اپرای خاموشی و دیگر برندگان

شرق: جایزه مهرگان ادب بعد از مدتی وقفه دوباره آغاز به کار کرده است و در مراسم بیست‌و‌یکمین و بیست‌‌و‌دومین دوره خود که روز پنجشنبه ۱۱‌ آبان‌ماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، برگزیدگان خود را معرفی کرد. هیئت داوران «مهرگان ادب»، جواد اسحاقیان، هلن اولیائی‌نیا، حسین آتش‌پرور، جواد پویان، سیاوش گلشیری، لیلا صادقی و ابوالفضل حسینی، در بخش رمان و داستان بلند، رمانِ «اپرای خاموشی صدا در تالار رودکی» نوشته جمشید ملک‌پور را به‌عنوان «رمان برگزیده» انتخاب کردند. در بخش دیگری با عنوان «رمان‌های تحسین‌شده»، هیئت داوران دو رمان «بلیت برگشت» نسیم وهابی و «بزها به جنگ نمی‌‎روند» مهیار رشیدیان را معرفی کرد و از دو رمان «پرده آهنین» علی شروقی و «غزال، آهوی باغ زعفرانیه» شرویندخت ایازی نیز تقدیر شد. نشان مهرگان ادب نیز نصیب رمان‌های «او» زاهد بارخدا و «طبرخون» محسن فاتحی شد. در بخش مجموعه داستان، «چیدن یال اسب وحشی» علی صالحی‌بافقی برگزیده این دوره مهرگان ادب بود و مجموعه داستان‌های «برف سرخ و دیگر داستان‌ها» طیبه گوهری و «چشم سگ» عالیه عطایی نیز در فهرست «مجموعه داستان‌های تحسین‌شده» جای گرفت. و دو مجموعه داستان «زمستان شغال» فرهاد رفیعی و «رنو ۵» ارغوان پورعلی نیز شایسته تقدیر دانسته شد. در بخش «نشان مهرگان» این بخش نیز به «حافظه پروانه‌ای» بهناز علی‌پور گسکری و «آختامار» هما جاسمی تعلق گرفت. جایزه مهرگان بخشی با عنوان «مهرگان ادب زبان مادری» نیز دارد که در این بخش، جایزه رمان برگزیده به «چشمان کهربایی درخت مُر» (ترکی‌آذربایجانی) نوشته رقیه کبیری با ترجمه حمزه فراهتی رسید و «گنطره» (عربی) هادی هیّالی با ترجمه نویسنده به‌عنوان رمان تقدیرشده معرفی شد. همچنین نشان مهرگان ادب در این بخش به رمان‌های «برای دوست‌داشتن دیر نیست» (ترکی ‌آذربایجانی) صمد رحمانی خیاوی با ترجمه نسیم جعفرزاده و «پرندگان در باد» (کردی) نوشته عطا نهایی با ترجمه رضا کریم‌مجاور اهدا شد. در این دوره جایزه مهرگان ادب زبان مادری در بخش مجموعه‌ داستان برگزیده‌ای انتخاب نشد و تنها مجموعه داستان «با شهرزاد در شب‌های کردستان» (کردی) جمعی از نویسندگان کرد با ترجمه رضا کریم‌مجاور نشان مهرگان ادب را دریافت کرد.

هیئت داوران در بخشی از بیانیه خود به تعداد قابل ملاحظه کتاب‌ها در حوزه ادبیات اشاره کرد: در این دو دوره (1398-1399)، در مجموع 1527 عنوان کتاب چاپ اول، شامل 817 رمان و 712 مجموعه داستان کوتاه به دبیرخانه مهرگان ادب رسید که داوران از این میان بعد از سه مرحله داوری منتخبان خود را برگزیدند. در بخش دیگری از بیانیه داوران به اصرار مداوم بر سانسور کتاب‌ها همراه محدودیت‌های دسترسی به اینترنت و فضای مجازی اشاره کردند که نویسندگان را با مشکل دوچندان مواجه کرده و نوشتند: «روش‌های نادرست و برخوردهای ناروا، دلسردی نویسندگان و بی‌اعتمادی خوانندگان را در پی داشته است. در این میان وجود بحرا‌ن‌های اقتصادی که ناشران و خریداران کتاب نیز از آن ایمن نبودند، منجر به کاهش چشمگیر تیراژ کتاب‌ها شده است». در ادامه، هیئت داوران خواستار تجدیدنظر جدی و تحول اساسی در مقررات و شیوه‌های اجرائی فعلی شده است تا زمینه لازم برای رفع موانع نشر و رونق بازار کتاب را فراهم آورد.