درهای جشنواره «سینماحقیقت» به روی همه باز است
نشست خبری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی‌مقدم روز پنجشنبه 17 آذرماه در سالن حقیقت مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی برگزار شد.
نشست خبری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی‌مقدم روز پنجشنبه 17 آذرماه در سالن حقیقت مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی برگزار شد.
محمد حمیدی‌مقدم، دبیر جشنواره، ابتدای این نشست در گزارشی درباره جشنواره شانزدهم «سینماحقیقت» گفت: ۲۶ تیرماه ۱۴۰۱ فراخوان ارسال اثر به دبیرخانه شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» منتشر شد و تا ۱۵ شهریور مهلت پایان ارسال آثار بود. مهلت دریافت اثر با توجه به درخواست مستندسازان تا پایان شهریورماه ادامه یافت و در نهایت ۶۱۴ اثر ثبت‌نام و ۵۸۷ فیلم به دبیرخانه جشنواره تحویل داده شد.
حمیدی‌مقدم تأکید کرد: نیاز به شفاف‌سازی می‌بینم که بگویم از میان این تعداد، پنج فیلم مشکل حقوقی داشتند، هشت فیلم به دلایل فنی از جشنواره کنار رفتند و ۹ تهیه‌کننده تمایلی به شرکت مستندشان در جشنواره «سینماحقیقت» نداشتند. باید بگویم سه فیلم نیز در اعتراض به شرایط کنونی جامعه و ناآرامی‌ها از حضور در این دوره انصراف دادند.
۱۶ فیلم بلند، ۱۵ فیلم نیمه‌بلند و 19 اثر کوتاه برای رقابت نهایی انتخاب شدند و همچنین ۱۲ فیلم در بخش شهید آوینی و ۹ فیلم خارج از مسابقه خواهیم داشت.
حمیدی‌مقدم مطرح کرد: از میان ۵۱۸ فیلم، بخش عمده مستندهای ما موضوعات اجتماعی و شهری هستند که ۲۷ درصد کل آثار را تشکیل دادند. همچنین ۱۹ درصد کل آثار ارائه‌شده دفاع مقدسی هستند. مستندهای پرتره ۱۴ درصد و مستندهای محیط زیست و حیات وحش هم ۱۰ درصد آثار را تشکیل داده‌اند. امسال آثار خوبی در زمینه حیات وحش هم داریم. ۱۰ درصد میراث فرهنگی، هشت درصد
دینی- آیینی، شش درصد ورزشی، شش درصد سیاسی و یک درصد مستندها نیز با موضوعات متفرقه هستند.
محمد حمیدی‌مقدم درباره حضور شرکت‌کنندگان خارجی در این دوره گفت: ۱۱ میهمان بین‌المللی داریم و تعداد زیادی فیلم‌ساز خارجی متقاضی حضور در این دوره بودند که با توجه به هزینه‌ای که برای میهمان‌های خارجی وجود دارد، رایزنی‌هایی در حال انجام است. در بخش حضور استادان کارگاه‌ها و داورها نیز در حال برنامه‌ریزی هستیم و اتفاق خوبی در جریان است و اسامی کامل به‌زودی اعلام خواهد شد. در هیئت داوران رئیس دانشگاه معتبر ویجیک روسیه را داریم که از معتبرترین مدرسان سینمایی
جهان است.
دبیر شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» در پاسخ به این سؤال که موضوع مستندهای این دوره ناآرامی‌های اخیر ایران را در بر گرفته است یا نه، گفت: شش درصد از کل آثار متقاضی حضور در جشنواره سیاسی بودند که درصد آثار منتخب شاید کمتر باشد. در این دوره از جشنواره مستندهای سیاسی اکران می‌شوند؛ اما فراخوان جشنواره ما اول مهر ۱۴۰۱ به اتمام رسیده است و در حوزه مسائل اخیر فیلمی نداشته‌ایم. اگر در این مورد فیلمی ساخته شود، احتمالا در دوره بعدی «سینماحقیقت»
اکران می‌شود.
او درباره تحریم انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی تصریح کرد: فعالیت انجمن منتقدان مربوط به خودشان می‌شود و هر صنفی فعالیت‌های خودش را پیش می‌برد؛ اما درهای جشنواره «سینماحقیقت» به روی تمام صنوف و انجمن‌ها باز است. «سینماحقیقت» فعالیت خودش را دارد و در حوزه متنی، نقد و انتشار، کار خود را انجام می‌دهد. تحریم این رویداد نیز قاعده‌ای صنفی دارد که فکر می‌کنم فعالیتی خارج از صنف است؛ چون انجمن‌ها باید از برگزاری هرگونه رویداد فرهنگی استقبال کنند تا موجب انسداد فرهنگی نشوند. این روزها فعالیت‌ها بسیار متکثر شده است و هرکس در بخشی فعالیت می‌کند. به‌طور کلی فعالیت‌های صنفی قابل احترام هستند؛ اما فراموش نکنیم که نویسندگان و منتقدان آزاد هنوز در جشنواره حضور دارند و هر‌کسی قابلیت انتخاب دارد.
حمیدی‌مقدم درباره تحریمی که از سوی برخی مستندسازان صورت گرفته است، بیان کرد: از سال 1398 که به مرکز گسترش آمده‌ام، ارتباطات نزدیکی با صنوف داشته‌ام و این کتمان‌شدنی نیست. من به حضور صنفی اعتقاد داشته و دارم و می‌دانم که این اتفاق منتج به پیشرفت و اتفاقات خوب در این حوزه می‌شود. برخی فعالان حاضر در تحریم امسال، در سه سال گذشته در جشنواره فعال بوده‌اند تا صنف را قوی کنند، همان‌طور که در دوره چهاردهم توانستیم از پس کرونا برآییم و جشنواره را برگزار کنیم.
او افزود: این‌گونه صحبت‌ها همیشه شنیده می‌شوند. ما با فعالان حوزه مستند حرف زدیم و تعامل کردیم. امسال اوایل شهریور جلسه‌ای با نمایندگان صنوف ازجمله تهیه‌کنندگان و کارگردانان سینمای مستند داشتیم و نشست سیاست‌گذاری خود را با حضور این دو صنف برگزار کردیم؛ اما متأسفانه اتفاقی در صنف افتاد که در تعامل انسداد ایجاد کرد. این در حالی است که ما تا آخرین لحظه تعامل را در دستور کار خود قرار داده‌ایم.
حمیدی‌مقدم ادامه داد: بسیاری از دوستان تحریم‌کننده به می ۱۹۸۸ و حرکت گدار اشاره می‌کنند؛ اما می‌دانیم بعد از آن چه اتفاقی افتاد. جشنواره جای تعامل، حرف‌زدن و نقدکردن است؛ اما اینکه درهای گفت‌وگو را ببندیم، درست نیست. ما همچنان به صنف معتقدیم و البته نظرها در صنف متفاوت است؛ چراکه هرکدام از این انجمن‌ها
۳۰۰ عضو دارند.
او در بخش دیگری از صحبت‌های خود از اتفاقی ویژه در بحث مخاطبان جشنواره این دوره خبر داد و گفت: توده مخاطب اصلی در جشنواره «سینماحقیقت» موضوع مهمی است و اتفاقا امسال شاهد اتفاق ویژه‌ای برای افزایش مخاطبان جشنواره می‌شویم که البته سنگ‌بنای آن از سال ۹۸ گذاشته شده است. اگر برای بسیاری جشنواره ایدفا قبله آمال است، باید بدانیم که این جشنواره حدود ۵۰ هزار بلیت می‌فروشد؛ اما فیلم باید از سوی توده مردم دیده شود و ما باید برای این موضوع تلاش کنیم.
حمیدی‌مقدم در ادامه خاطرنشان کرد: با احترام به همه نظرها که نمی‌خواهند در جشنواره ما حضور داشته باشند، به آنها گفته‌ایم که تا آخرین لحظه تعامل می‌کنیم حتی در بخش جوایز که سند آنها موجود است، با اعضای صنف جلسه گذاشتیم و می‌خواستیم تعدادی از جوایز را به نفع بین‌المللی‌شدن جشنواره حذف کنیم؛ اما از همان ابتدا همین دوستان مؤثر در تحریم، مخالفت کردند و ما با آنها برای اتفاق‌نظر بیشتر درباره این موضوع جلسه گذاشتیم و نظر من را پذیرفتند، ولی نظرشان این بود که فعلا جشنواره آماده کم‌شدن جوایز نیست و ما یک قدم عقب آمدیم. این همان تعاملی است که در دستور کار ما
بوده است.
او ادامه داد: در اتفاقات رخ‌داده مجددا به دو صنف پیشنهاد دادیم که درباره مسائل امروز جامعه حرف بزنیم که به‌سختی پروسه آن طی شد؛ اما متأسفانه دوستان ما در انجمن صنفی کارگردانان هیچ آیتمی را پیشنهاد ندادند. فکر می‌کنم بیشتر این موضوع تبلیغاتی است. بیش از ۳۰ یا ۴۰ نفر از دوستان امضا‌کننده تا به حال به چارسو نیامده‌اند و در خارج از کشور به سر می‌برند. مطالبه لازمه سینماست و امیدوارم دوستانی که مطالبه‌گر هستند، در جشنواره حضور پیدا کنند و اثر خود را ارائه دهند. ما ادامه صحبت آقای سهرابی برای حمایت از ساخت آثار درباره اتفاقات اخیر را تکرار می‌کنیم و از مستندهایی که عادلانه به موضوع بپردازند، حمایت می‌کنیم. جشنواره با احترام به همه کار خود را انجام می‌دهد.
حمیدی‌مقدم درباره برگزاری مراسم‌های بزرگداشت در این دوره از جشنواره نیز مطرح کرد: یک مراسم نکوداشت برای زنده‌یاد نادر طالب‌زاده برگزار خواهد شد. ضمن اینکه یک مراسم بزرگداشت هم داریم که متناسب با هدف توجه به استان‌ها در خارج از تهران و در شهر اصفهان خواهیم داشت و قرار است از سیدمحسن طباطبایی‌پور پیش‌کسوت حوزه مستند در استان اصفهان تجلیل شود.
او در پایان تصریح کرد: به پیشنهاد آقای محمد خزاعی که ریاست شورای سیاست‌گذاری جشنواره را بر عهده دارد، قرار شد تا بخشی برای حمایت از آثاری را که خارج از فهرست جوایز هستند، داشته باشیم. برای مثال برای ساخت اثر بعدی یا حتی اثری که تولید شده در بخش نمایش، توزیع و اکران حمایت شود.
شانزدهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» با دبیری محمد حمیدی‌مقدم از 20 تا 25 آذر برگزار می‌شود.
