مراکش و اسرائیل؛ 6 دهه همکاری پنهان
نزدیک‌شدن روابط دیپلماتیک بین اسرائیل و مغرب همچنان ادامه دارد. یائیر لاپید وزیر خارجه اسرائیل اعلام کرد که «ناصر بوریتا» همتای مغربی‌اش به اسرائیل سفر کرده و رسما سفارت مراکش در اسرائیل را افتتاح می‌کند. دو طرف از زمان عادی‌سازی مناسبات برخی کشورهای عربی با اسرائیل که به نام «توافق ابراهیم» در سال 2020 شناخته می‌شود، با آهنگی مستمر در زمینه بهبود مناسبات فیمابین قدم برداشتند.
نزدیک‌شدن روابط دیپلماتیک بین اسرائیل و مغرب همچنان ادامه دارد. یائیر لاپید وزیر خارجه اسرائیل اعلام کرد که «ناصر بوریتا» همتای مغربی‌اش به اسرائیل سفر کرده و رسما سفارت مراکش در اسرائیل را افتتاح می‌کند. دو طرف از زمان عادی‌سازی مناسبات برخی کشورهای عربی با اسرائیل که به نام «توافق ابراهیم» در سال 2020 شناخته می‌شود، با آهنگی مستمر در زمینه بهبود مناسبات فیمابین قدم برداشتند. پس از شش دهه ملاقات و همکاری پنهان و در پی توافق طرفین، عادی‌سازی دیپلماتیک بین تل‌آویو و رباط، توازن استراتژیک در مغرب را بازتعریف کرد. روابط بین تل‌آویو و رباط در سال 1993 پس از امضای توافق‌نامه اسلو بین سازمان آزادی‌بخش فلسطین و اسرائیل در سطح پایینی آغاز شد. در 22 سپتامبر 2000 بیست‌وچهار شرکت اسرائیلی متخصص در فناوری‌های کشاورزی نمایندگانی را به دعوت اتاق بازرگانی، صنایع و خدمات پادشاهی به مراکش فرستادند. مراکش که سال 2000 در پی آغاز انتفاضه دوم فلسطین روابط خود را با اسرائیل متوقف کرده بود، دهم دسامبر 2020 توافق‌نامه‌ای را برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک با این رژیم به امضا رساند. دو طرف از نوامبر 2021 با سفر وزیر دفاع اسرائیل به مراکش و امضای توافق‌نامه همکاری‌های نظامی، امنیتی اقتصادی، فرهنگی و فناوری بین دو طرف، در راستای تقویت همکاری‌ها قدم برداشته‌اند. در مارس 2022 نیز یک هیئت نظامی اسرائیل اولین سفر رسمی خود با هدف تقویت عملی همکاری‌های نظامی بین اسرائیل و مراکش را انجام داد. در این سفر موضوع برگزاری رزمایش‌های بین‌المللی و مشترک مورد گفت‌وگو قرار گرفت. اسرائیل در آگوست 2021 یک دفتر «رابط» در مراکش افتتاح کرد ولی هنوز آن را به سطح سفارت ارتقا نداده است. مراکش نیز در فوریه 2021 دفتر «رابط» خود را در تل‌آویو افتتاح کرد. هم‌زمان با سفر وزیر خارجه مراکش به اسرائیل، دفتر دیپلماتیک اسرائیل در رباط نیز افتتاح خواهد شد. اقدامات مراکش در حالی است که مخالفت‌هایی در داخل مراکش علیه عادی‌سازی روابط با اسرائیل دیده می‌شود. اخیرا تعدادی از روزنامه‌نگاران مراکشی اعلام کردند عادی‌سازی روابط رسانه‌ای با اسرائیل به مثابه ارتکاب جنایت در حق فلسطینیان و مردم مراکش و بشریت است. ده‌ها روزنامه‌نگار مراکشی پس از اعلان تأسیس دفتر یک شبکه اسرائیلی در این کشور خواستار بسته‌شدن فوری دفتر این شبکه شدند. آنها افتتاح دفتر این کانال را پیش از آنکه اقدام تحریک‌آمیز علیه روزنامه‌نگاران طرفدار حقیقت باشد، حرکتی برای تحریک احساسات مردمی می‌دانند. گروه‌های فلسطینی نیز عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی را «خیانت» می‌دانند، زیرا حل‌وفصل مناقشه اسرائیل و فلسطین تا آن زمان به‌عنوان یک شرط اصلی برای عادی‌سازی روابط در نظر گرفته می‌شد. سالانه ده‌ها هزار اسرائیلی به مراکش سفر می‌کنند. اگرچه جمعیت یهودیان در مراکش به چند هزار نفر کاهش یافته است اما مملو از میراث یهودی مانند کنیسه‌ها و گورستان‌هاست. سالانه بین 50 تا 70 هزار گردشگر اسرائیلی که بیشتر مراکشی بودند، از این کشور دیدن می‌کردند اما مجبور بودند که در کشورهای دیگر ترانزیت داشته باشند. اسرائیل پروازهای مستقیم خود را به مراکش در 10 آگوست 2021 آغاز کرد. اسرائیل انتظار دارد تعداد گردشگران این رژیم به مراکش از 50 هزار نفر در گذشته و به 200 هزار نفر در سال برسد. حجم تجارت بین اسرائیل و مراکش در سال 2021 به 131 میلیون دلار رسید که 31 میلیون دلار آن صادرات و 100 میلیون دلار واردات است. صادرات اصلی اسرائیل به مراکش شامل محصولات حمل‌ونقل، لاستیک، پلاستیک و محصولات شیمیایی است، در‌حالی‌که واردات شامل محصولات نساجی، کشاورزی و حمل‌ونقل از مراکش است. در دسامبر 2020 اسرائیل و مراکش ازسرگیری روابط بین خود را اعلام کردند و مراکش پس از امارات، بحرین و سودان چهارمین کشور عربی است که در پی فشار دولت ترامپ در سال 2020 با عادی‌سازی روابط موافقت کرد. عادی‌سازی روابط در مقابل به‌رسمیت شناخته‌شدن از طرف آمریکا در حاکمیت مراکش بر قلمرو مورد مناقشه صحرای غربی بود. مراکش اعلامیه مشترک میان اسرائیل و آمریکا را در اولین سفر یک هیئت رسمی اسرائیلی- آمریکایی به رباط امضا کرد. با وجود آنکه چندی پیش مراکش «دیوید گوورین» را به‌عنوان سفیر اعزامی تل‌آویو در رباط پذیرفته بود اما افتتاح سفارت مراکش در تل‌آویو پذیرفته نشده بود. تأخیر در گشایش سفارت مراکش در تل‌آویو به‌دلیل موضع صهیونیست‌ها در قبال مناقشه صحرا عنوان شده بود. سفر یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل در 11 آگوست 2021 به‌عنوان اولین سفر یک مقام ارشد اسرائیل به مراکش بود. این سفر هشت ماه پس از عادی‌سازی روابط بین اسرائیل و مراکش صورت گرفت. در جریان این سفر دفتر نمایندگی دیپلماتیک اسرائیل در چارچوب توافق‌نامه عادی‌سازی روابط میان دو طرف افتتاح شد و طرفین سه توافق‌نامه در زمینه‌های فرهنگی، گردشگری و همکاری سیاسی امضا کردند.
