گام‌به‌گام استقلال نهاد وکالت را مورد هجمه قرار می‌دهند

شرق: جلسه رؤسای کانون‌های وکلای دادگستری ایران روز پنجشنبه اول تیر 1402 با موضوع بررسی لوایح و طرح‌های مورد بررسی در مجلس شورای اسلامی در محل کانون وکلای دادگستری مرکز برگزار شد.

جعفر کوشا، رئیس اسکودا در ابتدای این جلسه ضمن تبریک اعیاد قربان و غدیر و فرارسیدن هفته قوه قضائیه، گفت: در ابتدا لازم می‌دانم فرارسیدن سالروز شهادت دکتر بهشتی را تسلیت عرض کنم. فقدان ایشان را به‌طور قطع باید یک ضایعه بزرگ ملی دانست. واقعیت این است که تفکر شهید بهشتی و ژرف‌نگری ایشان، باعث شد مورد توجه حضرت امام خمینی(ره) قرار بگیرند اما اشراف آقای بهشتی بر مسائل علمی و عملی باعث شد دشمنان زیادی پیدا کنند.

او ادامه داد: اینکه گفته می‌شود شهید بهشتی مظلوم بودند به این علت بود که ایشان به دلیل علم و عملشان دشمنان زیادی پیدا کردند و مورد هجمه‌های متعدد قرار گرفتند. ایشان در آن زمان به‌دنبال تحول‌خواهی و اثرگذاری مثبت در ساختار قضائی بودند ولی متأسفانه، دشمن ایشان را خیلی زود از ما گرفت. تشکیل پلیس قضائی به نوعی نگاه ایشان به جایگاه ضابطان را نشان می‌داد و حالا در شرایط کنونی می‌فهمیم که تا چه حد نگاه ایشان مهم بود. فضیلت دیگر مرحوم بهشتی شجاعت و اهل مناظره بودن ایشان بود. اصولا انسان‌هایی که نگاه، تفکر و همچنین میزان علم و آگاهی‌شان در سطح بالایی قرار دارد و نگرش چندوجهی دارند، از مناظره ترس ندارند و این یکی از توانمندی‌های ایشان بود. این عضو هیئت علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی با تأکید بر اهمیت اصلاح فرهنگ عمومی تصریح کرد: در قرآن بارها بر خواندن (اقرَأ) تأکید شده است و این موضوع را باید صراحتا یک بحث فرهنگی دانست و به همین دلیل اگر مردم از حیث فرهنگی اصلاح و تقویت شوند، بسیاری از مسائل و مشکلات حل‌وفصل خواهد شد. به یاد داریم دکتر بهشتی مناظره‌ای با احسان طبری، عضو کمیته مرکزی حزب توده داشتند. طبری در آن جلسه پیامبر اسلام (ص) را با نام کوچک مورد خطاب قرار داد و مجری مناظره به همین دلیل به او تاخت، اما مرحوم بهشتی مجری برنامه را متوقف کرد؛ چراکه بهشتی با افراط‌گرایی مخالف بود و این دیدگاه ایشان یک ارزش مهم به حساب می‌آمد.

رئیس اسکودا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تصویب لوایح و طرح‌های مختلف در مجلس شورای اسلامی درباره کانون‌های وکلای دادگستری که بعضا استقلال نهاد وکالت را مورد خدشه قرار داده است، گفت: واقعیت این است که ما در نهاد وکالت باید تلاش کنیم یک‌سری نخبه وارد مجلس شوند تا تصمیم‌گیری درستی درباره کانون‌های وکلا به عنوان مدافعان حقوق عامه اتخاذ شود.

دکتر کوشا افزود: متأسفانه امروز شاهد وضع قوانینی از سوی مجلس هستیم که مشکلات عدیده‌ای را به وجود آورده است. اگر نمایندگان، قوانینی را وضع کنند که با جامعه مغایرت داشته باشد، بدون شک مردم از آن پیروی نخواهند کرد. آقایان تصویب می‌کنند و می‌نویسند که ماهواره جرم است اما مردم به آن توجه نمی‌کنند و همه از ماهواره استفاده می‌کنند و این یعنی فرار از قانون.

وی افزود: متأسفانه در مجلس شورای اسلامی ما با طرح‌های گوناگون روبه‌رو هستیم، اما واقعا نمی‌دانم چرا قوه مقننه در این دوره، مشکلات مردم را به خوبی متوجه نشده‌ است. بحث این است که چرا طرح‌ها و لوایح متعددی به مجلس می‌رود؟ همین حالا حدود ۶۰۰ طرح در نوبت بررسی است. از زمانی که این مجلس روی کار آمد، نگاهش را به نهاد وکالت معطوف کرد و علیه آن کمپین به راه انداختند، تا جایی که متأسفانه اقتصاددانان وارد مباحث مربوط به نهاد وکالت شدند و این یعنی اقدام غیرتخصصی. این در حالی است که متأسفانه استادان و بزرگان حقوق هم ساکت هستند و به همین دلیل اقتصاددانان کفیل ما شدند؛ برای مثال در برنامه سوم توسعه شاهد تولد مرکز وکلای قوه قضائیه بودیم و حالا هم در برنامه هفتم توسعه به گونه دیگری به نهاد وکالت پرداخته‌اند که این مسئله نشان می‌دهد قرار است گام‌به‌گام استقلال نهاد وکالت را مورد هجمه قرار دهند.

این عضو هیئت‌علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به نمایان‌شدن خروجی پلکانی طرح تسهیل صدور مجوزهای کسب‌وکار گفت: در سال ۱۴۰۱ با اجرای این قانون، هفت هزار نفر وارد نهاد وکالت شدند و بدون شک در آینده نه‌چندان دور مشکلات و خروجی منفی آن نمایان خواهد شد. سؤال ما از این حضرات این است که تا حالا کجا بودید که در این مورد سخن نگفتید؟ به موازات این روند، حال بحث تحقیق و تفحص مطرح شده که هدف آن گسترش نظارت از سوی قوه قضائیه بر نهاد وکالت است.

رئیس اسکودا در ادامه با طرح این سؤال که هدف از توسعه نظارت قوه قضائیه بر نهاد وکالت چیست و آیا گسترش و تعمیق این نظارت به نفع موکل است؟ گفت: بحث این است که آیا اعمال فشار بر وکیل به صلاح موکل خواهد بود و این باعث افزایش فعالیت وکلا خواهد شد؟ تأکید بر افزایش نظارت بر وکلا در برنامه هفتم توسعه این شائبه را مطرح می‌کند که آیا این حجم و گستره از نظارت بر نهاد وکالت کافی نیست؟ مگر تاکنون نظارت صورت نمی‌گرفته یا اینکه نظارت کم بوده است؟ بحث ما این است کسانی که درمورد نهاد وکالت بندهایی را در برنامه هفتم توسعه گنجانده‌اند، عملا هیچ شناخت درستی از ساختارهای نهاد وکالت نداشته و ندارند و این صرفا به صنف ما ضربه خواهد زد. در ادامه این جلسه نیز رؤسای کانون‌های وکلای دادگستری‌های سراسر کشور به بحث و تبادل نظر درباره لوایح و طرح‌های مورد بررسی در مجلس شورای اسلامی پرداختند. از جمله مباحثی که در این جلسه مورد بحث و بررسی قرار گرفت پیش‌نویس برنامه هفتم توسعه، طرح تحقیق و تفحص از کانون وکلای دادگستری و طرح اصلاح قانون استفاده بعضی از دستگاه‌ها از نماینده حقوقی در مراجع قضائی مصوب ۱۳۷۴ بود.