|

برای دوست ارجمندم سعید مدنی

هم‌زمان با انتشار خبری مبنی بر تأیید حکم سنگین 9 سال حبس و زندان سعید مدنی، رسانه‌ها گزارش دادند‌ که این پژوهشگر مسائل اجتماعی به زندانی خارج از شهر تهران یعنی زندان دماوند تبعید شده است.

هم‌زمان با انتشار خبری مبنی بر تأیید حکم سنگین 9 سال حبس و زندان سعید مدنی، رسانه‌ها گزارش دادند‌ که این پژوهشگر مسائل اجتماعی به زندانی خارج از شهر تهران یعنی زندان دماوند تبعید شده است. اخباری که موجب بروز نگرانی بسیاری شد و بازتاب درخور توجهی در شبکه‌های اجتماعی داشت. سعید مدنی را در حدود دو دهه و اندی است که می‌شناسم. پژوهشگری که بخش زیادی از عمر خود را صرف مطالعه درباره آسیب‌های اجتماعی و شهروندان بی‌پناه در کشور کرده است. آثار زیادی از‌جمله چندین جلد کتاب درباره مسائل اجتماعی منتشر کرده و مقالات زیادی نیز در‌این‌باره از وی به چاپ رسیده است. در‌حالی‌که در این سال‌ها، نهادهای رسمی، دانشگاهی و پژوهشی کمتر به وظایف نهادی خود درباره آسیب‌های اجتماعی پرداخته‌اند، دکتر سعید مدنی به صورت مستمر آسیب‌های اجتماعی و آسیب‌دیدگان این دسته از آسیب‌ها را مورد توجه مطالعاتی و پژوهشی قرار داده است. با آنها مصاحبه کرده و به میانشان رفته و از تجارب زیسته و زمینه‌های بروز آسیب‌های اجتماعی گزارش علمی تهیه کرده است. سعید مدنی بخشی از پژوهش‌های خود را به سفارش نهادهای پژوهشی دولتی انجام و بخشی دیگر را نیز برای نهادهای عمومی و خصوصی سامان داده است. آثار سعید مدنی در‌باره آسیب‌های اجتماعی از‌جمله منابع آسیب‌های اجتماعی در ایران است که توسط دانشجویان و علاقه‌مندان مطالعه می‌شود. از نظر فردی نیز سعید مدنی شخصیتی مسالمت‌جو، منعطف و پیگیر و علاقه‌مند به سرنوشت کشور است. این مشخصات و ویژگی‌ها را در کتاب‌ها و مقالاتی که سعید مدنی منتشر کرده می‌توان تعقیب کرد و دید. در دهه 70 سعید مدنی یکی از نزدیکان شادروان مهندس سحابی و از نویسندگان و همکاران مجله ایران فردا بود؛ به عبارت دیگر افزون بر فعالیت‌های فرهنگی و پژوهشی، سعید مدنی علایقی رسانه‌ای و مطبوعاتی هم دارد و از ظرفیت مطبوعات برای انتشار موضوعات و دیدگاه‌های مورد علاقه خود استفاده می‌کرد. متأسفانه در دو دهه گذشته آقای دکتر مدنی چند نوبت بازداشت و زندانی شده است و گاه دوره‌های طولانی زندان و تبعید را پشت سر گذاشته است. با‌وجود  این شرایط سخت، در هنگام آزادی هر درخواستی که برای دریافت نظرات و مشورت درباره مسائل کشور از آقای مدنی شده، وی از مشاوره و ارائه پشنهادهای دلسوازنه خود دریغی نداشته است. برای شخصیتی که علایق خود را در چارچوب مطالعات و بررسی‌های میدانی و کتابخانه‌ای تعقیب می‌کند و دلبسته کشور و سرنوشت ایران عزیز است، چنین مجازات‌های سنگینی چه معنایی دارد؟ آیا کارهای مطالعاتی سعید مدنی به کمک مردم و نهادهای مسئول نیامده تا برای آسیب‌های اجتماعی در کشور راه چاره‌ای بیابند؟ از آنجایی که برگزاری دادگاه افرادی نظیر سعید مدنی به صورت علنی نیست و اطلاعات روشنی هم از پرونده‌ها و روند دادرسی منتشر نمی‌شود و رسانه‌های بی‌طرف نیز در جریان روند بررسی‌های قضائی و دادرسی نیستند، اطلاعات اندکی در‌باره پرونده و اتهامات آقای مدنی منتشر شده و مشخص نیست بر اساس کدام مستندات چنین اتهاماتی به سعید مدنی وارد شده است؛ اما سابقه پرونده‌های مشابه و نیز سوابق آقای مدنی می‌گوید ‌چنین برخوردهایی با شخصیت‌های فرهنگی و علمی و چهره‌های سیاسی از سوی افکار عمومی به راحتی مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد. سعید مدنی با آثار قلمی و کتاب‌ها و مقالات و پژوهش‌های خود در پی اصلاح مناسبات اجتماعی و آسیب‌زدایی از مناسبات اجتماعی در ایران امروز بوده است. آیا قرار است همچون گذشته و با روش‌های قبل به سراغ منتقدان رفت؟ آیا این روش‌ها نتیجه‌بخش بوده است؟ چرا سرنوشت و زندگی افرادی مانند سعید مدنی که می‌توانند با تحقیقات و پژوهش‌های خود باری از دوش ملت و کشور بردارند، باید در زندان صرف شود؟ تبعید آقای مدنی به زندان دماوند افزون بر اعمال فشار به سعید مدنی، موجب وارد‌شدن فشار مضاعفی به خانواده و عزیزان آقای مدنی هم می‌شود. آیا قرار است با تبعید آقای مدنی به خانواده وی هم فشار دوچندانی وارد شود؟ امید است هر‌چه زودتر شاهد بازگشت آقای مدنی و آزادی او باشیم تا ایران ما بتواند بیش از پیش از قلم و پژوهش‌های سعید مدنی استفاده کند.