بوکوحرام هم آمد؟

از وقتی وزارت بهداشت هم تأیید کرد که مسموم‌کردن دانش‌آموزان دختر عمدی بوده است، به این فکر می‌کنم آیا تفکر بوکوحرام هم به اینجا آمده است. سال‌ها در نیجریه برای اینکه دختران تحصیل نکنند، آنها را دسته‌جمعی از مدارس دخترانه می‌ربودند و مدت‌های طولانی یا محبوس بودند یا نابود می‌شدند. صدای تفکر طالبان، داعش و القاعده مدت‌هاست از گوشه و کنار شنیده می‌شود. در مواردی رفتارهای متحجرانه و خلاف قرائت اسلام اصیل جولان می‌دهند. روح انقلاب اسلامی بنا بر گواهی تاریخ این نبود.                               
غربت امام در قم و حتی غربت تفکر رهبری در حوزه علمیه مشهد و زاییده‌شدن انقلاب اسلامی از درون اسلام مترقی و استثناهای حوزه شکل گرفت. اما قاعده‌های قبلی طرفداران اسلام متحجر و واپس‌گرا در خیلی از جاها اصالت اسلام مترقی را ربودند. من بر این باور نیستم که خشونت‌های طالبانی و بوکوحرامی منشأ دینی دارد یا بزرگان دین و کشور با آن موافق هستند، اما این فجایع به دلیل این اتفاق می‌افتد که گاهی تندروهای عقیدتی به درد منافع کوتاه‌مدت می‌خورده‌اند و آنها تشویق می‌شده‌اند. وقتی در موردی و جایی افراطی‌ها مورد تشویق قرار گیرند، امکان متوقف‌کردن آنها از دست هل‌دهندگان سابق بیرون می‌رود. چه کسی می‌توانست باور کند که در ایران و در مرکز دینی آن، قم و چند جای دیگر برای مخالفت با درس‌خواندن دختران دست به این خشونت‌ها زده شود؟ اما وقتی افراطی‌ها حس امنیت داشته باشند، مرزهای حاکمیتی و دینی را هم به نفع خود تفسیر می‌کنند و تندترین لایه‌های افراطیون دست به عملیات خودجوش می‌زنند. باید همه سیستم مدیریت و همه مراجع دینی در قبال اصل افراطی‌گری اعتقادی موضع بگیرند. ورود تفکر بوکوحرامی زنگ خطر بزرگی است. بیش از همه این خطر را باید متولیان رسمی دین جدی بگیرند. طالبانیسم، ترمز ندارد. در همین افغانستان، آمریکایی‌ها و سعودی‌ها از تفکر افراطی بهره جستند و جوانان مذهبی کم‌سواد را با شعارهای افراطی سازماندهی کردند تا سایه کوتاه‌مدت اتحاد جماهیر شوروی را از افغانستان کم کنند. وقتی عده‌ای تندرو افراطی مذهبی برای یک هدف سیاسی تجهیز شدند و در افغانستان به جنگ شوروی کمونیست فرستاده شدند، وقتی خطر آنها کم شد و خود آمریکایی‌ها خواستند ترمز این افراطی‌ها را بکشند، عمل نکرد و افراطی‌گری بلای جان خودشان شد و سر از برج‌های دوقلو درآورد. افراطی‌های مذهبی را برای هیچ موفقیت کوتاه‌مدتی هم نباید تشویق کرد. رنج‌آورترین مصیبت‌ها را آنها تحمیل می‌کنند. تهدید دانش‌آموزان دختر، حمله به عمیق‌ترین لایه انسانی فرزندان‌مان است. همه باید اعلام رسمی کنند که به دین افراطی بوکوحرامی کافرند. در این مورد هیچ ملاحظه‌ای نکنند. پس از این اعلام وزارت بهداشت توقع می‌رود دستگاه‌های امنیتی و قضائی به‌طور جدی ورود کرده و عاملان و مهم‌تر از آنها صاحبان این تفکرات را شناسایی و اعلام کنند.