گزارش «شرق» از اقداماتی که منجر به تجمع دانشجویان دانشکده هنر شد
تولید مسئله با چه هدفی
درحالی‌که سال تحصیلی پرآشوب دانشگاه‌ها رو به پایان است در دانشکده هنر تهران یک دستور اجباری درباره نحوه پوشش دانشجویان منجر به یک تجمع اعتراضی شد؛ تجمعی که از روز چهارشنبه گذشته شروع شد و تا پاسی از بامداد پنجشنبه ادامه داشت. بیش از ۵۰ دانشجوی دانشگاه هنر که روز چهارشنبه در پی اجباری‌شدن پوشش مقنعه در دانشگاه تحصن کرده بودند، ساعت‌های پرالتهابی را با تهدید، الفاظ رکیک، تماس‌های مشکوک و چند فقره درگیری فیزیکی تجربه کردند.
سامان موحدی‌راد: درحالی‌که سال تحصیلی پرآشوب دانشگاه‌ها رو به پایان است در دانشکده هنر تهران یک دستور اجباری درباره نحوه پوشش دانشجویان منجر به یک تجمع اعتراضی شد؛ تجمعی که از روز چهارشنبه گذشته شروع شد و تا پاسی از بامداد پنجشنبه ادامه داشت. بیش از ۵۰ دانشجوی دانشگاه هنر که روز چهارشنبه در پی اجباری‌شدن پوشش مقنعه در دانشگاه تحصن کرده بودند، ساعت‌های پرالتهابی را با تهدید، الفاظ رکیک، تماس‌های مشکوک و چند فقره درگیری فیزیکی تجربه کردند. ماجرا به یک پیامک بحث‌برانگیز از سوی دانشگاه بازمی‌گردد که اواسط هفته گذشته به دانشجویان دختر اعلام کرده بود از ابتدای هفته تنها با پوشیدن مقنعه می‌توانند وارد دانشگاه شوند. این در حالی است که دانشجویان دانشگاه هنر تهران حداقل در دو دهه گذشته و زیر نظر رؤسای مختلف دانشگاه با دیدگاه‌های سیاسی متفاوت چنین اجباری را تجربه نکرده بودند و شال یا روسری پوششی پذیرفته‌شده در این محیط آموزشی بود. فضای دانشگاه هنر و رشته‌های آموزشی این دانشگاه با اقتضائات خاص کارگاهی موجب شده بود که برای سلامت دانشجویان و در امان نگه‌داشتن آنها از خطرات احتمالی چندان روی پوشش مقنعه تأکیدی نشود، اما مسئولان دانشگاه هنر در روزهای پایانی سال یکباره تصمیم گرفتند که ورود دانشجویان به این دانشگاه را تنها با پوشش مقنعه اجباری کنند؛ تصمیمی که به گفته برخی از دانشجویان تلاشی است برای متشنج‌کردن فضای دانشگاه. برخی از دانشجویان می‌گویند که در تجمع اخیر تنها به اجباری‌بودن پوشش مقنعه اعتراض شده بود و کسی درباره حجاب اجباری یا اختیاری در فضای دانشگاه موضوعی را مطرح نکرده بود، اما شاید برخی از مسئولان دانشگاه بد‌شان نمی‌آمد که این تحصن به اسم مخالفت با حجاب در رسانه‌ها بازتاب داده شود تا بهانه برای برخورد شدیدتر با دانشجویان فراهم شود.
پیامک بحث‌برانگیز روز دوشنبه
«دانشجوی گرامی، از روز شنبه ۲۷ خردادماه ۱۴۰۲ حضور در دانشگاه صرفا در چارچوب ضوابط آداب حضور و برای خواهران با پوشش مقنعه امکان‌پذیر می‌باشد». این متن پیامکی است که دوشنبه هفته گذشته برای دانشجویان دانشگاه هنر ارسال شد؛ موضوعی که استارت یک تجمع صنفی را در چهارشنبه زد. پیش از آن دانشجویان معترض سه‌شنبه در دیداری با آقای حیدرزاده، مسئول نهاد رهبری در دانشگاه اعتراض‌شان را به این پیامک و شرایط قیدشده در آن بیان کرده بودند. به گفته دانشجویان آقای حیدرزاده در این نشست قول داده که این مسئله را پیگیری می‌کند. استدلال دانشجویان این بود که اولا بیش از ۲۰ سال است که فضای دانشگاه هنر در دولت‌های مختلف و رؤسای متعدد به همین شکل است و تاکنون کسی ضرورت تغییر آن را احساس نکرده بود. نکته دیگر اینکه پوشش مقنعه برای برخی دختران دانشجوی دانشگاه هنر خطر جانی در پی دارد؛ چراکه در کارگاه‌های مختلف با دستگاه‌های متعددی سروکار دارند و در صورت گیرکردن مقنعه در هر دستگاهی امکان آزادسازی وجود ندارد. این در حالی است که در صورت بروز حادثه وقتی کسی از پوشش شال استفاده کند، می‌تواند آن را به راحتی درآورده و از بروز حادثه برای خودش جلوگیری کند. تعداد زیادی از دانشجویان دانشگاه هنر که برای نوشتن این گزارش با آنها مصاحبه شده، تأکید کردند که تحصن چهارشنبه فقط در اعتراض به اجباری‌شدن پوشش مقنعه و یک درخواست صنفی بوده است. برای نمونه در روز برگزاری تحصن در کانال شورای صنفی دانشگاه پیامی با این مضمون درج شده: «دانشجویانی که جهت مطالبه پوشش منطبق بر ویژگی‌های کارگاهی و رشته‌های تخصصی خود در محوطه باغ ملی بست نشسته‌اند، هیچ خواسته‌ای جز شنیده‌شدن صدایشان در مورد پوشش مناسب رشته ندارند. این دانشجویان سال‌ها با پوشش معمولی و مناسب در ادارات دولتی و دانشگاه حضور داشته‌اند و به هیچ عنوان نمی‌توان خواسته ایشان را به مسائل فرادانشگاهی یا لغو حجاب ربط داد». در نهایت چهارشنبه 24 خرداد تجمعی با نزدیک به
۶۰ دانشجو در دانشگاه هنر برگزار شد. تعدادی از منابع دانشجویی که در این گزارش با آنها صحبت کردیم، عنوان کردند که علاقه‌مند به شرکت در این تحصن بودند اما از آنجایی که در دانشگاه پرونده بازی داشتند، از این تصمیم منصرف شده‌اند. در ماه‌های اخیر اخبار فراوانی از موج احکام انضباطی برای دانشگاه هنر در رسانه‌ها منتشر شده بود. برخی عدد دانشجویان ممنوع‌الورود به دانشگاه را در فروردین ۱۴۰۲ چیزی نزدیک به ۴۰ دانشجو تخمین می‌زنند.
گفت‌وگو با رئیس حراست
ساعتی پس از تحصن مسالمت‌آمیز دانشجویان در دانشگاه هنر نمایندگان آنها به حراست فراخوانده شدند تا با گفت‌وگو و تعامل درخواست دانشجویان شنیده شده و درباره آن چاره‌اندیشی شود. ریاست حراست دانشگاه هنر بر عهده حمزه برزویی‌کوتنائی است؛ مدیری که این روزها اسم و اطلاعاتی از روش‌های مدیریتی‌اش در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود و همین زیر ذره‌بین رفتن کمی او را ناراحت کرده است. حداقل در جلسه گفت‌وگو با دانشجویان از اینکه اسمش به رسانه‌ها راه یافته دلخور بوده و این دلخوری را هم ابراز کرده است. هشت دانشجو به نمایندگی از دانشجویان متحصن به دیدار رئیس حراست دانشگاه رفتند و در جلسه‌ای که بعضا به‌صورت تلفنی رئیس دانشگاه و مسئول نهاد رهبری هم در آن حضور داشتند، درباره قانون اجبار پوشش مقنعه بحث و گفت‌وگو کردند. عمده صحبت دانشجویان بر این محور استوار بود که وضع چنین قانونی غیرضروری است و فضای دانشگاه هنر سال‌هاست که با آن بیگانه است. ضمن اینکه نگرانی‌های صنفی درباره پوشش مقنعه برای دانشجویان برخی رشته‌ها هم وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. دانشجویان تأکید کردند که این تحصن مسالمت‌آمیز تنها برای مطرح‌کردن خواسته‌هایشان پیش از شنبه معهود است و اگر در چنین جلسه‌ای صحبت و نظر دانشجویان شنیده نشود؛ به هر روی تعداد زیادی از دانشجویان پوشش مقنعه را قبول نمی‌کنند. در این وضعیت بود که برزویی، مسئول حراست دانشگاه دانشجویان را تهدید عجیبی کرده است. خروجی جلسه گفت‌وگو با تهدید اما این بود که حسنایی، رئیس دانشگاه و برزویی، مسئول حراست دانشگاه از مواضع خودشان کوتاه نیامدند و بر قطعی‌بودن اجبار پوشش مقنعه تأکید کردند. دانشجویان هم در طرف مقابل کوتاه نیامدند و به تجمعشان ادامه داند.
ادامه تجمع با طعم لباس‌شخصی‌ها
تجمع دانشگاه هنر در آخرین ساعات چهارشنبه آغاز شده بود اما تا پاسی از بامداد پنجشنبه ادامه پیدا کرد. بعد از ناکامی گفت‌وگوی دانشجویان با مسئولان حراست، دانشجویان در محل باقی ماندند. مسئولان دانشگاه هم در مقابل سایر دانشکده‌ها را تعطیل کردند و از ورود آب و غذایی که دانشجویان از فروشگاه‌های آنلاین سفارش داده بودند، به داخل دانشگاه جلوگیری کردند. دانشجویان چندساعتی را بدون دسترسی به آب، غذا و سرویس بهداشتی در دانشگاه تجمع کردند. این در حالی بود که با خلوت‌شدن فضای باغ ملی نیروهای لباس شخصی هم در مقابل دانشگاه حضور پیدا کردند و کارمندان حراست هم با اشاره به لباس‌شخصی‌ها دانشجویان را تهدید می‌کردند که به تجمعشان پایان دهند. تقریبا همه غذاهایی که از پلتفرم آنلاین اسنپ‌فود آن شب به آدرس دانشگاه هنر سفارش داده شده بود، در نگهبانی ضبط شد و به دست دانشجویان نرسید. در این میان چند تماس با دانشجویان و خانواده‌های آنها هم گرفته می‌شود که در آن با تهدید به عواقب انضباطی سخت از آنها خواسته شده بود به تجمع پایان دهند. پیش‌تر در جلسه نمایندگان دانشجویان با برزویی، مسئول حراست دانشگاه به آنها گفته شده بود که اسامی همه دانشجویان تجمع‌کننده را دارند و همه دانشجویان معترض شناسایی شده‌اند. حراست دانشگاه از ساعت یک بامداد درِ دانشگاه را برای خروج دانشجویان باز کرده بود اما کسی خارج نشد. حوالی ساعت دو بامداد بار دیگر رئیس حراست دانشگاه به جمع دانشجویان آمد تا آنها را متفرق کند. مذاکرات دانشجویان و مسئولان دانشگاه تا حوالی اذان صبح ادامه پیدا کرد و این در حالی بود که تعداد زیادی از دانشجویان دانشگاه هنر هم بعد از اطلاع از وضعیت هم‌دانشگاهی‌های‌شان به خیابان‌های اطراف دانشگاه آمده بودند. نهایتا حوالی اذان صبح تجمع دانشجویان دانشگاه هنر پایان یافت. در این میان روایت‌های پراکنده‌ای از ضرب‌و‌شتم دانشجویان هم شنیده شده است.
