ویتامینها چه نقشی در بدن ایفا میکنند؟
شاید بارها تاکید پزشکان برای توجه به ویتامین مورد نیاز بدن را شنیده باشید. تاکیدهایی که معمولا با توصیه برای مصرف رژیم غذایی سرشار از ویتامین و همچنین مصرف مکملهای دارویی همراه است. شاید برایتان جالب باشد که ریشه ویتامین از کلمه یونانی « Vita» به معنای «زندگی» گرفته شده است.

به گزارش گروه رسانه ای شرق، استفاده از این واژه یونانی را میتوان نشاندهنده اهمیت وجود ویتامین برای حفظ زندگی و سلامت انسان تفسیر کرد.
ویتامین چیست؟
ویتامینها در واقع ریزمغذیهایی هستند که برای انجام برخی از فعالیتهای طبیعی بدن مورد نیاز است. این ریزمغذیها یا تکیبات طبیعی که بدن برای رشد و نمو و حفظ حیات خود به میزان خاصی از انها نیاز دارد اما این مواد در بدن ساخته نمیشوند. ویتامین D تنها ویتامینی که بدن قادر به ساخت آن است و بیشترین مقدار مورد نیاز آن از طریق قرار گرفتن انسان در معرض نور خورشید تامین میشود این ویتامین اما در غذا به میزان کافی وجود ندارد. به هر روی به دلیل عدم توانایی بدن برای ساخت ویتامینها لازم است که ویتامینها از طریق مواد غذایی مصرفی وارد بدن شوند زیرا این ریزمغذیها به صورت مواد آلی یا ارگانیک به طور طبیعی در مواد غذایی یافت میشوند. بنابراین یک رژیم غذایی متعادل و سالم میتواند نیاز بدن به ویتامینها را تامین کند. توجه کنید که گاهی در کنار رژیم غذایی متنوع نیاز به مصرف مکملهای ویتامین هم وجود دارد.
توجه به این موضوع هم ضروری است که نیاز هر جاندار به ویتامین متفاوت است. مثلا، انسانها باید ویتامین ث، مصرف کنند ولی سگها نه زیرا بدن آنها قادر به تولید این ویتامین به میزان مورد نیاز بدنشان است.
تا کنون 13 نوع ویتامین مورد شناسایی قرار گرفتهاند که همه آنها حاوی کربن هستند. همچنین ویتامینها به دو دسته تقسیم میشوند گروهی از آنها محلول در آب و گروهی دیگر محلول در چربی هستند. در این بین ذخیره ویتامینهای محلول در چربی نسبت به ویتامینهای محلول در آب برای بدن آسانتر است
کاربرد ویتامینهای محلول در آب
۹ ویتامین محلول در آب هستند که تنها مقدار کمی از آنها در بدن ذخیره شده و مابقی از طریق ادرار دفع میشوند. مصرف این گروه از ویتامینها باید به صورت منظم انجام شود تا از عوارض ناشی از کمبود آنها در بدن جلوگیری شود. ویتامین B۱۲ تنها در این گروه جای دارد که البته میتواند برای سالها در کبد ذخیره شود..ویتامینهای Bو C هم در گروه ویتامینهای محلول در آب قرار دارند. بیشتر آنها در بدن ذخیره نمیشوند. به همین دلیل باید آنها را روزانه مصرف کرد تا مقدار مورد نیاز برای بدن تأمین شود. در ادامه به کاربرد هر یک از این 9 ویتامین در بدن میپردازیم:
- ویتامین C وظیفه حفظ سلامت دندان و لثه و همچنین بهبود زخم و جذب آهن را برعهد دارد
- ویتامین B1 کربوهیدرات را به انرژی تبدیل کرده و برای قلب و سلولهای عصبی اهمیت به سزایی دارد
- ویتامین B2 به رشد بدن و تولید گلبولهای قرمز کمک میکند
- ویتامینB3 وظیفه حفظ سلامت پوست و اعصاب را برعهد داشته و کاهش سطح کلسترول خون را برعهده دارد
- ویتامین B5هم برای متابولیسم غذا، کمک به تولید هورمون و کلسترول ضروری است
- ویتامین B6 به تشکیل گلبول قرمز کمک کرده عملکرد مغز را حفظ میکند و از سنتز پروتئین کمک میکند.
- ویتامین B7 برای متابولیسم پروتئینها، کربوهیدراتها و تولید کلسترول و هورمونها ضروری است
- ویتامین B9 به تشکیل گلبول قرمز مورد نیاز برای تولید دیانای کمک میکند
- ویتامینB 12 به متابولیسم و حفظ سیستم عصبی مرکزی کمک میکند.
آشنایی با ویتامینهای محلول در چربی
این دسته از ویتامینها در بافتهای چربی بدن ذخیره میشوند. آنها همراه با غذای چرب به سادگی جذب بدن میشوند تا به موقع مورد استفاده قرار گیرند. در ادامه به 4 ویتامینی که محلول در چربی هستند میپردازیم:
- ویتامین A وظیفه حفظ دندانها، استخوانها، غشاهای مخاطی و پوست را برعهده داشته و به عملکرد درست سیستم ایمنی و تولید مثل کمک میکند
- ویتامین D هم به جذب و حفظ سطح مناسبی از فسفر و کلسیم در خون، مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت و رشد استخوانها و دندانها کمک میکند
- ویتامین E اما به تشکیل گلبولهای قرمز مهم برای عملکرد سیستم ایمنی، رگهای خونی، پوست و چشمها کمک میکند
- ویتامین K اما برای لختهشدن خون ضروری است
تاثیر ویتامینها بر آرامش و سلامت روان
ویتامینها نه تنها برای حفظ سلامت جسمی مهم است که استفاده از آنها نقشی مهم در حفظ آرامش و تقویت آن دارد. ویتامین B6 و ویتامین A از جمله این ویتامینها هستند. علت این موضوع هم آن است که مغز انسان جهت تامین انرژی لازم برای نورونها، انتقال پیامهای عصبی و … به انواع ویتامینها نیاز دارد و کمبود آنها باعث بروز مشکلات زیادی در مغز و سیستم عصبی میشود. اهمیت ویتامینها در راستای خونرسانی مناسب به مغز و تامین اکسیژن لازم برای عملکرد آن انقدر زیاد است که گاهی برای درمان اختلالهایی که بر تفکر، رفتار یا خلق و خوی فرد تاثیر میگذارد در کنار رواندرمانی یا دارو درمانی، تغذیه درمانی نیز به عنوان یک راهکار در نظر گرفته میشود. د رواقع میتوان گفت ویتامینها نقشی پررونگ در تنظیم خلق و خوی فرد دارند. به عنوان مثال کمبود ویتامین در بدن میتواند باعث ایجاد شرایطی مانند خستگی، از دستدادن اشتها و اختلالات گوارشی شود.
با این حال باید به این موضوع هم توجه که هر فرد شرایط خاص جسمی، تغذیهای و میزان خاصی از فعالیت را دارد به همین علت میزان ویتامین مورد نیاز هر فرد نسبت به فرد دیگر متفاوت است. بنابراین مصرف بیش از حد یک ویتامین میتواند مشکلات زیادی را برای بدن به دنبال داشته باشد. بنابراین حتما توصیه میشود که برای مصرف ویتامین و رسیدن به آرامش اعصاب از یک متخصص کمک بگیرید. از سوی دیگر باید به این موضوع هم توجه کنید که مصرف ویتامین به تنهایی منجر به آرامش اعصاب نمیشود بنابراین در کنار مصرف ویتامینها بعد از مشورت با پزشک سبک زندگی خود هم توجه کرده و فعالیتهایی مانند ورزش، مدیتیشن، ریلکسیشن، خواب و استراحت کافی را نیز برای تامین سلامت روحی خود مد نظر قرار دهید.