بقایی در آستانه مذاکرات فنی در مسقط با تأکید بر نقشه راه دستگاه دیپلماسی:
اولویت تهران، رفع تحریم‌ها
در آستانه برگزاری سومین دور گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا، سخنگوی وزارت خارجه با ترسیم چارچوبی روشن از مواضع تهران، تأکید کرد که «مطالبه اصلی ما در هر مذاکره‌ای، برداشتن تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه است».
شرق: در آستانه برگزاری سومین دور گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا، سخنگوی وزارت خارجه با ترسیم چارچوبی روشن از مواضع تهران، تأکید کرد که «مطالبه اصلی ما در هر مذاکره‌ای، برداشتن تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه است». اسماعیل بقایی در نشست خبری دیروز خود، ضمن اعلام سفر وزیر خارجه به چین، از نقش‌آفرینی فعال ایران در تعامل با کشورهای منطقه و فرامنطقه‌ای برای تبیین روند مذاکرات خبر داد و هم‌زمان با تقدیر از نقش عمان در تسهیل گفت‌وگوها، از توافق سه‌جانبه برای انتقال محل مذاکرات به رم پرده برداشت. او با اشاره به سرعت‌گرفتن نشست‌های کارشناسی در آستانه دور جدید در مسقط، تصریح کرد که ترکیب تیم مذاکره‌کننده ایران با توجه به ورود گفت‌وگوها به سطح جزئیات، در حال تنظیم است. بقایی همچنین با رد گمانه‌زنی‌ها درباره جزئیات مذاکرات، رسانه‌ای‌شدن مفاد گفت‌وگوها را مصلحت روند مذاکرات ندانست. از نقش محوری چین و روسیه تا تماس با اروپایی‌ها و از هماهنگی با کشورهای عربی همسایه تا تحلیل اختلافات درونی آمریکا درباره مذاکره با ایران، مجموعه‌ای از گزاره‌های کلیدی در این نشست خبری به چشم می‌خورد که تصویری چندلایه از دیپلماسی فعال ایران در یکی از حساس‌ترین مقاطع مذاکراتی ترسیم می‌کند.
مطالبه اصلی ما در هر مذاکره‌ای، برداشتن تحریم‌هاست
اسماعیل بقایی در ابتدای نشست خبری خود فرا‌رسیدن روز سعدی را تبریک گفت و نشست خود را با ابیاتی از اشعار سعدی آغاز کرد. سخنگوی وزارت خارجه در این نشست گفت: وزیر خارجه امروز (سه‌شنبه) به چین سفر می‌کند. وی درباره جزئیات سفر وزیر خارجه به چین و ارتباط آن با گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا گفت: سفر وزیر خارجه از قبل برنامه‌ریزی شده بود. طبیعی است که در این سفر درباره روند گفت‌وگوها با مقامات چین رایزنی کنیم و آنها را در جریان آخرین تحولات قرار دهیم. بقایی افزود: بخش درخور توجهی از سفر نیز در راستای پیگیری اجرای توافقاتی است که بین دو کشور در راستای روابط رو به گسترش ایران و چین وجود دارد. وی در پاسخ به پرسشی تأکید کرد: نشست کارشناسی و فنی و همچنین نشست سطح عالی «ویتکاف و عراقچی»، مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، هر دو در مسقط برگزار می‌شود.
تعیین ایتالیا بهعنوان محل مذاکرات، با پیشنهاد عمان و توافق طرفین انجام شد
بقایی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه دلیل جابه‌جایی دو، سه‌باره محل مذاکرات دور دوم گفت‌وگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا از مسقط به رم چه بود؟ آیا ایران موافق برگزاری این نشست در رم بود؟ و اینکه شب گذشته برخی از رسانه‌ها مدعی شدند که احتمالا نشست کارشناسی ایران و آمریکا در ژنو برگزار خواهد شد، آیا این خبر صحت دارد؟ گفت: شاید خیلی مناسب نباشد که بخواهیم درباره این‌گونه حواشی صحبت کنیم و به آن اهمیت بدهیم، ولی آنچه مهم است این است که عمان بهعنوان واسطه مذاکرات و میزبان این گفت‌وگوها، نقش بسیار مهمی را ایفا کرده است و من از این فرصت استفاده کرده و از نقش حرفه‌ای که تا به حال انجام داده، قدردانی می‌کنم. وی ادامه داد: عمان پیشنهاد داد دور دوم مذاکرات در جایی غیر از مسقط برگزار شود و ما بنا بر احترامی که برای عمان قائل هستیم، با این پیشنهاد مخالفت نکردیم. محل برگزاری مذاکرات نیز با توافق میان سه طرف، یعنی عمان، ایران و آمریکا تعیین شد. طبیعی بود که وقتی نشستی بخواهد در کشور دیگری برگزار شود، نیاز به تمهیدات و پیش‌بینی‌هایی دارد. دولت ایتالیا نیز میزبانی و همکاری بسیار خوبی ارائه داد و از آنها هم سپاسگزاریم. بقایی تأکید کرد: بنابراین تعیین محل مذاکرات، با پیشنهاد عمان و توافق طرفین انجام شد. وی در ادامه تأکید کرد: دور بعدی مذاکرات اعم از نشست فنی و نشست مذاکره‌کنندگان ارشد در عمان برگزار می‌شود.
مطالبه اصلی ما برداشتن تحریم‌ها علیه ایران است
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤالی در ارتباط با موضوع تحریم‌ها در جریان مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا گفت: مطالبه اصلی ما در هر مذاکره‌ای، برداشتن تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه علیه ایران است. برداشتن تحریم‌ها به نحوی که آثار ملموس و کاملا مؤثری داشته باشد و ایران بتواند به‌صورت عادی فعالیت‌های اقتصادی، تجاری و بانکی خود را انجام دهد و این اطمینان حاصل شود که تجارب گذشته تکرار نمی‌شود. سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه ما چند روز پیش شاهد سفر وزیر دفاع عربستان به ایران بودیم و آیا این سفر ربطی به مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا دارد که دور دوم آن در همان ایام در رم در حال برگزاری بود؟ گفت: سفر وزیر دفاع عربستان به ایران از قبل برنامه‌ریزی شده بود و تقریبا هم‌زمان با گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در رم شد. وی افزود: این سفر نشانگر ثمردهی سیاست همسایگی است که از طرف ایران در این سال‌ها پیگیری شده و نشانه باورمندی به این موضوع است که کشورهای منطقه باید بتوانند با اتکا بر توانمندی‌های خود و اعتماد متقابل به یکدیگر، در مسیر ثبات و صیانت از امنیت خلیج فارس و منطقه حرکت کنند. طبیعی است که در هر مراوده‌ای در این ایام، موضوع گفت‌وگوها مطرح شود و همان‌طور که بیش از این نیز گفته بودیم، ما خودمان در تماس با کشورهای پیرامونی و منطقه پیش‌قدم شدیم و به آنها درباره روند مذاکرات توضیح دادیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤال دیگری در ارتباط با نشست کارشناسی و فنی ایران و آمریکا در هفته جاری و اینکه آیا در این نشست فنی، طرفین وارد جزئیات موضوع رفع تحریم‌ها و مسائل هسته‌ای خواهند شد؟ گفت: همان‌طور که پیش از این اشاره کردم، موضوع رفع تحریم‌ها یک مطالبه اساسی برای ماست و این تحریم‌های ظالمانه که علیه ایران به بهانه‌هایی همچون موضوع هسته‌ای اعمال شده، مبنای قانونی ندارد. وی افزود: تمام تلاش‌های ما این خواهد بود که زمینه را برای رفع تحریم‌ها ایجاد کنیم و در همین چارچوب اعلام آمادگی کردیم که اگر شبهه‌ای درباره فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران وجود دارد، از طریق اقدامات داوطلبانه و شفاف‌سازی برطرف کنیم. در نشست کارشناسی آتی درباره جزئیات مربوط به چارچوب گفت‌وگوها صحبت می‌کنیم؛ همان‌طور که در دو جلسه قبلی در سطح ارشد در همین ارتباط صحبت کردیم و اگر شرایط اقتضا کند، وارد جزئیات دیگر می‌شویم.
سرعت عمل در مذاکرات برای ما بسیار مهم است
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران همچنین در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا جدول زمانی برای گفت‌وگوها بین ایران و آمریکا وجود دارد با توجه به اینکه ما به زمان اکتبر نزدیک می‌شویم و ممکن است که کشورهای اروپایی اقدام به اسنپ‌بک کنند؟ گفت: ما هر زمانی که زودتر بتوانیم تحریم‌های غیرقانونی را برطرف کنیم، از این موضوع دریغ نمی‌کنیم. در مباحث و گفت‌وگوها جدیت داریم و سرعت عمل برای ما بسیار مهم است و این موضوع بستگی به طرف مقابل دارد.
استناد به مسائلی همچون مکانیسم ماشه سازنده نیست
وی افزود: از طرف دیگر استناد به مسائلی همچون مکانیسم ماشه سازنده نیست و کشورهای اروپایی باید تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند در این روند نقش سازنده‌ای داشته باشند و جایگاه خود را در این ارتباط احیا کنند، یا همچون نیروهای غیر‌سازنده عمل کنند. بقایی با بیان اینکه «اروپایی‌ها زمانی نقش مهمی در شکل‌گیری برجام داشتند»، گفت: ما در این مدت هم کشورهای اروپایی را با حسن نیت در جریان رایزنی‌های خود قرار دادیم و امید داریم آنها حسن نیت ما را در نظر داشته باشند و به روندهایی که الان در جریان است، کمک کنند.
سفرای جدید ایران در کوبا و مکزیک معرفی شدند
سخنگوی وزارت خارجه گفت: «ذبیح‌الله نادری» و «ابوالفضل پسندیده» به عنوان سفرای جدید ایران در کوبا و مکزیک معرفی شده‌اند و سفرای جدید ایران در کشورهایی مانند لهستان، ساحل عاج، ایرلند و... نیز به‌زودی معرفی خواهند شد.
رئیس‌جمهور هفته اول اردیبهشت به جمهوری آذربایجان سفر می‌کند
بقایی همچنین با بیان اینکه «در هفته اول اردیبهشت ماه، سفر رئیس‌جمهور به جمهوری آذربایجان انجام می‌شود»، گفت: این سفر، سفر مهمی در راستای ارتقای روابط میان دو کشور است و فرصتی برای طرح موضوعات و مباحثی است که در راستای گسترش روابط دو کشور
وجود دارد.
تسلیت به همه مسیحیان جهان، موحدین و پیروان ادیان الهی در پی درگذشت پاپ
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ سؤالی درباره اخبار منتشر‌شده در زمینه درگذشت پاپ گفت: درگذشت پاپ را به همه مسیحیان جهان، موحدین و پیروان ادیان الهی تسلیت عرض می‌کنم و از خداوند برای ایشان طلب آرامش می‌کنم.
حضور گروسی در رم بنا به تصمیم خودش بود
سخنگوی وزارت خارجه همچنین درباره حضور گروسی در رم در زمان برگزاری گفت‌وگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در ایتالیا اظهار کرد: حضور مدیر کل آژانس در رم بنا بر تصمیم خودشان بود و ما دیداری در رم با ایشان نداشتیم. ما در تهران چند روز پیش از انجام گفت‌وگوهای رم با ایشان گفت‌وگو داشتیم و بحث جدیدی وجود نداشت که درباره آن بخواهیم با ایشان گفت‌وگو کنیم.
آژانس از موضع‌گیری‌های سیاسی بپرهیزد
او همچنین در پاسخ به سؤال دیگری درباره رایزنی‌های انجام‌شده در زمینه گزارش جامع که قرار است مدیر کل آژانس بین‌المللی درباره برنامه هسته‌ای ایران به شورای حکام ارائه دهد، گفت: اصل این موضوع و قطع‌نامه صادر‌شده در این زمینه سازنده نبود و ما مواضع خود را در‌این‌باره به آقای گروسی مطرح کردیم. مهم این است که آژانس نقش سازنده و مستقل خود را طبق اختیارات و وظایفی که براساس اساسنامه آژانس دارد، انجام دهد و از موضع‌گیری‌های سیاسی بپرهیزد.
ترکیب تیم کارشناسی با توجه به پیشرفت مذاکرات و ورود به جزئیات تنظیم خواهد شد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره ترکیب تیم کارشناسی ایران در جریان رایزنی‌های غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن در مسقط که قرار است در روز چهارشنبه برگزار شود، گفت: ترکیب تیم کارشناسی با توجه به پیشرفت مذاکرات و ورود به جزئیات تنظیم خواهد شد. در حال بررسی جنبه‌های مختلف موضوع هستیم و با توجه به چارچوب‌هایی که در دو جلسه قبلی در رم و مسقط درباره آن تفاهم اولیه شده، براساس آن درباره ترکیب تیم در روز چهارشنبه تصمیم‌گیری خواهد شد. این موضوع همین الان در دست بررسی است.
تماس عراقچی با همتای سوئیسی‌اش در چارچوب مناسبات دوجانبه انجام شد
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره گفت‌وگوی تلفنی شب گذشته عراقچی با همتای سوئیسی‌اش و اینکه آیا قرار است سوئیس به پیشبرد گفت‌وگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا کمک کند و در این حوزه نقش‌آفرین باشد، گفت: این تماس تلفنی در ادامه رایزنی‌ها با کشورهای منطقه و بین‌المللی و در چارچوب مناسبات دوجانبه انجام شد. او با بیان اینکه «سوئیس نقش مثبت و سازنده‌ای را از نظر میزبانی توافق ۲۰۱۵ ایفا کرد»، ادامه داد: از طرف دیگر سوئیس هم‌زمان حافظ منافع آمریکا در ایران است و از این نظر نقش سوئیس مهم است و ما همیشه تماس‌های نزدیکی با این کشور داشته‌ایم. این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران گفت: از خیلی کشورها از جمله سوئیس که برای پیشبرد این روند اعلام آمادگی کرده‌اند، تشکر می‌کنیم ولی همان‌طور که گفتم، نشست بعدی ما قرار است در مسقط برگزار شود.
قرار نیست جزئیات مذاکرات در رسانه‌ها بحث شود
بقایی همچنین در پاسخ به این سؤال که در مدت اخیر گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای درباره جزئیات دومین دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده منتشر شده، چنان‌که روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز ادعا کرده که تهران پیشنهادهایی برای مشارکت کشورهای دیگر در برنامه‌های هسته‌ای خود مطرح کرده است، آیا دو هیئت در این دور مذاکرات به جزئیات پرداختند یا فقط بر سر کلیات توافق کردند، گفت: جزئیات و مطالب گفته‌شده در برخی از رسانه‌ها درباره مذاکرات را تأیید نمی‌کنیم و صرفا گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای است. او تأکید کرد: قرار نیست جزئیات این مذاکره در رسانه‌ها بحث شود و هیچ‌کدام از مسائلی را که مطرح شده، تأیید نمی‌کنیم. ما هنوز در ابتدای یک مسیر طولانی هستیم، بنابراین هیچ‌کدام از مسائلی را که مطرح شده ما تأیید نمی‌کنیم.
با انگلیس، فرانسه و آلمان نیز درباره مذاکرات در ارتباط بودیم
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره تداوم رایزنی‌ها با دیگر اعضای برجام، به‌ویژه چین و روسیه گفت: چین و روسیه، هم دو عضو مهم شورای امنیت هستند و هم به عنوان دوستان و شرکای مهم جمهوری اسلامی ایران همیشه در جریان روندهای مرتبط با موضوع هسته‌ای ما بوده‌اند. از پیش از شروع این گفت‌وگوها، همان‌طور‌که عرض کردم، هم روسیه و چین و هم کشورهای منطقه در جریان قرار گرفتند. او افزود: ما حتی با کشورهای اروپایی، سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان به عنوان اعضای برجام در ارتباط بودیم و با آنها مشورت داشتیم. درباره روند مسقط نیز این گفت‌وگوها را ادامه خواهیم داد، به خاطر اینکه من قبلا هم عرض کردم، کماکان قطع‌نامه ۲۲۳۱ و برجام وجود دارد و این چند کشوری که اسم بردم، همه آنها از لحاظ حقوقی بخشی از این سند هستند و فکر می‌کنیم که برای اینکه هر روندی به صورت عادی و بدون مشکل پیش برود، لازم است که این رایزنی‌ها ادامه پیدا کند.
اختلاف در آمریکا درباره مذاکره با ایران از عجایب تاریخ است
بقایی در پاسخ به سؤالی درباره برخی از مخالفت‌ها در آمریکا درباره انجام گفت‌وگوهای غیرمستقیم بین ایران و آمریکا از جمله برخی از چهره‌های دموکرات در این کشور گفت: این هم از عجایب تاریخ است که گروهی که خود زمانی مدعی و مبتکر یک روند مذاکراتی بودند، الان به مخالفان و درواقع به نوعی تخریب‌کنندگان این روند تبدیل شده‌اند. به نظر می‌رسد حزبی که شما نام بردید، یکی از چهره‌های شاخص آن در هفته‌های اخیر همه تلاش خود را با کمک رسانه‌هایی که این جریان را نمایندگی می‌کنند، برای ایجاد ذهنیت‌های نادرست در تصمیم‌گیران آمریکایی و ایجاد اخلال در روندی که در دو، سه هفته اخیر شروع شده، انجام می‌دهد. او تصریح کرد: نکته درخور توجه این است که نوعی ائتلاف جالب توجه از نظر اینکه عملا جمع اضداد در حال شکل‌گیری است، بین جریان دموکرات و برخی از کسانی که معروف هستند به جنگ‌طلبی و تندروی، از جمله رژیم صهیونیستی برای اینکه بتوانند جمعا مانع از روندها و گفت‌گوهایی شوند که در دو، سه هفته اخیر در مسقط و در رم در جریان بوده است، وجود دارد. سخنگوی دستگاه دیپلماسی تأکید کرد: این موضوعی است که حتما ما رصد خواهیم کرد. دیگران هم می‌بینند و حتما برای مواجهه با این جریان‌های مخل و مخرب چاره‌اندیشی خاص خود را خواهند داشت.
بازرسی‌های آژانس طبق رویه‌هایی که از قبل وجود داشته ادامه خواهد یافت
بقایی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره تحلیل‌های مطرح‌شده در زمینه ورود آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا و بحث نظارت آژانس با توجه به اظهاراتی که گروسی در این زمینه داشت، گفت: آژانس قاعدتا وظایفش، مسئولیت‌ها و اختیاراتش طبق اساسنامه آژانس و معاهدات حاکم بر روابط ایران به عنوان عضو آژانس و این نهاد، تنظیم خواهد شد. بقائی ادامه داد: در همان چارچوب و با توجه به رویه‌هایی که از قبل وجود داشته، این نظارت‌ها و بازرسی‌های آژانس ادامه خواهد یافت.
