شرکت ملی گاز ایران آماده عرضه گواهی صرفه‌جویی گاز

شرکت ملی گاز ایران در واکنش به گزارشی با عنوان «ریخت‌و‌پاش انرژی» که در تاریخ 25 اردیبهشت سال جاری منتشر شده‌، پاسخی را به «شرق» ارسال کرده است که در ادامه می‌خوانید:

به استحضار می‌رساند گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس مورد اشاره در مطلب آن روزنامه محترم در ارتباط با آسیب‌شناسی بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست است که آیین‌نامه و دستورالعمل اجرائی آن از سوی سازمان برنامه و بودجه به همراه راهکارها به شرکت ملی گاز ابلاغ می‌شود که این شرکت نیز بر اساس اقدامات اجرائی به‌عمل‌آمده در راستای مفاد تکلیفی آیین‌نامه مذکور در حال تهیه گزارش چالش‌ها و ابهامات و همچنین اصلاحیه مورد نیاز برای سازمان برنامه و بودجه به منظور تصویب اصلاحیه آیین‌نامه مذکور است.

در بخش‌های ابتدایی این گزارش مسئله «رشد تصاعدی ناترازی و فقر سرمایه‌گذاری» در صنعت نفت و گاز مورد توجه قرار گرفته بود که البته این معضل قدمتی چندین‌ساله دارد و سرمایه‌گذاری عمده در بخش‌های زیرساختی مثل تولید و توسعه میادین گازی و اقدامات لازم برای حل مشکل افت فشار گاز مغفول مانده بود که با وجود اقدامات فوری صورت‌گرفته طی دولت سیزدهم و در صورت تخصیص اعتبار مورد نیاز برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای و اتمام پروژه‌های نیمه‌کاره افزایش تولید گاز، معضل پیشی مصرف نسبت به تولید در اوج مصرف گاز طبیعی در سال‌های آتی نیز پابرجاست؛ چراکه بازه زمانی چند‌ساله از آغاز طرح توسعه میادین تا بهره‌برداری از این طرح‌ها متصور است.

بهینه‌سازی مصرف، اقدامی فرادستگاهی

در بخش دیگری از گزارش به «نادیده‌گرفتن صرفه‌جویی و عدم وجود سیاست‌های مطلوب در بهینه‌سازی مصرف گاز» اشاره شده بود که در این خصوص یادآور می‌شود وزارت نفت صرفا سیاست‌گذار اصلی و کلان بهینه‌سازی انرژی نیست.

در‌واقع موضوع مدیریت مصرف و بهینه‌سازی مصرف انرژی مسئله‌ای فرادستگاهی و نیازمند اجرای اسناد بالادستی است و این مقررات معطوف به تمامی بخش‌ها اعم از خانگی، تجاری، صنایع بزرگ و کوچک و نیروگاهی است. به‌عنوان مثال در بخش صنعت و خدمات اغلب صنایع به‌ویژه صنایع بزرگ یا سایر بخش‌های تولیدکننده انرژی، دچار فرسودگی و بازدهی پایین هستند و اقدام عاجل و زیرساختی درخصوص افزایش بازدهی و بهبود فرایند مصرف انرژی یا خوراک اولیه انجام نداده‌اند.

در‌حالی‌که برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های بهینه‌سازی با هدف مدیریت مصرف شدت انرژی در این بخش‌ها می‌تواند از هدررفت انرژی جلوگیری و به تأمین پایدار آن کمک شایانی نماید. یکی از نکات قابل توجه که بارها از سوی مسئولان کنونی شرکت ملی گاز ایران و وزارت نفت مطرح شده است، به‌صرفه‌بودن تمرکز بر سیاست بهینه‌سازی بخش‌های فرسوده و نوسازی تجهیزات بخش مصرف گاز بر دیگر سیاست‌ها‌ست، تا جایی که شرکت ملی گاز ایران از سال 1400 اقدامات گسترده‌ای به شرح زیر در زمینه بهینه‌سازی صورت داده است:

1. شرکت ملی گاز ایران تعداد سه‌هزارو ‌387 واحد موتورخانه را با هزینه‌ای بالغ بر دوهزارو 459 میلیارد ریال در سال 1402 بهسازی نموده است.

2. طرح تبدیل کوره‌های هافمنی به تونلی در صنعت آجر با مشارکت معاونت علمی ریاست‌جمهوری و راهبری شرکت ملی گاز ایران در سال 1402 در دبیرخانه بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست مطرح و به تصویب سازمان برنامه و بودجه رسیده است. همچنین مقدمات لازم برای امضای تفاهم‌نامه در حال پیگیری است.

3. درخصوص طرح تعویض بخاری‌های مرسوم با بخاری‌های بازدهی بالا نیز دو دوره فراخوان شناسایی و ارزیابی سرمایه‌گذاران در سال 1402 توسط شرکت بازرگانی گاز ایران انجام گرفته است. پیگیری طرح با نمایندگان وزارت راه و شهرسازی در خصوص رفع تنگناهای طرح مذکور و موانع مبحث 17 در سال 1402 و همچنین پیگیری در‌خصوص عدم شفافیت مصوبه شورای اقتصادی نسبت به میزان صرفه‌جویی بخاری‌ها در هر ظرفیت در سال 1402 از سازمان برنامه و بودجه صورت گرفته است.

4. طرح پویش صرفه‌جویی 10‌درصدی مصرف گاز مشترکین در استان خراسان رضوی و جنوبی با سرمایه‌گذاری صنایع استان در سال 1402 اجرا شده که با در نظر گرفتن متغیرهایی مانند دما، اقلیم و سیاست‌های قیمتی، میزان صرفه‌جویی محقق‌شده در طرح مذکور تا تاریخ هشتم اردیبهشت 1403 برابر با 207.6 میلیون متر‌مکعب بوده است (با توجه به در جریان بودن قرائت کنتور مشترکین، تغییر و بهبود شاخص مورد نظر محتمل است‌).

5. طرح پویش مردمی‌سازی بهینه‌سازی در استان یزد اجرا شده که با توجه به آغاز اجرای طرح از تاریخ 20 دی‌ماه 1402 طرح مذکور در دوره جذب مشترک، در مرحله استقرار نرم‌افزار و دوره آزمایشی طرح است.

6. در زمستان سال گذشته‌ جلسه‌ای با حضور معاون محترم وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با شرکت‌های فولادی از‌جمله شرکت فولاد مبارکه، نمایندگان وزارت صمت و انجمن فولاد کشور با موضوع تبیین و تشریح پروژه تأمین و جایگزینی بخاری‌‎های مرسوم با بخاری‌های بازدهی بالا (مصوبه شورای اقتصاد) و تضمین تحویل گاز به سرمایه‌گذاران از طریق گواهی‎‌های صرفه‌‎جویی در شرکت ملی گاز ایران برگزار شده و پیش‌‎نویس تفاهم‌‌نامه و لیست شرکت‌های تولید‌کننده بخاری‌‌های راندمان بالا مورد تأیید سازمان ملی استاندارد برای شرکت‌های فولادی ارسال شد.

7. در انتهای گزارش به صدور گواهی‌های صرفه‌جویی انرژی به عنوان راهکار اشاره شده بود که تأکید می‌‌شود شرکت ملی گاز ایران در سال 1402 با اخذ پذیرش گواهی صرفه‌جویی گاز طبیعی در 29 بهمن 1402 در بورس انرژی زیرساخت شکل‌گیری بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست را ایجاد نموده است. همچنین در سال 1402 بالغ بر 632 میلیون متر‌مکعب گواهی صرفه‌جویی گاز طبیعی برای نیروگاه‌های تجدیدپذیر صادر نموده است. این شرکت هم‌اکنون آماده عرضه گواهی صرفه‌جویی گاز در بورس انرژی و آغاز معاملات آن است.