راه‌آهن ایران به چین
طرح بزرگ اتصال راه‌آهن ایران به چین در سفر «ابراهیم رئیسی» به پکن و ملاقات با «شی جینپینگ» رؤسای جمهور دو کشور ایران و چین می‌تواند در اولویت کمیسیون‌های مشترک دو کشور قرار گیرد. این طرح یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین طرح‌های بین‌المللی است که منافع دو کشور را به صورت دائمی در فرایند توافقات اقتصادی و اجتماعی و توسعه پایدار رقم می‌زند.
طرح بزرگ اتصال راه‌آهن ایران به چین در سفر «ابراهیم رئیسی» به پکن و ملاقات با «شی جینپینگ» رؤسای جمهور دو کشور ایران و چین می‌تواند در اولویت کمیسیون‌های مشترک دو کشور قرار گیرد. این طرح یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین طرح‌های بین‌المللی است که منافع دو کشور را به صورت دائمی در فرایند توافقات اقتصادی و اجتماعی و توسعه پایدار رقم می‌زند. نگارنده این سطور در مقاله‌ای علمی و پژوهشی با عنوان «راه‌آهن خواف و هرات و چین فرصتی برای گذار به موقعیت ژئواکونومیک» که در فصلنامه تحقیقات جغرافیایی منتشر شده است، به تحلیل ابعاد اقتصادی و فنی این طرح به منظور احیای «جاده ابریشم» از طریق اتصالات ریلی پرداخته است. با اتصال راه‌آهن چین به شبکه سراسری ریلی ایران از طریق افغانستان در امتداد خط راه‌آهن هرات به خواف و تربت حیدریه به بندرعباس و مشهد و با تکمیل راه‌آهن زاهدان به چابهار به‌عنوان مگابندر ممتاز اقیانوسی ایران و همچنین راه‌آهن خواف به تهران به ترکیه و عراق و خواف به بجنورد و گرگان موقعیت ژئواکونومیک فرامنطقه‌ای ایران در کریدور شرقی-غربی و کریدور شمالی-جنوبی افزایش خواهد یافت. کریدور هرات به کاشغر، حلقه مفقوده راه‌آهن با استاندارد بین‌المللی اروپایی است و مهم‌ترین مسیر انجام‌نشده راه‌آهن شرق دنیا، همین مسیر است که ضرورت دارد برای افزایش توان ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک کشورهای مسیر جاده ابریشم با اولویت بسیار این طرح در دستور کار دولت‌های ایران، افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان و چین قرار گیرد. بعد از احداث راه‌آهن خواف به هرات که بخش عمده آن در سال‌های اخیر از سوی کشور ایران به انجام رسیده است، مسیر هرات به کاشغر برای تکمیل مسیر غرب به شرق، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. بر حسب سیاست‌گذاری و تصمیمات استراتژیک ایران و همکاری کشورهای مسیر به‌ویژه افغانستان و تاجیکستان، که بخش مهمی از ایران فرهنگی هستند، می‌توان به احداث این کریدور فوق‌العاده هم امیدوار شد. اتصال راه‌آهن هرات به مزارشریف، محور اصلی پیوستن اروپا و ایران به تاجیکستان و دیگر کشورهای آسیای میانه از طریق افغانستان است.
هرات از دو مسیر می‌تواند به مزارشریف متصل شود؛ مسیر شمالی و کوهستانی به سمت بادغیس، فاریاب، جوزجان، قیصر و بلخ است که به دلیل کوتاهی مسافت در کریدور هرات به کاشغر، مورد تأکید قرار گرفته است. مسیر دیگر، مسیر هلالی است که از سمت جنوب شرقی با عبور از شیندند، فراه، دل‌آرام، لشگرگاه، قندهار و غزنه به کابل می‌رسد و از کابل به پل خمری، شیرخان‌بندر و مزارشریف می‌رود. مسیر مزارشریف به حیرتان در مرز ازبکستان، اکنون با 80 کیلومتر ریل روسی به هم متصل شده‌اند، ولی اگر بنا بر گسترش ریل با استاندارد اروپایی باشد، این امکان می‌تواند از طریق گسترش راه‌آهن از شهر شیرخان‌بندر و از آنجا به شهرهای قروان‌تپه، دنقره و دوشنبه تاجیکستان تداوم یابد و از دوشنبه به شهر ساری‌تاش قرقیزستان و از آنجا به کاشغر چین متصل خواهد شد. شهرهای تاجیکستان و قرقیزستان مثل دیگر شهرهای کشورهای آسیای میانه، ریل روسی دارند. برای اتصال خطوط استاندارد بین‌المللی میان اروپا، ایران، افغانستان و چین موافقت و همکاری این کشورها و عزم دولت‌های ایران و جمهوری خلق چین برای احداث و تکمیل این شبکه با ریل اروپایی و ایرانی لازم و ضروری است.
