کروکی مازوت

 شرق:‌ در روزهای قرمز پایتخت که نفس تهرانی‌ها به شماره افتاده، یک عضو شورای شهر تهران از مازوت‌سوزی در اطراف تهران خبر می‌دهد، آن‌هم با وجود تمام تکذیب‌ها. او استناد می‌کند به سخنان گفته‌شده در جلسه کمیته اضطرار آلودگی هوا و می‌گوید:‌ مسئولان بیایند بگویند که نیروگاه شهید منتظرالقائم، در زمستان سال گذشته مازوت‌سوزی نداشته و موضوع را تکذیب کنند.

مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران که در جلسه هفته گذشته اعلام کرد یک مقام مطلع مازوت‌‌سوزی در اطراف تهران را تأیید کرده، بار دیگر بر وضعیت بحرانی هوای تهران تأکید می‌کند و می‌گوید: مردم شهر تهران از آلودگی هوا و تنفس در این شهر نارضایتی دارند. فارغ از اینکه چه دستگاهی در موضوع آلودگی هوا مقصر است، واقعیت این است که هوای شهر تهران آلوده است و مردم این هوا را استشمام می‌کنند. فرزندان و کودکان دچار بیماری می‌شوند و ممکن است نسل آینده ضررهای زیادی را متحمل شوند. احتمال دارد بسیاری از بزرگسالان و سالمندان دچار آسیب جدی شوند و برخی جانشان را از دست بدهند و خانواده‌هایی را داغدار کند.

پیرهادی با اشاره به گزارش منتشر‌شده کمیسیون اصل 90 مجلس درباره آلودگی هوا، می‌گوید: این گزارش در سال ۱۴۰۱ بررسی شده و در تیرماه سال ۱۴۰۲ در صحن مجلس شورای اسلامی قرائت شده است.

به گفته پیرهادی، سازمان محیط زیست متولی اجرای ۶۰ حکم قانونی در قانون هوای پاک بوده که کمتر از ۱۰ درصد آن محقق شده و این در حالی است که فرماندهی اجرای این قانون بر عهده این دستگاه است. نکته درخور توجه، آن است که روند تغییرات غلظت سالانه ذرات معلق کمتر از دو‌و‌نیم میکرون در بازه زمانی سال ۸۸ تا ۱۴۰۱ روند کاهشی دارد، اما همچنان بسیار بیشتر از حد مجاز است. بر اساس گزارش کمیسیون اصل 90، وزارت نفت استانداردهای لازم را در استفاده نیروگاه‌ها از سوخت مازوت به کار نگرفته و سوخت‌های تولیدی کشور از‌جمله بنزین، نفت‌گاز، نفت کوره و نفت سفید مطابق با استاندارد ملی مصوب عرضه نشده است. بر اساس این گزارش، وزارت نیرو در تأمین برق مورد نیاز کشور از انرژی‌های تجدید‌پذیر استفاده نکرده است، تا جایی که به دلیل شرایط خاص تحریمی کشور، مصرف مازوت در حال افزایش است و طبق اعلام مرکز اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، از ۱۶ نیروگاه کشور ۱۴ نیروگاه مصرف مازوت دارند.

او با طرح این پرسش که چرا برخی می‌خواهند بگویند این‌گونه نیست، به نیروگاه شهید منتظرالقائم در اطراف تهران اشاره می‌کند و می‌گوید‌: مسئولان بیایند بگویند که این نیروگاه در زمستان سال گذشته مازوت‌سوزی نداشته و موضوع را تکذیب کنند. آنچه جای تعجب و درد دارد، این است که مطابق جدیدترین گزارشی که وزارت درمان و آموزش پزشکی با همکاری مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال ۱۴۰۰ تهیه کرده، کل هزینه‌های ناشی از مرگ‌و‌میر منتسب به ذرات ۲.۵ pm در کشور طی سال ۱۴۰۰ برابر با 3.11 میلیارد دلار برآورد شده است. مجموع هزینه اقتصادی مرگ‌های ناشی از مواجهه با ذرات معلق در سال ۱۴۰۰ در شهر تهران به‌طور میانگین برابر با سه‌میلیارد‌و 400 میلیون دلار است که قطعا این هزینه‌ها در سال ۱۴۰۱ افزایش داشته است‌. با احتساب میانگین تعداد مرگ کل منتسب به مواجهه طولانی‌مدت با ذرات معلق ۲.۵ pm در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال در شهرهای مورد مطالعه در کشور، طی سال ۱۴۰۰، ۲۰‌هزار‌و ۸۳۷ نفر بوده است.

به گفته پیرهادی، تعداد مرگ‌و‌میر کل همه علل در بزرگسالان بالاتر از ۳۰ سال منتسب به آلاینده 2.5 pm طی سال ۱۴۰۰ در شهر تهران به‌طور میانگین شش‌هزار‌و ۳۹۸ نفر است.

پیرهادی یادآوری می‌کند:‌ در جلسه‌ای که به صورت رسمی در استانداری تهران داشتیم، با حضور نماینده فنی و عمرانی استاندار تهران، نماینده شرکت پخش و پالایش اعلام کرد دو نیروگاه از سوخت مازوت استفاده می‌کنند که نیروگاه منتظر‌القائم یکی از آنهاست.

مهدی اقراریان، رئیس کمیته نظارت شورای شهر تهران نیز یکی دیگر از اعضای شورای شهر است که به موضوع آلودگی هوای پایتخت اشاره می‌کند و می‌گوید: براساس قانون هوای پاک، شهرداری‌ها ۱۰ وظیفه مهم در‌خصوص آلودگی هوا بر عهده دارند. به‌عنوان نمایندگان مردم، علاوه بر مطالبه و پیگیری وظایف سایر دستگاه‌ها در‌این‌باره، از شهرداری تهران نیز این سؤال پرسیده می‌شود که آیا به وظایف خود عمل کرده است یا خیر؟ او از شهرداری تهران می‌خواهد گزارشی از اقدامات انجام‌شده در این حوزه ارائه کند.

اما مهدی چمران همچنان بر رد مازوت‌‌سوزی در اطراف تهران تأکید دارد. او پیش از آغاز صحن شورای شهر تهران، به رسانه‌ها می‌گوید:‌ آلودگی هوا بحث دائمی شده و مشکلات زیادی را برای شهروندان به وجود آورده است. البته در جلسه قبلی شورای شهر تهران به بحث مازوت‌سوزی در شهر تهران پرداخته شد و اعضا در این زمینه تذکراتی را دادند و در ادامه نیز از سوی مسئولان مربوطه مازوت‌سوزی در تهران تکذیب شد. پیش از این نیز بنده پیگیری‌هایی انجام داده بودم و مطلع هستم که حداقل مازوت‌سوزی را در نیروگاه‌های استان تهران نداریم و کارخانه‌هایی که نسبت به این مسئله بی‌دقت باشند، پلمب شده‌اند.

رئیس شورای شهر تهران به کیفیت سوخت توزیع‌شده نیز اشاره می‌کند و می‌گوید:‌ در این ارتباط شرکت نفت اعلام کرده گازوئیلی که در اختیار شرکت اتوبوسرانی قرار می‌دهد از استانداردهای لازم برخوردار است. همچنین در ارتباط با بنزین نیز استانداردهای لازم بنا بر گفته مسئولان رعایت می‌شود.

چمران معتقد است تعطیل‌کردن مدارس و زوج و فرد کردن خودروها، تأثیر چندانی بر کاهش آلودگی نخواهند داشت. او گفت: همچنین امروز قرار بوده که طرح ترافیک فروخته نشود، اما ظاهرا مسئولان به این موضوع دقت نکردند و اقدام به فروش طرح ترافیک کردند. بااین‌حال، همان‌طور که گفته شد، باید به موضوع آلودگی هوا به صورت کلی توجه کرد.

جمعه سیاه ترافیکی پایتخت

ترافیک سنگین جمعه‌شب در جنوب شرق پایتخت یکی دیگر از تذکرات مطرح‌شده در صحن شورای شهر تهران بود. احمد صادقی، عضو شورای شهر تهران، جمعه گذشته را جمعه سیاه ترافیکی پایتخت توصیف می‌کند و می‌گوید‌:‌ در‌حالی‌که در دو سال گذشته نمایندگان مردم در شورا بر انتقال نمایشگاه‌های پر‌مخاطب از داخل شهر تأکید داشته‌اند و این مهم را از مراجع ذی‌صلاح مطالبه کرده‌اند، در اقدامی بی‌سابقه، مرکز فروش لوازم خانگی در جنوب شرق پایتخت افتتاح می‌شود و جمعه سیاه ترافیکی را برای مردمان و ساکنان این محل رقم می‌زند. راه‌اندازی مجموعه‌ای به نام سرای ایرانی در منطقه 15 شهرداری تهران باعث شد جمعه 10 آذر به جمعه سیاه ترافیکی در جنوب شرق تهران تبدیل شود.

صادقی ادامه می‌دهد: سه‌راه افسریه، بزرگراه‌های آزادگان، امام علی‌(ع) و امام رضا(ع) دارای گره‌های ترافیکی است که باید برای حل آن به دنبال چاره‌ای باشیم؛ ولی متأسفانه راه‌اندازی مجموعه‌ای با این وسعت در یک منطقه شلوغ ترافیکی، بدون توجه به پیوست‌های ترافیکی، ترافیک در این منطقه را چند برابر کرده است. بر اساس گزارش شهروندان، جمعه 10 آذرماه ترافیک در این منطقه به حدی بالا رفته بود که مسیر پنج‌دقیقه‌ای در 40 دقیقه طی شده است و علت این ترافیک شدید و چندین‌کیلومتری در محدوده سه‌راه افسریه، راه‌اندازی مجموعه سرای ایرانی بوده است. بهره‌برداری از این مجموعه با حمایت شهردار منطقه 15 اتفاق افتاده و این در حالی است که هیچ‌گونه پیوست و مطالعه ترافیکی برای آن لحاظ نشده است.

به گفته صادقی، شهرداری در سال 97 و بر اساس تبصره دوم مصوبه «الزام شهرداری تهران به شناسایی و رفع گره‌های ترافیکی و نواقص هندسی معابر و بزرگراه‌ها» ملزم شد «فرایند بررسی و تحلیل گلوگاه‌های ترافیکی را در کمیته‌های تخصصی شبکه معابر و کمیته تخصصی مهندسی ایمنی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک مورد بازنگری قرار داده و در صورت لزوم، با هدف تسریع و چابکی، فرایندهای تصمیم‌سازی‌ها و تصمیم‌گیری‌ها را اصلاح کند». در‌صورتی‌که شهرداری منطقه 15 بدون توجه به این مصوبه و با تصمیم به راه‌اندازی فروشگاه لوازم خانگی در سه‌راه افسریه، عملا تمام تلاش خود را برای افزایش ترافیک انجام داد! ابر‌فروشگاه‌های ارائه لوازم خانگی عمدتا خارج از شهر قرار دارند؛ ولی اکنون یک ابر‌فروشگاه که شاید از فروشگاه‌های خارج شهر هم بزرگ‌تر است، در یکی از پر‌تراکم‌ترین محلات و مناطق تهران ایجاد شده است.

 خیابان بهشت، جهنم افراد دارای معلولیت

در جلسه روز گذشته شورای شهر تهران محمد آقامیری (رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران) هم به غیرحضوری‌شدن کلاس‌های درسی اشاره می‌کند و می‌گوید:‌ ارزیابی‌ها از وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان نشان می‌دهد که ما در این زمینه با افت تحصیلی روبه‌رو بوده‌ایم و این افت حدود ۳۰ درصد بوده است. متأسفانه به‌محض آلودگی هوا، کمیته اضطرار تصمیم به تعطیلی مدارس می‌گیرد و این دیدگاه و نگاه از پایه خراب و اشتباه است. نباید بگذاریم مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شوند؛ به جای اینکه مدارس را در زمان آلودگی هوا تعطیل کنیم برخی ادارات تعطیل شوند و قطعا این مسئله لطمه کمتری را به مردم خواهد زد. تعطیلی مدارس در زمان آلودگی هوا کار بسیار غلطی است و انتظار داریم مسئولان نسبت به این موضوع نگاهشان را عوض کنند؛ زیرا ما تجربیات زیادی را در زمان کرونا در ارتباط با تحصیل دانش‌آموزان در فضای مجازی داشتیم. در آن زمان شاهد بودیم دانش‌آموزان با افت تحصیلی شدیدی روبه‌رو شدند.

جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران هم با اشاره به روز معلولان و اهمیت مناسب‌سازی شهر برای آنها می‌گوید: امکانات و دسترسی معلولان در شهر تهران و وضعیت شهر و معابر آن برای معلولان مناسب نیست. علی‌رغم آنکه دستورالعمل‌های متعددی طی سال‌های اخیر برای مناسب‌سازی شهر صادر شده است؛ اما کماکان شاهد این هستیم که معابر تهران نه تنها برای معلولان بلکه برای شهروندان دیگر نیز مناسب نیست.

خیابان بهشت دیگر طعم بهشت ندارد و تبدیل به جهنمی برای معلولان شده است. هنگام تردد از پیاده‌رو این خیابان، با دستک‌ها و اجسام مزاحم بسیاری که در پیاده‌راه‌ها قرار دارند مواجه می‌شویم.

90 درصد املاک این محله سند ندارد

در جلسه روز گذشته ناصر امانی،گزارشی از محله‌گردی خود از محله خاک سفید یا همان گلشن ارائه می‌دهد و می‌گوید:‌ بیش از ۹۰ درصد املاک محله، فاقد سند ملکی است و ۱۱ سازمان و نهاد، مالک اراضی این محله هستند؛ شرکت توسعه لویزان، بنیاد ۱۵ خرداد، ستاد اجرایی، بنیاد علوی و مستضعفان و سازمان‌ها و‌ نهادهای دیگر. همین موضوع مانع نوسازی و توسعه محله شده است، هرچند خوشبختانه در برنامه هفتم توسعه مجوز واگذاری مالکیت این اراضی به بهره‌برداران با شرایطی داده شده که امیدواریم با اجراشدن این قانون، مشکل در این محله و سایر محلات شهر تهران مرتفع شود. ما حدود سه محله در تهران داریم که ویژه مضاعف هستند. هرندی، خلازیر و محله گلشن یا خاک‌سفید که به نظر می‌آید باید در بودجه سال آینده برای این سه محله حساب ویژه‌ای در نظر بگیریم و شهرداری تهران به ویژه در حوزه فرهنگی و اجتماعی یک برنامه خاص، جدا از برنامه‌ای که برای سایر محلات دارد، پیش‌بینی کند.

امانی ادامه می‌دهد:‌ ساخت‌وساز غیرمجاز در این محله که سابقه طولانی دارد ناشی از همین موضوع است، حداقل در یک گزارش غیررسمی به ۵۵ مورد گزارش غیرمجاز یا توسعه بناهای غیرمجاز می‌رسیم. البته در چند سال گذشته این شرایط تا حد زیادی مهار شده اما به عنوان یک واقعیت همچنان وجود دارد. مشکل بعدی که دغدغه خاطر ساکنان محسوب می‌شود، امنیت است. سرقت از خودروها، مغازه‌ها و منازل که عمدتا ناشی از حضور معتادان متجاهر و خرده‌فروشان مواد مخدر در سطح محله است. به گفته مردم پنج بوستان محله از عصر تا پاسی از نیمه‌شب محل اتراق این افراد است و به گفته شهردار منطقه ۴ از ابتدای سال جاری تاکنون، چهار هزار نفر از این افراد توسط شهرداری از سطح محله جمع‌آوری شده‌اند و مجدد به سطح منطقه بازگشته‌اند. مرکز اصلی این اتفاق یکی از میادین محله است که نام میدان را نمی‌آورم زیرا با نامش در تضاد است. معضل بساط‌گستران، دست‌فروشان و پارک و توقف وانت‌بارها، صحنه‌های عجیب و غریبی را رقم می‌زند. بوستان بهزادی نیز از دیگر نقاط تجمع دست‌فروشان و اراذل و اوباش است که اقدام به اسلحه‌کشی سرد و گرم هم می‌کنند. بوستان‌ها همه خاکی است، شمشادها خشک یا لگدمال شده است. بوستان‌ها به‌خاطر مشکل آب خشک شده یا در حال خشک‌شدن است. البته آنالیز پیمانکاران فضای سبز هم سبب شده رسیدگی لازم به درختان فضاهای سبز تهران نشود. لوازم ورزشی مورد استفاده در این بوستان‌ها هم مرتب مورد سرقت قرار می‌گیرد.

او با اشاره به موضوع امنیت در سطح این محله می‌گوید: مأموران نیروی انتظامی به دلیل جمع‌آوری ایستگاه پلیسی که در محله بوده و همچنین کاهش درجه کلانتری از ویژه به درجه پایین‌تر، کاهش نیروی انسانی محسوسی داشته و یکی از خواسته‌های ساکنان حضور گشت‌های انتظامی و همچنین مأموران راهبر در سطح محله است. عبور کابل‌های فشار قوی، ۱۳ دکل که از ابتدای شروع ساخت‌وسازها تاکنون متأسفانه باعث فوت ۲۴ نفر از هم‌وطنانمان شده، موضوع دیگری است که در برخی از مناطق فاصله آنها به حدود هشت متری سقف خانه‌ می‌رسد و طبیعتا سینگال‌ها و موج‌های منفی که آنها می‌فرستند، بر روی بدن و جسم افراد تأثیر می‌گذارد و باعث بیماری می‌شو‌د. پس از خلازیر و هرندی این محله یکی از مراکز فروش اموال سرقتی است که به دلیل داشتن مجوز از صنف مربوطه امکان پلمب آنها از سوی شهرداری وجود ندارد. متأسفانه خانه‌های پلاک قرمز هم در این محله وجود دارد که ۱۶ مورد آن‌ را شهرداری شناسایی کرد و سه مورد آن با حکم قضائی پلمب شده است.

در نهایت جمع‌آوری مستمر و ساماندهی معتادان متجاهر، کارتن‌خواب‌ها و عدم بازگشت مجدد آنها، حضور مستمر گشت‌های انتظامی، پلیس راهور و ارتقای سطح درجه کلانتری محل، رفع سد معبر بساط‌گستران و وانت‌بارهایی که در سطح محله سبب ترافیک و آلودگی صوتی می‌شوند، ساماندهی و بازپیرایی بوستان‌های سطح محله، پلمب مراکز خرید ضایعات و خانه‌های پلاک قرمز، بازگرداندن زمین اختصاصی به سرانه‌های فرهنگی و ورزشی محله، ساماندهی زیر پل شهید زین‌الدین، انتقال کارخانه بتن‌سازی حاشیه زیرگذر پل شهید زین‌الدین، تعریض خیابان کمیل و تفکیک فضای تردد سرای محله از کتابخانه سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران؛ ۱۰ خواسته اصلی مردم محله از شهرداری تهران و نهادها و سازمان‌های مختلف است.

مهدی عباسی هم در ادامه با بیان اینکه دستگاه‌ها با یکدیگر برای حل مشکلات این محله هماهنگ نیستند، می‌گوید: به نظر می‌رسد مشکلاتی در شورای پنجم به هر دلیلی ایجاد شده که قابل حل بود. برای مثال مسئله زمین چمن محله قابل حل بود و شهرداری منطقه می‌تواند وارد عمل شود و زمین را از تعاونی مسکن پس بگیرد و در اختیار شهروندان قرار دهد و در کانکس کلانتری محله نیز باید نیروهای انسانی مستقر شوند تا رضایت شهروندان نیز جلب شود.

آقامیری دیگر عضو شورای شهر تهران نیز با اشاره به تذکر دو ماه پیش خود درباره وضعیت خیابان زهدی و محله گلشن می‌گوید: یکی از عوامل سد معبر در خیابان زهدی، نصب پل روی کانال‌های آب و اجاره‌دادن این پل‌ها به دست‌فروشان بود که این پل‌ها جمع‌آوری شد و از سد معبر مضاعف در این خیابان جلوگیری کرد و درباره بوستان‌ها نیز باید بگویم که این فضاها باید محصور شوند و نرده‌کشی شوند تا مردم از آن استفاده کنند؛ بوستان‌های محله به پاتوقی برای معتادان متجاهر تبدیل شده و نه‌تنها خیری برای مردم ندارد بلکه موجب شر شده است.

در ادامه علی‌اصغر کمالی‌زاده، شهردار منطقه چهار تهران، با تأکید بر اینکه چالش‌ها و تهدیدهایی در محله گلشن وجود دارد اما امروز روزهای خوب خود را طی می‌کند، می‌گوید: درمورد جمع‌آوری معتادان متجاهر باید بگویم که در برخی موارد بانوان و برخی معتادان پذیرش نمی‌شوند و باعث بازگشت معتادان به محله می‌شود. در محله گلشن و جنگل‌های لویزان همواره آتشی روشن و عده‌ای دور آن جمع شده بودند که با همکاری پلیس، مشکل تجمع معتادان در این فضا رفع و محلی امن برای شهروندان ایجاد شد.