ضرورت ارائه گزارش کارنامه 6ماهه دولت

بیش از شش ماه از مراسم تنفیذ و آغاز به کار دولت پزشکیان می‌گذرد. در این دوره شش‌ماهه، کشور شاهد تحولات شایان توجهی بوده و البته برخی اقدامات مثبت و شماری ناکامی‌ها نیز تجربه شده است. در حوزه عمومی، دو شاخص بسیار مهم در مرکز توجه بخش بزرگی از جامعه ایرانی است؛ نخست وضعیت اقتصادی و شاخص‌های اقتصادی مرتبط با زندگی روزمره و معیشت شهروندان. یعنی گرانی، تورم و ارزش پول ملی و قیمت برابری ارزهای خارجی از‌جمله اساسی‌ترین حوزه‌هایی است که به دلیل اثر‌گذاری مستقیم بر زندگی روزمره میلیون‌ها ایرانی و بی‌ثباتی‌های گسترده بازار ارز و پول، مورد توجه بخش زیادی از ایرانیان است. افزایش شمار اقشار فقیر، افزایش فشار‌های معیشتی بر بسیاری از ایرانیان به‌ویژه جوانان، افزایش طلاق و آسیب‌های اجتماعی و مانند آن از‌جمله تبعات استمرار مشکلات اقتصادی کشور است که به تشدید نارضایتی‌ها منجر می‌شود. در این حوزه، دولت در شش ماه گذشته کارنامه موفق و قابل دفاعی ندارد. موضوع دومی که افکار عمومی به صورت گسترده با نگرانی آن را تعقیب می‌کند، سیاست خارجی کشور است. در این زمینه نیز وضعیت کشور در حالت بلاتکلیفی قرار گرفته و دستاورد محسوسی روی نداده است. در حوزه سیاست داخلی نیز عملکرد وزرا و استانداران از‌جمله مباحثی است که در حوزه عمومی مورد توجه افکار عمومی قرار دارد.

1- شش ماه از آغاز به کار دولت می‌گذرد. پس از دوره‌ای دو‌ماهه از ثبات نسبی بازار کشور، از اول خرداد تا اوایل مرداد‌ 1403، با شروع به کار دولت، تلاطم در بازار بیش از پیش خود را هویدا کرد. دولت با معرفی وزرایی با سلایق مختلف سیاسی و شعار وفاق ملی، در حالی کار خود را آغاز کرد که از اردیبهشت 1397 به دلیل خروج ترامپ از برجام، تکان‌های شدیدی به بازار کشور وارد شده و تورم و متعاقب آن گرانی، اثرات دردناکی در زندگی روزمره مردم و معیشت عموم شهروندان بر جای گذاشته است. موج نارضایتی عمومی از روند‌های موجود، به‌ویژه در حوزه اقتصادی، خود را در انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری نشان داد. ‌مشارکت‌نکردن بخش بزرگی از ایرانیان در سه انتخابات گذشته، یکی از مهم‌ترین نشانه‌های نارضایتی عمومی است که تاکنون کمتر درباره آن سخن گفته شده یا بررسی عمیقی درباره آن انجام شده است.

صداو‌سیمای کشور و دیگر رسانه‌ها و نیز مراکز علمی و پژوهشی و ‌دولتمردان بسیار گذرا و ساده به آن پرداخته‌اند و حداکثر کاری که صورت گرفته، اشاره به قهر‌کردگان با صندوق رأی بوده و اقدام مشخصی برای تحلیل و بررسی عمیق چرایی این پدیده انجام نشده است. در‌حالی‌که در شش‌ماهه اخیر، افزون بر تحولات لبنان و غزه، منطقه شاهد فروپاشی نظام سیاسی حاکم بر سوریه بود و به این ترتیب سیاست منطقه‌ای ایران نیز از این دگرگونی بی‌تأثیر نخواهد بود، اما در عالم واقع هیچ نشانه‌ای از تغییرات کلی و جزئی در سیاست خارجی مشاهده نشده است. به‌ویژه آنکه تحولات اخیر منطقه‌ای با شروع به کار دولت تازه آمریکا همراه بوده‌ و پیش‌بینی می‌شود حضور آقای ترامپ در کاخ سفید، صفحه جدیدی از مناسبات ایران و آمریکا را رقم خواهد زد.

2- پس از شش ماه از آغاز به کار دولت، ضروری است دولت در گزارشی مستند و تفصیلی به ملت ایران، عملکرد خود در حوزه اقتصادی و نیز سیاست خارجی را مورد ارزیابی دقیق و غیرشعاری قرار دهد و درباره چرایی کامیابی‌های احتمالی و ناکامی‌های روی‌داده با ملت ایران سخن گوید. گزارش صریح، روشن و واقع‌بینانه از وضعیت کشور و علل بروز گرانی‌های اخیر و کاهش شدید ارزش پول ملی و راهکار دولت برای مدیریت این وضعیت در شش ماه آتی، از‌جمله بخش‌هایی است که باید به اطلاع ملت ایران برسد‌ و در نهایت گفته شود آیا با استمرار وضع موجود، امکان اصلاح رویه‌ها و بهبود وضعیت معیشتی مردم در دسترس خواهد بود یا خیر؟ ‌اگر پاسخ آری است، چگونه؟ و اگر پاسخ منفی است، چرا؟ و برای فائق‌آمدن بر این موانع چه باید کرد؟ دولت به صورت مشخص قرار است در شش ماه آینده چه فعالیت‌هایی برای مدیریت مسائل کشور داشته باشد؟ این اقدمات چگونه و با چه نقشه راهی اجرائی می‌شوند؟ فرایندها و مراحل کار چیست و پیش‌بینی دقیق درباره نتایج این اقدمات چه خواهد بود؟ یعنی قرار است کشور در شش ماه آتی شاهد چه وضعیتی باشد؟ دولت باید به شهروندان ایرانی بگوید قرار است تا شش ماه آینده از وضع موجود به صورت دقیق به چه نقطه‌‌ و وضعیتی برسیم؟ یا اینکه دولت به روشنی اعلام کند با توجه به شرایط موجود کشور چنین امکانی وجود ندارد و صادقانه بگوید روندهای جاری چنین امکانی به دولت نخواهد داد که افقی از شش ماه آینده کشور را ترسیم کند. در ارزیابی شش‌ماهه فعالیت‌های دولت، همچنین ضروری است عملکرد تک‌تک وزرا و استانداران مورد ارزیابی قرار گیرد. در بسیاری از بخش‌ها، مدیران دولت نتوانسته‌اند در حیطه وظایف و اختیارات قانونی ظاهر شوند و برخی از استان‌های کشور به دلیل ناکارآمدی استانداران دچار مسائل دیگری شده که شرایط را برای هم‌وطنان دشوارتر کرده است. آیا دولت برای تغییر برخی وزرای ناکارآمد و استانداران ناتوان برنامه‌ای دارد؟ استمرار فعالیت این استانداران نه‌تنها به نارضایتی‌ها دامن می‌زند، بلکه موجب می‌شود کشور با مسائل بزرگ‌تری دست به گریبان شود.

3- به نظر می‌رسد سیاست خارجی گرانیگاه فعالیت‌های دولت است. شاید چنین به نظر برسد که در این وضعیت که برای سیاست خارجی روی داده، امکان پیشبرد برنامه‌های اقتصادی و بهبود جدی وضعیت معیشتی شهروندان چندان ساده نیست. در شرایطی که به نظر می‌رسد راه گفت‌وگو و فراتر از آن مصالحه ایران و طرف‌های اروپایی و آمریکا با موانع جدی روبه‌رو شده، برنامه دولت در حوزه سیاست خارجی چیست؟ آیا در این شرایط دولت می‌تواند به فعالیت‌های ثمر‌بخش در حوزه اقتصادی در داخل ادامه دهد؟ در‌صورتی‌که پاسخ مثبت است، دولت چگونه می‌تواند در این بخش اهداف اعلامی خود در سیاست خارجی را محقق کند؟ گذشت شش ماه از عمر دولت زمان زیادی نیست، اما با توجه به اینکه فعالیت‌های دولت با سرنوشت ده‌ها میلیون ایرانی مرتبط است و لحظه لحظه زندگی هم‌وطنان تحت تأثیر فعالیت‌ها، برنامه‌ها و اقدامات دولت قرار دارد، ضروری است در گزارشی کارنامه شش‌ماهه فعالیت‌های خود را به اطلاع هم‌وطنان برساند تا زمینه بحث و گفت‌وگوی جدی درباره کارنامه شش‌ماهه دولت فراهم شود. آیا رئیس‌جمهور با ملت ایران به صورت شفاف سخن می‌گوید و گزارش دقیقی از وضعیت کشور ارائه می‌شود؟