی واقعی به‌بار آورد. در آن زمان نیروهای نظامی سوری با رهبری رفعت اسد، برادر حافظ عملیاتی علیه معترضان صورت داد که به کشته‌شدن بسیاری نفر انجامید. 

در سال ۲۰۰۰ اسد تنها ۶۹ سال داشت که درهنگام مکالمه تلفنی با امیل لحود رئیس‌جمهور لبنان دچار حمله قلبی شد و از دنیا رفت و بلافاصله بعد از آن حزب بعث بشار اسد را برای در دست گرفتن حکومت در سوریه انتخاب کرد. در آن زمان بشار در لندن چشم‌پزشکی خوانده بود و کسی توقعش را نداشت که حافظ اسد جای خود را به او بدهد.