اوکراین و سامانه‌های دفاع هوایی
روزنامه فایننشال‌تایمز در روزهای اخیر ادعا کرده است در نشست اخیر سران اتحادیه اروپا در بروکسل «پترو سانچس» نخست‌وزیر اسپانیا و «میتسوتاکیس» نخست‌وزیر یونان را تحت فشار قرار دهند تا سامانه‌های دفاع هوایی خود را در اختیار اوکراین قرار دهند. این فشارها در حالی است که کی‌یف خود را آماده درخواست کمک بیشتری در نشست وزیران دفاع و خارجه اتحادیه اروپا کرده بود.
محمود فاضلی-دیپلمات پیشین و تحلیلگر امور بین‌الملل: روزنامه فایننشال‌تایمز در روزهای اخیر ادعا کرده است در نشست اخیر سران اتحادیه اروپا در بروکسل «پترو سانچس» نخست‌وزیر اسپانیا و «میتسوتاکیس» نخست‌وزیر یونان را تحت فشار قرار دهند تا سامانه‌های دفاع هوایی خود را در اختیار اوکراین قرار دهند. این فشارها در حالی است که کی‌یف خود را آماده درخواست کمک بیشتری در نشست وزیران دفاع و خارجه اتحادیه اروپا کرده بود.
تعدادی از رهبران اروپایی به نخست‌وزیران یونان و اسپانیا توصیه کردند که سامانه‌های پدافند هوایی همچون پاتریوت و اس300 به اوکراین ارسال کنند. سران اروپا به مقامات این دو کشور که ارتش آنها بیش از ۱۲ سامانه پاتریوت و دیگر سامانه‌های دفاعی همچون اس ۳۰۰ را در اختیار دارند، گفتند که نیازشان به این سامانه به اندازه اوکراین فوری نیست و آنها با هیچ تهدید قریب‌الوقوعی مواجه نیستند.
کی‌یف در ماه جاری میلادی از متحدان غربی خود خواست به فوریت، هفت سامانه دفاع هوایی را در اختیار این کشور قرار دهند. این درخواست شامل سامانه‌های پاتریوت ساخت آمریکا و سامانه اس ۳۰۰ ساخته‌شده در شوروی سابق است و به دنبال تشدید حملات هوایی و موشکی روسیه به شهرها و زیرساخت‌های برق در اوکراین مطرح شده است. اوکراین در حال حاضر دست‌کم سه سامانه پاتریوت دارد که یکی از آنها را آمریکا و دو مورد دیگر آن را آلمان تأمین کرده است. کی‌یف علاقه ویژه‌ای به دریافت سامانه‌های در حال فرسودگی اس۳۰۰ یونان نشان داده چون از قبل تعدادی از این سامانه‌ها را در اختیار داشته است.
گفته می‌شود کشورهای لهستان و رومانی که آنها نیز دارای سامانه‌های پاتریوت هستند، با فشارهای کمتری برای انتقال این سامانه‌ها به کی‌یف مواجه‌اند؛ زیرا این دو کشور در اماکن آسیب‌پذیرتری در مرز با اوکراین قرار دارند. کی‌یف همچنین سامانه‌های پدافند هوایی متعلق به شوروی سابق همچون اس۳۰۰ و اس۲۰۰ نیز دارد. مقام‌های اوکراینی ادعا کردند از یک نسخه به‌روزرسانی‌شده سامانه اس۲۰۰ استفاده کرده تا یک بمب‌افکن توپولف ۲۲ام۳ روسیه را بر فراز منطقه استاوروپل سرنگون کنند. اوکراین از قبل دست‌کم سه سامانه پاتریوت شامل یک سامانه از آمریکا و دو سامانه دیگر از آلمان دریافت کرده است.
با انتشار خبر فشار به دو کشور اسپانیا و یونان، ابتدا سخنگوی دولت یونان مجبور به موضع‌گیری شد و اعلام کرد هیچ اقدامی انجام نخواهد شد که توانایی بازدارندگی این کشور را به خطر بیندازد. ما قبلا کمک‌هایی به اوکراین ارائه کرده‌ایم. با این حال، باید تأکید کرد که هیچ اقدامی انجام نخواهد شد و من بر این موضوع تأکید می‌کنم که ارسال پدافند موشکی به اوکراین می‌تواند حتی از راه دور قابلیت‌های بازدارندگی یا پدافند هوایی کشور ما را به خطر بیندازد. ما به‌طور مداوم چنین ادعا‌هایی را در گذشته رد کرده‌ایم و امروز نیز موضع خود را با قاطعیت تکرار می‌کنم.
آقای میتسوتاکیس نخست‌وزیر محافظه‌کار یونان نیز احتمال ارسال سامانه پدافند هوایی به اوکراین را رد و اعلام کرد یونان به‌گونه‌ای مختلف از ارسال تسلیحات نظامی از اوکراین حمایت کرده است، اما از ابتدا گفته بودیم که نمی‌توانیم تسلیحاتی را که برای قدرت بازدارندگی کشورمان حساس است، به اوکراین ارسال کنیم. بله از ما خواسته شده اما ما این سامانه‌ها را ارسال نخواهیم کرد. تسلیحات مازاد داریم که با آن میتوانیم از اوکراین پشتیبانی کنیم و این کار را تاکنون انجام دادیم و در آینده نیز خواهیم داد، اما سامانه‌های پدافند هوایی برای حفاظت از حریم هوایی یونان حساس هستند و ما نمی‌توانیم آنها را به اوکراین بدهیم.
آقای یراپتریتیس وزیر خارجه یونان نیز بدون اشاره مستقیم به درخواست اوکراین، درخصوص جنگ در اوکراین اظهار کرد: «تجاوزگری روسیه اخیرا در سه سطح در حال توسعه است: 1- مداخله در انتخابات سایر کشورها، 2- حملات به زیرساختها و مردم غیرنظامی در اوکراین و 3- همکاری بین‌المللی با کشورهای دارای رویکرد تهاجمی. اتحادیه اروپا توافق کرده است هرگونه تأمین مالی برای خریداری تسلیحات برای اوکراین، نباید جایگزین صنایع دفاعی کشورهای ثالث که امنیت کشورهای عضو اتحادیه اروپا را تهدید می‌کنند، شود».
خوزه مانوئل آلبارس، وزیر امور خارجه اسپانیا، در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره اینکه آیا کشورش حاضر به ارسال سامانه‌های پاتریوت برای اوکراین است؟ گفت: «ما به خوبی از نیاز اوکراین به سامانه‌های ضدهوایی بهویژه سامانه‌های پاتریوت مطلعیم. اسپانیا همواره هر کاری که در توانش بوده برای کمک به اوکراین انجام داده است». جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز مدعی شد: «ما از همه کشورهای عضو خواسته‌ایم هر آنچه می‌توانند به منظور افزایش ظرفیت پدافند هوایی اوکراین انجام دهند». دونالد تاسک، نخست‌وزیر لهستان اعلام کرد کشور او «این گزینه را ندارد که سامانه‌ای برای اوکراین بفرستد چون باید خودش از یک انبار تسلیحات حیاتی در جنوب شرقی خاکش که در آن تسلیحاتی اعطایی برای اوکراین قرار دارند، محافظت کند». پال جانسون، وزیر دفاع سوئد هم گفت: «من این احتمال را رد نمی‌کنم، اما در حال حاضر ما بر کمک‌های مالی تمرکز کرده‌ایم. سوئد سامانه‌های دیگری برای اوکراین ارسال خواهد کرد که می‌توانند «تا حدودی از فشار نیاز به پاتریوت‌ها» کم کنند».
