زنان افغانستانی تحت فشار پاکستان و زلزله

از دو سال پیش که طالبان، حکومت در افغانستان را بر عهده گرفت، هر روز شرایط زنان سخت‌تر می‌شود. به‌تازگی و پس از زلزله‌ای که در هرات رخ داده، موقعیت آنها با مشکلات بیشتری همراه شده است.

وضعیت مرگ‌بار   زنان

افغانستان در هفته پیش، تحت تأثیر موجی از زمین‌لرزه‌های مرگ‌بار قرار گرفته است. بزرگی این زمین‌لرزه‌ها حتی به 6.3 ریشتر نیز رسید و در مجموع 43هزارو 400 نفر را در شش ایالت این کشور تحت تأثیر مستقیم قرار داد. بر‌اساس آمار سازمان ملل، دست‌کم هزارو 500 نفر کشته و بیش از 18 هزار نفر زخمی شده‌اند. بیش از 90 درصد کشته‌شدگان زن و کودک بودند. 444 روستا نیز آسیب دیده است. آلیسون داویدیان، نماینده ویژه سازمان ملل در امور زنان در افغانستان، به آسوشیتدپرس گفته بود که پس از این دو زلزله مرگ‌بار، زنان و دختران تحت حاکمیت طالبان در وضعیت مرگ‌باری قرار دارند. او با تشریح تأثیرات زلزله بر زنان گفت: «زمانی که بلایای طبیعی رخ می‌دهد، زنان و دختران بیشترین تأثیر را می‌بینند و اغلب کمترین اهمیت به شرایط آنان داده می‌شود». افغانستان از تابستان 2021 زیر سلطه طالبان قرار دارد و از آن زمان آزادی و فرصت‌های زنان روزبه‌روز کمتر می‌شود. زنان این کشور با ممنوعیت حضور در مدارس متوسطه، دانشگاه‌ها و سازمان‌های غیر‌دولتی روبه‌رو شده‌اند. به گفته نماینده ویژه سازمان ملل «وقتی بحران‌های طبیعی با وضعیت حقوق زنان در افغانستان همراه می‌شود، وضعیت زنان و دختران این کشور «کشنده» می‌شود».

تخمین زده می‌شود که در نتیجه زمین‌لرزه‌ها، بیش از یک‌میلیون‌و صد هزار نفر به کمک‌های بشردوستانه نیاز پیدا کرده‌اند و بخش زیادی از شبکه سلامت افغانستان آسیب دیده است. این شبکه به 32هزارو 511 نفر در مناطق بسیار آسیب‌دیده یاری می‌رساند. برای بهبود این وضعیت حدود هشت میلیون دلار کمک مالی نیاز است.

زنان  فراری  از   افغانستان

زنان افغانستانی در کشور خود و در دو سال گذشته با آزار و اذیت، زندان و مرگ قریب‌الوقوع شرایط وحشتناکی را تحمل می‌کنند و برخی از آنان، آن‌قدر شجاع هستند که کشورشان را ترک کنند. برای برخی، فرار به پاکستان تیری در تاریکی و فرصت دوباره‌ای برای زندگی بود؛ اما دولت پاکستان از آنها خواسته کشور را ترک کنند. اگر این کار را نکنند، دستگیر شده و به افغانستان بازگردانده خواهند شد. چهار معلم بازنشسته در استرالیا تلاش می‌کنند تا این زنان به کشورشان بازگردانده نشوند. این معلمان با زحمات شبانه‌روزی درصددند با کمک وکیل مهاجرت برای این زنان ویزای بشردوستانه تهیه کنند و جلوی بازگشت آنها را بگیرند. هرچند مسئولان استرالیایی چندان علاقه‌ای به حضور مهاجران ندارند؛ اما این معلم‌ها تلاش خود را انجام می‌دهند. آشنایی آنان با زنان افغانستانی به چند ماه پیش باز‌می‌گردد. این معلمان برنامه درسی مبتنی بر همدلی را برای دختران افغان ساکن پاکستان و افغانستان ارائه دادند و تلاش بسیاری داشتند تا درس‌ها را برای دانش‌آموزان جذاب کنند.

به گفته یکی از معلمان این تدریس که از طریق یک پلتفرم انجام می‌شد، به‌شدت مورد استقبال دختران افغانستانی قرار گرفت. آنان همیشه متمرکز و وقت‌شناس بودند و با پشتکار تکالیف را انجام می‌دادند. هرچند این معلمان از همان ابتدا توضیح داده بودند که امکان آوردن دختران به استرالیا را ندارند؛ اما با تغییر وضعیت و احتمال اخراج آنها از پاکستان و شرایط استرس‌زایی که دختران تجربه می‌کردند، معلمان به دنبال راه‌حل دیگری گشتند. روند تهیه ویزاهای بشردوستانه به دلایل متعددی با مشکل مواجه شده است. بسیاری از این زنان ابزار دسترسی به اینترنت را ندارند و نمی‌توانند درخواست ویزا کنند. از طرفی درخواست‌ها باید بی‌عیب و نقص باشد و هر خطای کوچکی به معنای رد‌شدن ویزا است. به اینها باید فقدان سواد انگلیسی و فنی این دختران و زنان را نیز اضافه کرد. زنان افغانستان به دلایل مختلف فرار کرده‌اند، برخی از آنها از شوهران خشن خود در افغانستان فرار کرده‌اند و برخی دیگر به خاطر کار با نهادهای حقوق‌بشری. یکی از زنان جزء فعالان حقوق زنان است که برای توانمندسازی دختران جوان فعالیت می‌کند. او در آستانه اخراج از پاکستان، نامه‌ای به سیاست‌مداران جهان نوشته و بیان کرده که در صورت بازگشت به افغانستان به طرز وحشتناکی مجازات خواهد شد.

هنگامی که طالبان در تابستان دو سال پیش در افغانستان قدرت گرفت، زن دیگری به پاکستان گریخت. از آن زمان، پدرش درگذشته و او مسئولیت مراقب از مادر و سه خواهر و برادر کوچک‌ترش را بر‌عهده دارد. او یک تاجیک شیعه است و در متنی نوشته «تاجیک‌ها در افغانستان تحت آزار و اذیت هستند و نمی‌توانند شغل پیدا کنند. برادرانم بارها به دلیل تاجیک‌بودن به دست طالبان کتک خوردند. آنها در جاده آب‌میوه می‌فروختند و وقتی مورد پرسش مردان طالبان قرار می‌گرفتند، به دلیل تفاوت لهجه و گویش، ضرب‌و‌شتم می‌شدند». حالا نوبت پلیس پاکستان است تا آنان را اذیت کند و به آنها اخطار داده‌ شده باید منزل خود را تخلیه کنند. یکی از زنان در روزهای آخر بارداری است؛ اما به دلیل پناهنده‌بودن امکان رفتن به بیمارستان‌های دولتی پاکستان را ندارد و حتی نمی‌داند در رزوهای آینده کجاست. به گزارش خبرگزاری‌ها، پاکستان در هفته پیش، بیش از 60 هزار مهاجر افغانستانی را اخراج کرده است.