تداوم التهاب در منطقه

‌عبدالرحمن فتح‌الهی: در حالی آتش‌افروزی‌های اسرائیل علیه غزه ادامه دارد که به موازات آن، تنش‌های منطقه‌ای بین گروه‌های مسلح و نیروهای آمریکایی عملا به نقاط حساس و باریک کشیده شده است؛ تا جایی که اکنون سفارت ایالات متحده در بغداد هم در امان نیست و هدف این دست حملات قرار گرفت. پیرو این اتفاق، سفارت آمریکا در بغداد تأیید کرد دیروز (جمعه) مورد حمله موشکی قرار گرفت. پیش‌تر یک رسانه عربی به نقل از مقامات عراق اعلام کرده بود اطراف ساختمان سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد هدف حمله راکتی قرار گرفته‌ است. آن‌طور که ایسنا گزارش داده است، سفارت آمریکا در بغداد، به شبکه الجزیره گفت بامداد روز جمعه پس از شنیدن صدای انفجار در نزدیکی سفارت متوجه شده که هدف موشک قرار گرفته‌ است. سفارت آمریکا از دولت عراق خواست پس از حمله دو موشک به منطقه سبز، از دیپلمات‌ها محافظت کند. این سفارتخانه ادعا کرد این هدف‌گیری تلفات جانی نداشته و ارزیابی‌ها همچنان در حال انجام است. هنوز هیچ طرفی مسئولیت این حمله موشکی را بر عهده نگرفته‌ است. سفارت آمریکا همچنین «حق دفاع از خود و حفاظت از کارمندانش در هر نقطه از جهان» را برای خود محفوظ دانست که نشان از واکنش احتمالی ایالات متحده دارد. پیش‌تر یک منبع امنیتی عراقی به رسانه شفق‌نیوز گفته بود مناطق اطراف ساختمان سفارتخانه آمریکا در بغداد که در منطقه سبز (الخضرا) واقع شده، هدف حمله راکتی قرار گرفته‌‌اند. این منبع اعلام کرد در نزدیکی ساختمان سفارت صدای انفجار به گوش رسید و آژیر خطر در داخل سفارتخانه به صدا درآمد. این اولین بار است که سفارت آمریکا در کنار پایگاه‌های نظامی متعلق به این کشور، به فهرست اهداف اشغال‌شده در عراق و سوریه اضافه می‌شود.

این حمله در حالی است که وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) پنجشنبه از زخمی‌شدن ۶۶ سرباز نیروهای این کشور در عراق و سوریه خبر داد. این وزارتخانه در بیانیه‌ای کوتاه گفت: «نیروهای ما از ۱۷ اکتبر گذشته تاکنون در معرض ۷۸ حمله در سوریه و عراق قرار گرفته‌اند». از ۱۷ اکتبر گذشته، پایگاه‌ها و مقرهایی که نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه اشغال کرده‌اند، به دلیل حمایت دولت آمریکا از عملیات اشغالگران علیه غزه، مورد حملات موشکی و پهپادی قرار گرفته‌اند و تاکنون تعداد آنها به بیش از ۷۸ عملیات علیه پایگاه‌های آمریکایی در دو کشور رسیده‌ است. علاوه بر این، میچ مک‌کانل، سناتور جمهوری‌خواه، گفت سنا به پیش‌نویس قطع‌نامه‌ای رأی خواهد داد که خواستار خروج نیروهای آمریکایی از سوریه است. مک‌کانل ادعا کرد: «رأی سنا به قطع‌نامه خروج نیروهای آمریکایی از سوریه هدیه‌ای به ایران است». وی تأکید کرد که خروج نیروهای آمریکایی از خاورمیانه، اعتبار ما را در منطقه از بین می‌برد. ‌در سوی دیگر، وزارت امور خارجه آمریکا با اتهام واهی حمایت ایران از نیروهای مسلح یمن، از اعمال تحریم‌های تازه علیه افراد و نهادهایی خبر داد که مدعی است با فروش کالاهای ایرانی، به نیروهای یمنی کمک مالی می‌کردند. وزارت امور خارجه آمریکا دیروز (جمعه) در بیانیه‌ای از تحریم ۱۳ فرد و نهادی خبر داد که مدعی است «مسئول تأمین مالی نیروهای مسلح یمن از طریق فروش کالاهای ایرانی در شبکه پیچیده‌ای از مراکز تبادل و شرکت‌هایی در حوزه‌های مختلف هستند». در این بیانیه که در وبگاه وزارت امور خارجه آمریکا منتشر شده است، با تکرار ادعای مرتبط‌بودن ایران با اقدامات ارتش یمن، آمده است که حمایت ایران باعث حملات بی‌دلیل به زیرساخت‌های غیرنظامی در اسرائیل و کشتی‌های تجاری در دریای سرخ و خلیج عدن شده است. این حملات کشتی‌های آمریکایی مشغول فعالیت در این منطقه را نیز تهدید کرده‌ است. وزارت امور خارجه این کشور همچنین اشاره کرد که این حملات موجب اخلال در امنیت دریانوردی، ممانعت از آزادی دریانوردی برای کشتی‌های تجاری و افزایش بی‌ثباتی منطقه‌ای و خطر گسترش درگیری‌ها میان اسرائیل و حماس می‌شود. در همین راستا، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا نیز روز پنجشنبه ۱۶ آذر، در کنفرانس خبری با همتای بریتانیایی خود گفت: «ما شاهد حملات کاملا غیر‌قابل‌قبولی به کشتی‌ها در دریای سرخ و خلیج عدن بوده‌ایم. این حملات باید متوقف شود». بلینکن هم با ادبیاتی ضدایرانی ادعا کرد: «ما دلایل کافی داریم که این حملات با حمایت و کمک‌های تسلیحاتی ایران به حوثی‌ها صورت گرفت». هم‌زمان خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد جان فاینر، معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید، که در «مجمع امنیتی آسپن» سخنرانی می‌کرد، مدعی شد ایران در برنامه‌ریزی و اجرای حملات پهپادی و موشکی نیروهای مسلح یمن علیه اسرائیل و کشتی‌ها در دریای سرخ نقش دارد. فاینر با اشاره به تحریم‌های اعمال‌شده آمریکا نیز گفت که این تحریم‌ها پاسخی به حملات انجام‌شده و کسانی بوده که از توانمندی نظامی نیروهای مسلح ارتش یمن در خارج از آن حمایت و به آن کمک می‌کنند.

با‌این‌حال، رویترز نیز گزارش داد که دو منبع آگاه گفته‌اند عربستان سعودی از ایالات متحده خواسته است تا در واکنش به حملات ارتش یمن به کشتی‌ها در دریای سرخ، خویشتن‌داری نشان دهد؛ زیرا ریاض به دنبال جلوگیری از گسترش دامنه جنگ حماس و اسرائیل در منطقه است. البته کاخ سفید از اظهارنظر درباره این موضوع خودداری کرد. دولت عربستان سعودی نیز به درخواست ایمیلی رویترز برای اظهارنظر درباره این مصاحبه، پاسخ نداد. در این شرایط، دیروز (جمعه) شاهزاده خالد بن‌سلمان، وزیر دفاع سعودی، با لوید آستین، همتای آمریکایی خود، درباره روابط دو‌جانبه و راه‌های تقویت آن و نیز تحولات فعلی منطقه بحث و گفت‌وگو کرد. با توجه به آنچه بن‌سلمان در صفحه خود در پلتفرم «ایکس» منتشر کرد، وزیر دفاع عربستان یک تماس تلفنی از همتای آمریکایی خود دریافت کرد. وی افزود در این تماس، روابط دو‌جانبه دوستانه بین دو کشور و راه‌های تقویت آن در حوزه دفاعی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس پست وزیر دفاع عربستان، دو طرف همچنین درباره «شرایط فعلی و تحولات در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی و تلاش‌های انجام‌شده در راستای آن» بحث کردند.

به موازات این اتفاق‌ها، مشاور امنیت ملی آمریکا گفته واشنگتن در حال مذاکره با سایر کشورها برای ایجاد یک نیروی دریایی بین‌المللی در دریای سرخ است و در طرف دیگر نیز رسانه‌های عبری اعلام کرده‌اند که تل‌آویو هم درخواست مشابهی را برای ایجاد یک ائتلاف دریایی در برابر یمنی‌ها مطرح کرده است. همچنین در این راستا، فرستاده آمریکا به یمن برای دیدار با شرکا و بررسی ایجاد گذرگاه امن برای حمایت از امنیت دریایی در دریای سرخ به منطقه سفر می‌کند. وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه هفته گذشته اعلام کرد تیم لیندرکینگ، فرستاده آمریکا به یمن، در این هفته برای هماهنگی درباره حمایت از امنیت دریایی در دریای سرخ و لزوم مهار تنش و نزاع میان اسرائیل و حماس به منطقه می‌رود. به گزارش شبکه خبری الجزیره، وی با شرکای اصلی در زمینه ایجاد یک گذرگاه امن برای کشتی‌ها صحبت خواهد کرد. این در حالی است که جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، دوشنبه گذشته اعلام کرده بود واشنگتن مذاکراتی با کشورهای دیگر درباره ایجاد نیروی دریایی در دریای سرخ دارد.